Αντί προλόγου
Όλα αυτά τα χρόνια, δηλαδή από το 1974, οπότε ξεκίνησε η Ελλάδα την πορεία της στη Γιουροβίζιον, μέχρι και σήμερα, κάποιος άνθρωπος (συνήθως εργαζόμενος ή προσκεκλημένος της ΕΡΤ) αναλάμβανε το έργο να κοινοποιήσει τα αποτελέσματα της εκάστοτε ελληνικής επιτροπής (θυμίζουμε ότι η Ελλάδα απείχε το 1975, το 1982, το 1984, το 1986, το 1999 και το 2000). Αξίζει να σημειωθεί ότι παλαιότερα πιο πολλές φορές δίναμε τους βαθμούς στα Γαλλικά παρά στα Αγγλικά (λόγω φιλίας με τη Γαλλία; λόγω γαλλομάθειας των υπαλλήλων της ΕΡΤ; Δεν ξέρουμε).
Τρεις περιπτώσεις που ξεχώρισαν
Έως το 1994, οπότε καθιερώθηκε το in-vision voting (δηλαδή η εμφάνιση στην οθόνη του σχολιαστή), ακούγαμε μόνο τη φωνή τους στο οικείο: “Καλησπέρα από την Αθήνα” ή “Καλησπέρα από την Αγία Παρασκευή”. Δύο από τις εκφωνήτριες, η Ειρήνη Γαβαλά (μετέπειτα Ειρήνη Γαβαλά-Χαρδαλιά) και η Φωτεινή Γιαννουλάτου “πήραν προαγωγή” με τα χρόνια και αναβαθμίστηκαν σε αρχηγούς των ελληνικών αποστολών (η δεύτερη μάλιστα μπήκε και στο οκταμελές Δ. Σ. της EBU, τη “χρυσή δεκαετία” της Ελλάδας), η δε – εκλιπούσα – Κέλλυ Σακάκου ήταν η μόνη που βρέθηκε και στη σκηνή της Γιουροβίζιον, αφού το 1980 προλόγισε την Άννα Βίσση στη Χάγη.
Μόλις το 2015 η Ελλάδα αποφάσισε να κάνει κάτι που οι φαν λατρεύουν, κι άλλες χώρες το εφαρμόζουν εδώ και δεκαετίες, δηλαδή να επιστρατεύσει Γιούροσταρ για την εκφώνηση των αποτελεσμάτων.
Οι εκφωνητές
Καταγράφουμε εδώ ό, τι εντοπίσαμε, καθότι οι πηγές δεν συμφωνούν, ειδικά στα παλιά χρόνια:
1974 & 1976 Ειρήνη Γαβαλά
1977 Νάκυ Αγάθου
1978 Ειρήνη Γαβαλά (άλλη πηγή δίνει τη Νίκη Βενέγκα)
Εμείς μιλήσαμε με την κυρία Βενέγκα και την ευχαριστούμε πάρα πολύ για την αμεσότατη ανταπόκρισή της. Σας παραθέτουμε τα λόγια της: “Την παρουσιαση της ελληνικης βαθμολογίας για την Eurovision (on air) έκανα μόνο το 1996 και 1997 ως υπεύθυνη της ελληνικής Επιτροπής (jury secretary) Για την διοργάνωση ωστόσο του Διαγωνισμού εργάσθηκα επι πολλά πολλά χρόνια και μέχρι το 2011 “θητεύοντας” στις Διεθνείς Σχέσεις της ΕΡΤ.”
1979-1981 Φωτεινή Γιαννουλάτου
(Κάποιες πηγές δίνουν την Τατιάνα Δάρρα το 1981)
1983 Ειρήνη Γαβαλά
1985 & 1987 Κέλλυ Σακάκου
1988-1995 Φωτεινή Γιαννουλάτου
1996-1997 Νίκη Βενέγκα
1998, 2001-2010 Αλέξης Κωστάλας
2011 Λένα Αρώνη
2012-2014 Ανδριάννα Μαγγανιά
2015 Έλενα Παπαρίζου
2016-2017 Κωνσταντίνος Χριστοφόρου
2018 Ολύνα Ξενοπούλου
2019 Gus G
2020 Δεν πρόλαβε να ανακοινωθεί
Μερικές χαρακτηριστικές στιγμές
Σταχυολογήσαμε μερικές ατάκες και αξιοσημείωτα των Ελλήνων εκφωνητών από τις αρχές μέχρι και το 2001, χρονιά, κατά την οποία, για την πλειοψηφία των νεόκοπων φαν αρχίζει η Γιουροβίζιον και, ούτως ή άλλως, είναι πλέον πιο χαλαρά τα πράγματα στον διαγωνισμό, με λιγότερο πρωτόκολλο και περισσότερο ενθουσιασμό. Βεβαίως, ακόμα κι έτσι, οι Έλληνες εκφωνητές διατηρούν πάντοτε ένα επίπεδο κι αποφεύγουν περιττούς αστεϊσμούς και gags:
-το 1974 η εκφωνήτρια επιστρατεύει μια “τσαχπινιά”: “Congratulations to you, miss Boyle!”, όμως το κομπλιμέντο προς την Βρετανίδα παρουσιάστρια, Katie Boyle, δεν την εμπόδισε από το να δείξει την… ξινίλα της για το 5άρι της Ελλάδας προς το Βέλγιο.
