Γιουροβίζιον και πολυγλωσσία. Μέρος Στ’: Trivia
Ολοκληρώνουμε το αφιέρωμά μας στις γλώσσες της Γιουροβίζιον με μερικά ακόμα trivia.
Δύο φορές η Σουηδία έστειλε τραγούδια στην νεανική αργκό της εποχής, μια γλώσσα που δεν μιλιέται πιά. Είναι οι συμμετοχές: Nygammal vals (SWE 66) και Det börjar verka kärlek, banne mig (SWE 68).
Οι επίσημες γλώσσες της Φινλανδίας είναι τα Φινλανδικά και τα Σουηδικά (τα οποία είναι μητρική γλώσσα στο 5% του πληθυσμού και δεύτερη γλώσσα στο 44%). Στους εθνικούς τελικούς έχουν διαγωνιστεί πολλές φορές σουηδόφωνα τραγούδια, ωστόσο μόνο δύο έφτασαν στη Γιουροβίζιον: το Fri? (FIN 89) και το När jag blundar (FIN 12). Μολαταύτα, σουηδικής καταγωγής Φινλανδοί έχουν σταλεί αρκετές φορές.
Τα Κυπριακά ακούστηκαν μία και μοναδική φορά εξ ολοκλήρου στον κυπριακό τελικό του 1991, στη συμμετοχή Εν η μάνα μου που φταίει με τον Κώστα Βιολάρη (8ος) και ακόμα μία στο δίγλωσσο (μαζί με Αγγλικά) Land of yesterday με τον Ευαγόρα Ευαγόρου και τη Χρυσή Ανδρέου (3οι). Η Μεγαλόνησος δεν επέλεξε ποτέ τα Τουρκικά, ούτε καν με το γκρουπ United που αποτελείτο από Ελληνο-Κύπριους και Τουρκο-Κύπριους, οι οποίοι προτίμησαν τα Αγγλικά στην επιλογή του 2004.
Τα Φεροϊκά ακούστηκαν μία μόνο φορά στη Δανική επιλογή του 2008, όπου συμμετείχε το γκρουπ The Dreams, με το τραγούδι La’ mig være (4οι). Μάλιστα, για τον λόγο αυτό, για πρώτη φορά οι κάτοικοι των Νήσων Φερόες (οι οποίες είναι αυτοδιοικούμενο τμήμα του Βασιλείου της Δανίας) μπόρεσαν να ψηφίσουν μέσω televoting στον Δανικό τελικό.
Το έτερο αυτοδιοικούμενο τμήμα του Βασιλείου της Δανίας, δηλαδή η Γροινλανδία, εκπροσωπήθηκε στον Δανικό τελικό το μακρινό 1979, χρονιά κατά την οποία η περιοχή αναβαθμίστηκε από απλή επαρχία της Δανίας, αποκτώντας περισσότερα προνόμια και μερική ανεξαρτησία. Ήταν το τραγούδι Ataatap qinnutaa με τον Rasmus Lyber (11ος).
Στη γαλλική επιλογή του 1999 ακούστηκαν ένα τραγούδι σε Γαλλικά/Εβραϊκά (το Go Ahead με την Anath), ένα σε Αραβικά (το Ihtidael με την Israhn) και ένα –για πρώτη και μοναδική φορά σε οποιονδήποτε τελικό- στα Βασκικά (το Irradaka με τους Kukumiku).
Μέχρι την απελευθέρωση της γλώσσας, το Βέλγιο έστελνε εναλλάξ μια συμμετοχή στα Γαλλικά (εκπροσωπώντας τη γαλλόφωνη Βαλλονία) και στα Ολλανδικά (εκπροσωπώντας την ολλανδόφωνη Φλάνδρα). Ο όρος «Φλαμανδικά» που έχει επικρατήσει, κανονικά είναι λανθασμένος, καθώς τα Φλαμανδικά είναι μια διάλεκτος των Ολλανδικών και όχι τα Ολλανδικά του Βελγίου. Μολονότι τα Γερμανικά είναι επίσης επίσημη γλώσσα, δεν τα προτίμησαν ποτέ, ακολουθώντας το παράδειγμα του Λουξεμβούργου.
