Γιουροβίζιον 2024: trivia, πληροφορίες, στατιστικά πριν από τη διοργάνωση

Καθώς πλησιάζουμε σιγά-σιγά στην τελική ευθεία για τη φετινή Γιουροβίζιον, συγκεντρώσαμε διάφορα αξιοσημείωτα και αξιοπερίεργα από σχετικές ιστοσελίδες και ομάδες που αφορούν στον επερχόμενο διαγωνισμό. Εννοείται πως για κάθε ημιτελικό, αλλά και τον μεγάλο τελικό θα υπάρξουν ξεχωριστά άρθρα με ό,τι προκύψει!

Η Ελλάδα για 5η χρονιά στη σειρά στέλνει καλλιτέχνη, ο οποίος έλκει κάποια καταγωγή από το εξωτερικό. Πρόκειται για τους: Κατερίνα Ντούσκα (Καναδάς), Στεφανία Λυμπερακάκη (Ολλανδία), Αμάντα Γεωργιάδη (Νορβηγία), Βίκτωρα Βερνίκο (Δανία) και Μαρίνα Σάττι (Σουδάν). Η Κύπρος, από την πλευρά της, ξεκίνησε το ίδιο σερί το 2016, με τους: François Micheletto των Minus One (Γαλλία και Ιταλία), Hovig (Αρμενία), Ελένη Φουρέιρα (Αλβανία), Τάμτα (Γεωργία), Sandro (Γερμανία), Έλενα Τσαγκρινού (Ελλάδα), Ανδρομάχη (Ελλάδα), Andrew Lambrou (Αυστραλία) και Silia Kapsis (Αυστραλία). Φυσικά, μέσα στα χρόνια έχουν προηγηθεί πολλοί ακόμα και για τις δύο χώρες… Η μοναδική άλλη περίπτωση που θυμόμαστε είναι το Λουξεμβούργο, το οποίο όμως διαθέτει περιορισμένη μουσική σκηνή, επομένως αναγκαζόταν να “δανείζεται” καλλιτέχνες.
Μέχρι στιγμής, ο πρώτος γιούροσταρ που θα μετάσχει ως σχολιαστής είναι ο Hovig, για λογαριασμό της Κύπρου φυσικά.
Η Σουηδία διοργανώνει για 7η φορά. Τρεις στη Στοκχόλμη (1975, 2000, 2016), τρεις στο Μάλμε (1992, 2013, 2024) και μία στο Γκαίτεμποργκ (1985). Ενώ είχε πάρει με σειρά πληθυσμού τις πόλεις τις τρεις πρώτες φορές, μετά αυτή η “παράδοση” χάλασε. Φέτος, οκτώ πόλεις διεκδίκησαν τη διοργάνωση. Οι περισσότερες αρένες απορρίφθηκαν λόγω μικρής χωρητικότητας. Το Scandinavium του Γκαίτεμποργκ χρειάζεται νέα οροφή, ενώ δεν βρέθηκε διαθέσιμη αρένα στην πρωτεύουσα λόγω ανακαινίσεων ή αθλητικών διοργανώσεων. Η λύση να χτιστεί νέο στάδιο, όπως έγινε στο Μπακού, τελικά δεν προκρίθηκε.
Μεταξύ 29 Απριλίου και 12 Μαϊου θα πραγματοποιηθεί η ABBA World Exhibition, για να τιμηθούν τα 50 χρόνια από τη νίκη του θρυλικού συγκροτήματος.
Δύο διαγωνισμούς έχει παρουσιάσει η Jacqueline Joubert (1959, 1961). Η Petra Mede θα έχει στο ενεργητικό της τρεις διοργανώσεις (2013, 2016, 2024). Το ρεκόρ κατέχει η Βρετανή Katie Boyle με τέσσερεις (1960, 1963, 1968, 1974). Μην έχετε καμία αμφιβολία ότι, με την πρώτη ευκαιρία, η Petra θα το ισοφαρίσει.

31 ολόκληρα χρόνια χρειάστηκαν μέχρι να πειστεί το Λουξεμβούργο να επιστρέψει. Μπροστά του, τα 25 χρόνια του Μονακό (1979-2004), τα 16 της Μάλτας (1975-1991) ή τα 11 της Δανίας (1967-1978) ωχριούν… Η Τουρκία, πάντως, λείπει ήδη 12 χρόνια.
Μολονότι πλήθος γιούροσταρ ήταν φέτος υποψήφιοι σε εθνικούς τελικούς, μόνο δύο κατάφεραν να επιστρέψουν, η Μολδαβή Natalia Barbu και η Ισλανδή Hera Björk. Έχουν μπει και οι δύο σε υψηλή θέση στον κατάλογο με τα ρεκόρ επανεμφάνισης ή χρονικής απόστασης καλλιτεχνών, όπου το ακατάρριπτο ρεκόρ κατέχει περήφανα η Άννα Βίσση / Anna Vishy.