-το 1976, η παρουσιάστρια Corry Brokken ακούει 1 βαθμό και όχι 3 της Ελλάδας για τη Γιουγκοσλαβία και η δική μας εκφωνήτρια εξίσταται: «Non, non je vous ai dit trois points!» {Όχι, όχι, σας είπα τρεις βαθμούς!}.
-το 1977 η Angela Rippon γελά για τον άσσο της Ελλάδας στην Αγγλία και λέει: «Finland? Could you repeat your votes, please?» (εκτός τόπου και χρόνου) και ολοκληρώνει, σκασμένη στα γέλια, αλλά πρόδηλα εκνευρισμένη: «Thank you very much, indeed! You’ve made it a very close match for us!». Έτσι, δεν κατάλαβε ότι η Ελλάδα έδωσε εκ παραδρομής δύο 4άρια σε Αυστρία και Ισπανία (το σωστό ήταν 3 στην πρώτη και τέσσερα στη δεύτερη).
-Το 1978 Ελλάδα αργεί να ακουστεί. Ο Βέλγος εκπρόσωπος Jean Vallée καπνίζει ρυθμικά το τσιγάρο του (κάπως άσεμνα), όταν η χώρα μας του δίνει το 12.
-Το 1979 η απογοήτευση για το 4 της χώρας μας προς τη φιλοξενούσα χώρα ήταν πολύ μεγάλη, δεδομένου ότι το δικό μας τραγούδι είχε ιδιαίτερο ρεύμα στο Ισραήλ και η αποστολή μας ήταν αγαπητή. Στο τέλος της σύνδεσης, η Yardena Arazi χαιρέτησε: «Γεια σας, Athènes».
-Το 1980 δίνει η Ελληνίδα: «Belgique, 3 points», και απαντά η Ολλανδή παρουσιάστρια Marlous Fluitsma: «Belgique, 3 points, Netherlands… three points» (ευσεβείς πόθοι!). Αμέσως, η δική μας εκφωνήτρια, αλλά και ο υπεύθυνος της EBU Franck Naef: «No, Belgium [Μπέλγκιουμ!!]» έσπευσαν να τη διορθώσουν σε έντονο ύφος! Ζητά αμέσως συγνώμη: «I’m sorry. I didn’t understand you very well». Μετά δίνουμε 10 στη Σουηδία και εκφωνεί: «Suède, dix points, Switzerland, ten points», έτσι πάλι επεμβαίνει ο Naef: -«No, no, Sweden!», -«Sweden. I’m sorry. I’m mixed up. Vous pouvez continuer» {Μπορείτε να συνεχίσετε}.
-Το 1981 στη σύνδεση με την Ελλάδα ακούμε μικροφωνισμούς. Γίνεται ένα σούσουρο (ναι, από τότε συμβαίνει αυτό) για το 12άρι στην Κύπρο (το πρώτο στην ιστορία).
-Το 1985 η παρουσιάστρια, Lill Lindfors, ανακοινώνει τη χώρα μας, ως εξής: «Et maintenant, Greece. Athens» {Και τώρα, η Ελλάδα. Αθήνα}. Τεράστια απογοήτευση από την ίδια «Ooooh!», για τον άσσο στη Νορβηγία και γιουχαΐσματα από τους θεατές. Η βαθμολογία μας κλείνει έτσι: «Et enfin, à la France, 12 points» {Και τέλος, στη Γαλλία, 12 βαθμοί}.
