Ο Αραβικός Κόσμος. Α’: 1977-1980

Estimated read time 1 min read

Η ιστορία των Αραβικών χωρών ξεκινά το 1977, όταν η Τυνησία είχε κληρωθεί κανονικά (θα εμφανιζόταν στην 4η θέση), αλλά δεν ήθελε σε καμία περίπτωση να συναντηθεί με το Ισραήλ, έτσι -μετά από πολλές σκέψεις- αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή. Το τραγούδι που είχε επιλεγεί δεν είναι γνωστό, ούτε το πώς βρέθηκε στα πρόθυρα να πάρει μέρος στο διαγωνισμό. Το 2007 το κρατικό κανάλι RTT δήλωσε επίσημα πως είναι πάγια θέση της κυβέρνησης να απέχει από τη Γιουροβίζιον, κάτι που ελπίζουμε να αλλάξει στο μέλλον, ειδικά μετά από την «Αραβική Άνοιξη». Πάντως υπάρχει fan club στη χώρα, το οποίο κρατά το ενδιαφέρον ζωντανό.

Η έχθρα του αραβικού κόσμου προς το Ισραήλ είναι γνωστή τοις πάσι. Αξίζει στο σημείο αυτό να καταγράψουμε δύο ιστορίες που σχετίζονται με αυτήν: Η πρώτη αφορά σε ένα περίφημο γιουροσκάνδαλο: το 1978 την ώρα που τραγουδούσε το Ισραήλ, η Ιορδανική τηλεόραση (JTV) έδειχνε στην οθόνη ένα μπουκέτο ασφοδέλους. Εν συνεχεία, όταν κατάλαβε ότι το Ισραήλ πήγαινε για βραβείο, διέκοψε τη μετάδοση και ανακοίνωσε ως νικητή το… Βέλγιο που είχε έρθει δεύτερο!

Η δεύτερη ιστορία διαδραματίζεται το 1979: στη διοργάνωση της Ιερουσαλήμ επρόκειτο να συμμετάσχει η Τουρκία κανονικά. Το κανάλι TRT είχε επιλέξει, με ανοιχτή διαδικασία, το Seviyorum (= Αγαπώ), με την –ιταλικής ή ελληνικής καταγωγής- Maria Rita Epik και τους 21 Peron. Αν τελικά πήγαινε, θα ήταν η πρώτη γυναίκα συνθέτης και στιχουργός για τη χώρα (κάτι που έγινε μόλις το 2002). Είχαν μάλιστα κληρωθεί στη 11η θέση, ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Γαλλία. Λόγω της αλλαγής κόμματος με τις εκλογές, αποσύρθηκαν, γιατί ο διαγωνισμός θα γινόταν στο Ισραήλ. Το γκρουπ φοβόταν πολύ την κυβέρνηση, γι’ αυτό δεν διαμαρτυρήθηκε καθόλου, όταν δεν πήγε στο διαγωνισμό. Την Τουρκία, ως μουσουλμανική χώρα, πίεσαν μάλιστα ιδιαίτερα οι χώρες της Μέσης Ανατολής να μην συμμετάσχει μέσα στο Ισραήλ, προβάλλοντας ως επίσημη δικαιολογία τη μεγάλη πετρελαϊκή κρίση που τις μάστιζε τότε. Κάπως έτσι την επόμενη χρονιά έστειλαν το –ιδιαίτερα επίκαιρο- “Petr’oil” (= Πετρέλαιο), με το οποίο πίστεψαν ότι θα κερδίσουν (κάτι σαν την «Άνοιξη», ένα πράγμα…). Επιπροσθέτως, απαγόρευσαν γενικότερα τη μετάδοση του διαγωνισμού αλλά και το να πάνε επιτόπου δημοσιογράφοι (κάτι που αποκάλυψε ένας αντικαθεστωτικός δημοσιογράφος).

