Από ένα χιονισμένο άσημο χωριό στην υφήλιο
Οι “Γιαγιάδες του Μπουράνοβο” (Buranovskie Babushki / Бурановские бабушки) προκάλεσαν αίσθηση, αλλά και κάποιες αντιδράσεις, με τη συμμετοχή τους (άλλοι τη βρήκαν πρωτότυπη και συγκινητική και άλλοι επιτηδευμένη, χαμηλού επιπέδου και υπερεκτιμημένη), κατακτώντας τη 2η θέση και λαμβάνοντας ψήφους από 40 χώρες (μόνο η Ελβετία δεν τις ψήφισε). Το γκρουπ ιδρύθηκε το 2000 και σημείωσε μεγάλη επιτυχία ερμηνεύοντας ρωσικά φολκ τραγούδια, στη γλώσσα της Ουντμουρτίας (Udmurt). Το 2010 ήρθαν 3ες στον εθνικό τελικό με το τραγούδι Dlinnaja-dlinnaja beresta i kak sdelat’ iz nee ajšon (Длинная-длинная береста и как сделать из неё айшон). Δύο χρόνια μετά κέρδισαν με το δίγλωσσο Party for Everybody, αφήνοντας στη 2η θέση το ντουέτο του Dima Bilan και της Yulia Volkova (πρώην t.A.T.u.). Έναν χρόνο πριν μετείχαν σε τηλεπαιχνίδι, με συγκεκριμένο σκοπό: όλα τα έσοδα δόθηκαν για την αναπαλαίωση και αποκατάσταση μιας εκκλησίας του 1895, αφιερωμένης στην Αγία Τριάδα, η οποία καταστράφηκε τη δεκαετία του ’30 και βρίσκεται στο χωριό τους. Η αποπεράτωση των έργων έγινε το 2016, με τη γενναία βοήθεια της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς η όλη ιστορία είχε πάρει διαστάσεις και όλοι ανυπομονούσαν να δουν το αποτέλεσμα. Κανονικά ήταν οκτώ (συν δώδεκα αναπληρωματικές!), ωστόσο, βάσει κανονισμών, στη σκηνή ανέβηκαν μόνο οι έξι, πέντε γιαγιάδες και μία που παρίστανε τη γιαγιά, αφού είναι γεννημένη το… 1968. Βραβεύτηκαν με ανώτατη κρατική διάκριση.
Η οδυνηρή απόλυση
Το 2014, οπότε έληξε το συμβόλαιό τους, η μάνατζέρ τους, Ksenia Rubtsova, τις απέλυσε, όχι χωρίς αντιδράσεις, καθότι -αν καταλάβαμε καλά από τη μετάφραση ενός ρωσικού site- το όνομα και η εκμετάλλευση του γκρουπ ανήκει στην φολκ τραγουδίστρια Luydmila Zykina, η οποία ζήτησε να αντικατασταθούν με καινούριες τραγουδίστριες (πλέον είναι τρεις επαγγελματίες και κάποιες ερασιτέχνιδες από το χωριό Ludorvai). Κι όχι μόνο αυτό: τους απαγόρευσε να αναπαράγουν και να ερμηνεύουν ζωντανά τα τραγούδια τους. Οι παλιές, λοιπόν, άλλαξαν όνομα και ονομάζονται πλέον Babushki iz Buranovo / Бабушки из Бураново. Στη σκηνή είδαμε τις Olga Tuktaryova (1968-), Natalia Pugachova (1935-2019), Valentina Pyatchenko (1937-), Granya Baysarova (1949-), Galina Koneva (1938-), καθώς και την Ekaterina Shklyaeva (1937-2024, Екатерина Семёновна Шкляева), η οποία απεβίωσε χθες. Υπάρχει μια σειρά φωτογραφιών από αφιέρωμα της Hürriyet που τη δείχνει να μιλά στις κατσίκες της, να παίζει με τις υπόλοιπες στα χιόνια ή να βοηθά στο τοπικό εθνογραφικό μουσείο.
Ποια ήταν η καλλιτέχνιδα
Γεννήθηκε το 1937 σε ένα χωριό που δεν υφίσταται πλέον. Εξαιτίας της ασθένειας της μητέρας της και της απουσίας του πατέρα της στο πολεμικό μέτωπο, εγκατέλειψε το σχολείο στην 7η τάξη και ανέλαβε το νοικοκυριό, αλλά και το μεγάλωμα των αδελφών της. Έτσι το όνειρό της να γίνει μαθηματικός “έσβησε”. Όταν ενηλικιώθηκε, εργάστηκε σε μια βιομηχανία πυροβόλων όπλων (Izhevsk Mechanical Plant) και αργότερα έγινε σοβατζής και βαφιάς σε οικοδομές. Παντρεύτηκε, αλλά χήρεψε μετά από έξι χρόνια. Τότε, επέστρεψε στο χωριό της, για να μεγαλώσει τα τρία παιδιά της, εργαζόμενη ως αγρότισσα, μέχρι τη συνταξιοδότησή της. Έχτισε μόνη το διώροφο σπίτι της. Απέκτησε πέντε εγγόνια και ένα δισέγγονο. Στις υπόλοιπες κυρίες του γκρουπ έκανε εντύπωση ο δυναμισμός της (ήταν η βασική σολίστα τους, η οποία ξεκινούσε a cappella πριν αρχίσουν και οι υπόλοιπες), καθώς και ότι είχε πάντα ψωμί στην τσέπη, για να το δώσει στα πουλιά. Επιπλέον την χαρακτήριζαν “διαπασών” χάρη στο αλάνθαστο αυτί της. Οι αρετές που τη χαρακτήριζαν στη ζωή της ήταν η ακρίβεια, η αποτελεσματικότητα, η λογική, η σοφία, η λακωνικότητα. Στα 35 της προσβλήθηκε από καρκίνο, τον οποίο ξεπέρασε. Ενάμισυ χρόνο πριν οι δυνάμεις της άρχισαν να την εγκαταλείπουν, ως εκ τούτου αποσύρθηκε. Πριν από λίγους μήνες χτυπήθηκε από εγκεφαλικό που την άφησε κατάκοιτη. Επιπλέον, έπασχε από απώλεια μνήμης. Οι υπόλοιπες πήγαιναν στο σπίτι της, για να της δώσουν κουράγιο και τραγουδούσαν όλες μαζί ένα παραδοσιακό άσμα που της άρεσε πολύ. Θα ταφεί στην εκκλησία, για την ανακαίνιση της οποίας πάσχισαν όλες οι γιαγιάδες του συγκροτήματος. “Για όσο ζούμε, θα τη θυμόμαστε”, λένε οι κάτοικοι του Buranovo, το οποίο έγινε διάσημο χάρη σε αυτές.