-To 1987 η Ελλάδα δια στόματος Κέλλυς Σακάκου εκφωνεί: «Καλησπέρα Bruxelles, ici Athènes» και, όταν τελειώνει, η Κύπρια Αλέξια στέλνει στον αέρα φιλιά προς τους “δικούς μας” Bang για το 12άρι.
-Το 1990 η Ελλάδα έδωσε 10 στην Ιταλία κι όχι στο Ισραήλ, όπως κατάλαβε η Helga Vlahović, την οποία διορθώνει η ίδια η εκφωνήτριά μας, αναγκάζοντάς την να ζητήσει συγγνώμη: «Sorry, I didn’t hear».
-Το 1991 η Φωτεινή Γιαννουλάτου χαιρετά στα Ιταλικά και ο Toto Cutugno σχολιάζει με νόημα ότι όλος ο κόσμος μιλά Ιταλικά.
-Το 1995 η Φωτεινή Γιαννουλάτου και πάλι, καθισμένη πλαγιαστά και πολύ άνετα σε μια πολυθρόνα, γράφει ιστορία με το ανεπανάληπτο λαθάκι της: «Καλησπέρα από την Αθήνα. Good evening Dubling. Here are the results of the Greek jury» (τι κρίμα που δεν την ξαναείδαμε ποτέ να δίνει αποτελέσματα). Καθώς η Ελλάδα ψηφίζει τελευταία, ανακηρύσσεται αμέσως η νικήτρια χώρα, η δε Δάφνη Μπόκοτα μάς ενημερώνει – εκ παραδρομής – ότι το 1985 ήταν η πρώτη νίκη της Νορβηγίας, με τον Bobby Ljop!!! (αντί του ορθού: με το γκρουπ Bobbysocks).
-Το 1996 η γλαφυρή προφορά της εκφωνήτριας Νίκης Βενέγκα στα Γαλλικά σχολιάζεται από φαν και μη.
-Το 1997, η Νίκη Βενέγκα, για δεύτερη χρονιά στη σειρά, με εξαιρετική γαλλική προφορά, αρχίζει με στυλ: «Bonsoir. Allô Dublin. Ici Athènes. Carry, bonsoir!» {Καλησπέρα. Γεια σου Δουβλίνο. Εδώ Αθήνα. Carry, καλησπέρα}. Η παρουσιάστρια Carrie Crowley (η οποία μάλλον δεν κατάλαβε τίποτα) ψελλίζει ένα «Bonsoir», με βεβιασμένο χαμόγελο. Αλήστου μνήμης τα κορυφαία «Slo-va-quie», «Au-triche», «Chypre» (με χαριτωμένη προφορά). Η ψηφοφορία αυτή αποτελεί ορόσημο: για πρώτη φορά δίνει η χώρα μας βαθμούς στην Τουρκία και μάλιστα 7άρι. Η εκφώνηση κλείνει πρωτότυπα, ως εξής: «Bonsoir et bonne chance à tous les participants» {Καλησπέρα και καλή τύχη σε όλους τους συμμετέχοντες}.
-Το 1998 ο Αλέξης Κωστάλας προφέρει λάθος το όνομα της παρουσιάστριας Ulrika Jonsson (Ούλρικα Γιούνσον) ως «Ulrítsa» (Ουλρίτσα) και τη συγχαίρει. Εκείνη τον διακόπτει, για να δώσει τα αποτελέσματα, αλλά ο Αλέξης συνεχίζει απτόητος κι εύχεται καλή τύχη σε όλους τους συμμετέχοντες. Στο τέλος κλείνει με ένα: «tack så mycket» {Ευχαριστώ πολύ}.
-Το 2001 ο ίδιος εκφωνητής χαιρετά στα Δανικά και συγχαίρει για τη διοργάνωση. Απευθύνεται τότε στον Søren Pillmark: «You’re a lucky man! Natasja looks as ravishing as ever!» (φιλοφρόνηση για την παρουσιάστρια-“παγοκολώνα”) και βεβαιώνει ότι εμείς ως Ελλάδα θα αποφασίσουμε τον νικητή. Κολλά λίγο σε ένα σημείο: «Mal… Malta, 3 points». Στο 6 για τη Δανία, η απογοήτευση στο κοινό είναι έκδηλη (τι περίμεναν; σάμπως αυτοί μας ψηφίζουν;).
Ελπίζουμε να σας άρεσαν όσα συγκεντρώσαμε, για να μαθαίνουν οι νεότεροι και να θυμούνται οι παλιότεροι!