Ακολουθεί το 1980 η μία και μοναδική συμμετοχή Αραβικής (και Αφρικανικής) χώρας στη Γιουροβίζιον, η οποία κρύβει πίσω της πολύ παρασκήνιο. Ως γνωστόν, το Ισραήλ πέτυχε δύο συνεχόμενα βραβεία, το 1978 και το 1979, τα οποία από κάποιους χαρακτηρίζονται ως «πολιτικά»: το πρώτο συνέπεσε με τα 30 χρόνια από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ και το δεύτερο ακολούθησε τις περίφημες συμφωνίες του Camp David ανάμεσα σε Αίγυπτο και Ισραήλ (ειρήσθω εν παρόδω πως το βραβείο της Dana International ταυτίζεται χρονικά με τα 50 χρόνια του κράτους του Ισραήλ). Μετά από την επιτυχημένη διοργάνωση του 1979, το κρατικό κανάλι ΙΒΑ, αρνήθηκε να διοργανώσει εκ νέου, θεωρώντας το ποσό μιας δεύτερης διοργάνωσης δυσβάσταχτο, μετά και από την άρνηση της ισραηλινής κυβέρνησης να παράσχει την απαραίτητη χρηματοδότηση. Αυτή ήταν η επίσημη δικαιολογία..

Γνωρίζουμε πως η πρώτη ημερομηνία που τους δόθηκε ήταν η επέτειος των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Ζήτησαν και πήραν νέα ημερομηνία, μια εβδομάδα μετά, όπου ήταν όμως το Yom Hazikaron, δηλαδή η ημέρα μνήμης για τους πεσόντες και τα θύματα τρομοκρατίας (οι δύο γιορτές πέφτουν πάντα με μία εβδομάδα διαφορά). Θέλησαν διαφορετική ημερομηνία, η οποία όμως δεν τους δόθηκε. Σύμφωνα με άλλες πηγές, το Ισραήλ θέλησε για πρώτη φορά να κάνει μια διοργάνωση σε ανοιχτό χώρο και συγκεκριμένα στο αρχαίο θέατρο της Καισαρείας, αλλά το αίτημα δεν έγινε δεκτό. Ίσως αυτοί να ήταν τελικά οι λόγοι για τους οποίους αρνήθηκαν. Παρά όλα αυτά έγινε επιλογή, αν και ο νικητής δεν θα πήγαινε στη Γιουροβίζιον. Κέρδισαν οι Ha’achim ve ha’achayot (= Αδελφοί και αδελφές) με το τραγούδι «Pizmon Chozer» (= Ρεφραίν). Τη διοργάνωση ανέλαβε η Χάγη, μετά από προσωπικό τηλεφώνημα του Tommy Lapid, γενικού διευθυντή του ΙΒΑ προς τον Ολλανδό ομόλογό του του καναλιού NOS.

Ως αντικαταστάτης του Ισραήλ εμφανίστηκε το Μαρόκο, μια Αραβική χώρα. Δεν γνωρίζουμε αν αυτό έγινε μετά από πρόταση της EBU ή με πρωτοβουλία του καναλιού SNRT, το οποίο, μετά από εσωτερική επιλογή, έστειλε την Samira Bensaïd, πολύ μεγάλο όνομα στο σήμερα, με το τραγούδι «Bitakat Hob» (ή Bitaqet hobb, σε άλλη μεταγραφή = ερωτικό ραβασάκι), εισάγοντας τα αραβικά στο διαγωνισμό, ένα άσμα που έγινε τεράστια επιτυχία και στην Ελλάδα με τον Φίλιππο Νικολάου, ως «Τόση καρδιά, τόση αγάπη». Το Μαρόκο δεν το ξαναείδαμε έκτοτε, ούτε καν σε χρονιές όπου απείχε το Ισραήλ, ίσως διότι κατέληξε προτελευταίο (με ένα επτάρι από την Ιταλία). Ωστόσο, το 2007, ανταγωνιστικό, ημικρατικό κανάλι, με έδρα την Casablanca, το 2Μ TV, έκανε αίτηση στην EBU να γίνει μέλος να και αναλάβει τη Γιουροβίζιον. Μέχρι σήμερα η αίτησή του εκκρεμεί…

https://www.youtube.com/watch?v=cRSyYCKO1GE