Άγνωστες ιστορίες: οι αδελφές Martha & Tena Elefteriadu, με καριέρα στην Τσεχοσλοβακία
Αντί προλόγου
Σας έχουμε ήδη μιλήσει για τους αδελφούς Αχιλλέα και Ζαχαρία Μιχαηλίδη, οι οποίοι έκαναν σημαντική καριέρα στην Τσεχοσλοβακία, πριν επιστρέψουν στην Ελλάδα και ενταχθούν στο γκρουπ Επίκουροι (υποψήφιοι το 1978 ή 1979 με το Super Star, υποψήφιοι το 1980 ως χορωδοί του Κώστα Τουρνά με το UFO, φωνητικά στην Άννα Βίσση την ίδια χρονιά στη Χάγη με το Ώτοστοπ).
Σας έχουμε, επίσης, ενημερώσει για τις διασκευές της Ελένης Τζόκα–Μυλοπούλου, η οποία κάνει καριέρα στην Πολωνία. Πρόκειται για το το Hallelujah (Ισραήλ 1979) και το Ein bisschen Frieden (Γερμανία 1982). Αντίστοιχη περίπτωση είναι η Tina Selini (Τίνα Καμπάκη-Κουτσελίνη), συνεργάτιδα του Νίκου Ιγνατιάδη, η οποία έκανε καριέρα στην Ολλανδία και διασκεύασε στα Αγγλικά το Ik hou van jou (Ολλανδία 1984) ως In love with you, αλλά και τα Ελληνικά ως Εγώ κι εσύ.
Οι αδελφές Ελευθεριάδου
Πρόκειται για την Μάρθα (1946-) και την Παρθένα “Τένα” Ελευθεριάδου (1948-), γεννημένες στο Bulkes της Γιουγκοσλαβίας, των οποίων η οικογένεια μετανάστευσε στην Τσεχοσλοβακία λόγω του εμφυλίου πολέμου. Η μητέρα τους πέθανε, όσο ήταν μικρές, έτσι μεγάλωσαν σε πέντε ορφανοτροφεία. Ο γιός της Τένας, Μάρκος είναι ράπερ που κάνει καριέρα με το όνομα Hector. Η συνάντησή τους με τον Aleš Sigmund, κιθαρίστα των Vulkán τις βοήθησε να βρουν τον δρόμο τους στη μουσική, παίρνοντάς τες στο γκρουπ. Αργότερα μεταπήδησαν στους Atlantis. Δισκογραφούν ήδη από το 1968, άλλοτε τσεχικά τραγούδια, άλλοτε διασκευές γνωστών ελληνικών και ξένων τραγουδιών. Παράλληλα, η Μάρθα διδάσκει παραδοσιακούς χορούς. Είναι πολύ γνωστές τόσο στην Τσεχία, όσο και στη Σλοβακία. Έχουν κάνει εμφανίσεις σε Ελλάδα, Γερμανία και Ελβετία, αρχικά με ροκ και σόουλ ρεπερτόριο. Παλαιότερα η Τένα, μαζί με τον σύζυγό της Juraj Čierny και τα δίδυμα παιδιά της εμφανιζόταν για κάποια χρόνια στο Όσλο και μετά στη Στοκχόλμη. Το 1974 οι αδελφές εκπροσώπησαν την Τσεχοσλοβακία στο Φεστιβάλ Sopot με το “Πιο καλή η μοναξιά”. Είχε προηγηθεί ακόμα μία εκπροσώπηση το 1972 στην ίδια διοργάνωση, καθώς και διάφορα εγχώρια φεστιβάλ, στα οποία απέσπασαν διακρίσεις. Η δισκογραφία τους απαριθμεί πέντε δίσκους από κοινού (και έναν σόλο από τη Μάρθα), καθώς και 30 περίπου δισκάκια. Μαζί με τον μπουζουξή Γιάννη Ασαρλίδη και τον κιθαρίστα Θωμά Πετσίνη έχουν ιδρύσει τους Colchida.
Οι διασυνδέσεις με τη Γιουροβίζιον
Εντελώς τυχαία εντοπίσαμε μια διασκευή του Making your mind up των Bucks Fizz, δηλαδή του νικητήριου τραγουδιού του Ηνωμένου Βασιλείου το 1982, με τίτλο A desky dál stárnou. Επίσης, μαζί με τον συνεργάτη τους Bob Frídl (Josef Fridl, 1947-2013), τον Τσέχο “Bob Dylan”, ο οποίος νυμφεύτηκε δύο φορές με Ελληνίδες, κυκλοφόρησαν την τσεχική διασκευή του -γραμμένου από τους ΑΒΒΑ– Bang a Boomerang (3ο στο Melodifestivalen του 1975 με τους Svenne & Lotta, με παρουσία στα charts Αυστραλίας, Βελγίου, Δανίας, Νορβηγίας και Σουηδίας και πολλές διασκευές). Ακολουθεί ένα δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο οι δύο αδελφές διασκεύασαν το Après toi της Βίκυ Λέανδρος (Λουξεμβούργο 1972) ειδικά για τη ντόπια αγορά. Δεν το εντοπίσαμε-αντίθετα υπάρχουν σίγουρα η τσεχική διασκευή Jak mám spát της μεγάλης σταρ Helena Vondráčková και η σλοβακική Keď si sám της Eva Kostolányiová.