Τα Φινλανδικά μια γλώσσα μη Ινδοευρωπαϊκή ακούστηκαν -εκτός Φινλανδίας- μόνο σε κάποιες πολύγλωσσες συμμετοχές (YUG 69, ΝΟR 73, EST 08).
Τα Ολλανδικά, μια δύσκολη γλώσσα, εκτός από τις συμμετοχές της Ολλανδίας και του Βελγίου, φιγουράρουν σε δύο από τις παραπάνω πολύγλωσσες περιπτώσεις (YUG 69, NOR 73).
Η Μολδαβία, αν και ρουμανόφωνη, έχει στείλει μόνο μία φορά τραγούδι στα Ρουμανικά, το O mie (MDA 13) και δύο φορές δίγλωσσα, το 2005 και το 2009.
Τα Εβραϊκά εκτός Ισραήλ έχουν ακουστεί στην πολύγλωσση συμμετοχή It’s just a game (NOR 73). Επί σκηνής φιγουράρουν και ένα μικρό πανό που κρατά ένα από τα παιδιά-χορωδούς της Ισπανικής συμμετοχής Su canción (SPA 79). Το ίδιο το Ισραήλ μόλις το 2015 αποφάσισε να μην στείλει ούτε ένα στίχο στα εβραϊκά.
Οι δίγλωσσες συμμετοχές είναι παλιά ιστορία. Ας δούμε κάποιες χώρες πότε τις επιστράτευσαν για πρώτη φορά: η Αυστρία το 1963 (Γερμανικά/Αγγλικά), το Βέλγιο το 1973 (και μάλιστα τρίγλωσση: Γαλλικά/Ολλανδικά/Αγγλικά· η πρώτη δίγλωσση σε Ολλανδικά/Αγγλικά ήταν το 1975· το 1977 ήταν μόνο στα Αγγλικά), η Γαλλία το 1992 (Γαλλικά/Αϊτινά· δίγλωσση με Αγγλικά προτίμησε για πρώτη φορά το 2001, ενώ το 2004 ήταν μείξη Γαλλικών και Ισπανικών), η Ελβετία ήδη από το 1958 (Γερμανικά/Ιταλικά· δεν έστειλε ποτέ ξανά κράμα γλωσσών), η Ισπανία το 1978 (Ισπανικά/Γαλλικά· μόλις το 2002 στα Ισπανικά/Αγγλικά), η Ολλανδία το 1983 (Ολλανδικά/Αγγλικά· είχαν προηγηθεί τρεις αμιγώς αγγλόφωνες συμμετοχές μεταξύ 1974-6), η Πορτογαλία το 2003 (Πορτογαλικά/Αγγλικά· είχε προηγηθεί η polyglot συμμετοχή του 1980).
Η πρώτη μη αγγλόφωνη χώρα που έστειλε τραγούδι εξ ολοκλήρου στα Αγγλικά ήταν η Σουηδία με το Absent Friend (SWE 65). Ακολούθησαν πολλές άλλες έκτοτε. Η πρώτη μη γαλλόφωνη χώρα που έστειλε στα γαλλικά ήταν η Κύπρος, με το Comme–ci, comme ça (CYP 07) και η δεύτερη η φετινή Αυστρία, με το Loin d’ici (AUT 16). Η πρώτη μη ιταλόφωνη χώρα που έστειλε στα ιταλικά ήταν η Λετονία, με το Questa Notte (LAT 07). Η πρώτη μη ρωσόφωνη που επέλεξε τα Ρωσικά (γλώσσα που μιλά το 26% του πληθυσμού, αλλά δεν έχει επίσημη αναγνώριση) ήταν επίσης η Λετονία, με το Probka (LAT 90).
Σίγουρα υπάρχουν κι άλλα trivia. Εάν εντοπίσετε κάτι άλλο, ευχαρίστως να το προσθέσουμε!