37 χώρες μετέχουν (το maximum υπήρξαν οι 43, το 2011 και 2018). Απούσες πολλές βαλκανικές. Ένα θρίλερ παίχτηκε με τη Ρουμανία, η οποία πήρε παράταση, προκειμένου να δηλώσει συμμετοχή, αλλά αποφάσισε να απόσχει λόγω έλλειψης χρημάτων.
46% των φετινών καλλιτεχνών είναι σόλο γυναίκες, 22% άνδρες, 19% ντουέτα, 8% συγκροτήματα και 5% non-binary σόλο καλλιτέχνες, με το τελευταίο να συμβαίνει για πρώτη φορά στα χρονικά (και ίσως εξασφαλίσει ένα βραβείο, για να… επιβραβευτεί, όπως έγινε κάποτε με την Dana International).
Μη γηγενείς καλλιτέχνες που εκπροσωπούν τη διοργανώτρια χώρα: η Γαλλίδα Michèle Torr (LUX 66), o -γεννημένος στη Γερμανία Αυστραλός- Marty Christian των New Seekers (UK 72), ο Αυστραλός Peter Doyle του ίδιου γκρουπ, η Γαλλίδα Anne-Marie David (LUX 73), η Σουηδή Sahlene (EST 02), η Κύπρια Άννα Βίσση (GRE 06), η Ουκρανή Anastasia Prikhodko (RUS 09), o Jeangu Macrooy από το Σουρινάμ (NDL 20, 21), οι Νορβηγοί Marcus & Martinus (SWE 24). Κάποιοι βάζουν στη λίστα και την Olivia Newton-John (UK 74), η οποία όμως πολιτογραφήθηκε Αυστραλή αργότερα, το 1981!
Οι Marcus & Martinus ανήκουν σε μια κλειστή λίστα δίδυμων αδελφών που έχουν μοιραστεί τη σκηνή της Γιουροβίζιον. Μπορείτε να ανατρέξετε εδώ.

14 από τις φετινές συμμετέχουσες αναμένουν καρτερικά να κερδίσουν. Πρώτη στην επετηρίδα είναι η Μάλτα (μετέχει από το 1971). Έχει έρθει 2η το 2002 και το 2005. Ακολουθεί η Κύπρος (από το 1981), με τη 2η θέση της Ελένης Φουρέιρα το 2018. Έπεται η Ισλανδία (από το 1986) που ήταν runner-up το 1999 και το 2009. Αν και μεγάλο φαβορί το 2020, ο διαγωνισμός ακυρώθηκε… Αργότερα μπήκαν η Κροατία (το 1993, με δύο 4ες θέσεις το 1996 και 1999), η Σλοβενία (το 1993, με δύο 7ες το 1995 και το 2001), η Πολωνία (το 1994, οπότε κατετάγη 2η), η Λιθουανία (επίσης το 1994, με ένα πλασάρισμα ως 6η το 2006), η Αλβανία (το 2004 που ήρθε 5η το 2012), η Μολδαβία (το 2005 με μία 3η θέση το 2017), η Αρμενία (το 2006-ήταν 4η το 2008 και το 2014), η Τσεχία (το 2007-ήρθε 6η το 2018), η Γεωργία (το 2007 με καλύτερη θέση την 9η το 2010 και 2011), ο Άγιος Μαρίνος (το 2008-19ος το 2019), η Αυστραλία (το 2015-παραλίγο να το “σηκώσει” το 2016).
Φαν από 80 (!) χώρες αναμένονται να συρρεύσουν στο Μάλμε. Οι περισσότεροι προέρχονται -βάσει της αγοράς των εισιτηρίων- από τις εξής χώρες: Σουηδία (αναμενόμενο), Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Γερμανία, Η.Π.Α., Ολλανδία, Αυστραλία, Ισπανία, Ιρλανδία και Πολωνία.
Από τη νίκη του Salvador Sobral και μετά (με τους τρεις από τους έξι τελευταίους νικητές να έχουν τραγούδι στα Πορτογαλικά, τα Ουκρανικά και τα Ιταλικά), παρατηρείται στροφή στις εθνικές γλώσσες. Σε 15 από τα φετινά τραγούδια ακούγονται άλλες γλώσσες εκτός από τα Αγγλικά: Yankunytjatjara (μία γλώσσα των Αβοριγίνων της Αυστραλίας), Αζερικά και μάλιστα για πρώτη φορά στα χρονικά, Αρμενικά, Εσθονικά, Γαλλικά (σε Γαλλία και Λουξεμβούργο), Ελληνικά, Εβραϊκά, Ιταλικά, Λιθουανικά, Ολλανδικά, Νορβηγικά, Πορτογαλικά, Ισπανικά (σε Ισπανία και Άγιο Μαρίνο), Σερβικά, Σλοβενικά, Ουκρανικά. Το ολλανδικό τραγούδι, πέρα από την εθνική γλώσσα, εμπεριέχει φράσεις σε πέντε ακόμα ευρωπαϊκές (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, Ιταλικά). Έκπληξη αποτελεί η παρουσία των Αραμαϊκών στο ξόρκι της ιρλανδικής συμμετοχής! Δείτε το πολύ ενδιαφέρον βιντεάκι που ακολουθεί:

‘Ενα “μαύρο σύννεφο” πλανάται πάνω από τον Β’ Ημιτελικό: δύο εβδομάδες πριν πέθανε η γιαγιά της Μαλτέζας Sarah Bonnici, στις 23/3 o αδελφός της Nutsa βρέθηκε νεκρός κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Το κακό τρίτωσε με τον θάνατο του πατέρα της Μαρίνας Σάττι… Παλιότερα κάτι αντίστοιχο συνέβη με τη θετή μητέρα του Van Eijk (NOR 99), η οποία απεβίωσε λίγες μέρες μετά από τον εθνικό τελικό και με τον πατέρα του Mickey Harte (IRL 03) λίγες μέρες πριν από τη Γιουροβίζιον. H Mary Roos (GER 84) την εβδομάδα του τελικού δέχθηκε τηλεφώνημα ότι ο άντρας της είχε καταστήσει την ερωμένη του έγκυο… Τραγική ειρωνεία: ερμήνευσε ένα τραγούδι του χωρισμού.
Σουηδικές “πινελιές” διαθέτουν τα τραγούδια της Αυστρίας, της Μάλτας, της Ολλανδίας. Γενικά, συναντάμε δημιουργούς από διάφορες χώρες. Ξεχωρίσαμε τον Βρετανό Steven Ansell στο άσμα της Τσεχίας, τον Darko Dimitrov από τη Βόρεια Μακεδονία στο αντίστοιχο της Γεωργίας, τον Φινλανδό Leo Salminen να γράφει για τη Γερμανία, τον Αμερικανό Ferras Alqaisi για την Ισλανδία, τον Ιταλό Dario Faini για το Λουξεμβούργο, τον Άγγλο Paul Dixon για την Πολωνία, τον Δημήτρη Κοντόπουλο για την Κύπρο.
Συνδημιουργός στο τραγούδι της Δανίας είναι η γνωστή Σουηδή τραγουδίστρια -αρμενικής και λιβανέζικης καταγωγής- Melanie Wehbe.

Η Ελλάδα και η Μάλτα έχουν τους περισσότερους δημιουργούς: 9! Ακολουθούν η Ολλανδία κι η Εσθονία με 7. Οι ίδιοι οι καλλιτέχνες εμφανίζονται ως συνδημιουργοί σε Ελλάδα, Γαλλία, Αλβανία, Φινλανδία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ελβετία, Ιταλία, Λιθουανία, Πορτογαλία, Μολδαβία, Ολλανδία, Σερβία, Σουηδία, Ουκρανία, Κροατία.
Περίπου 2, 5 εκατομμύρια Ευρώ έδωσε ο δήμος του Μάλμε για τη διοργάνωση. Τα υπόλοιπα καλύπτονται από χορηγίες και το τέλος που πληρώνει η κάθε χώρα.
Μολονότι υπήρξε θύελλα αντιδράσεων για τη συμμετοχή του Ισραήλ, η EBU δεν προχώρησε σε αποκλεισμό του. Εβραϊκής καταγωγής είναι και η εκπρόσωπος του Λουξεμβούργου, Tali. Επίσημος χορηγός του διαγωνισμού παραμένει η Moroccanoil, εβραϊκών συμφερόντων…
Παρά την πρωτοβουλία της Νορβηγίας, η οποία έχει “πληγεί” από τις επιτροπές, ειδικά το 2019 και το 2023, να μειωθεί το ποσοστό αυτών, τελικά δεν υιοθετήθηκε καμία αλλαγή. Επίσης, δεν θα πραγματοποιηθεί η μείωση κατά μία ώρα που εισηγήθηκε το SVT. Τελικά, θα “κοπούν” μόνο πέντε λεπτά μετάδοσης. Η τρίτη αλλαγή που απορρίφθηκε ήταν να απαγορευτούν οι συμμετοχές που προέκυψαν μέσω ΑΙ (artificial intelligence). Πρώτος και καλύτερος έσπευσε να τις υιοθετήσει ο Άγιος Μαρίνος στη φετινή διαδικασία επιλογής.
Για πρώτη φορά οι BIG 5 θα ερμηνεύσουν τις συμμετοχές τους στους ημιτελικούς. Μέχρι πρότινος προβαλόταν ένα medley. Το Sveriges Radio μέσω της σχολιαάστριας Carolina Norén πρότεινε να καταργηθούν, άρα να προκρίνεται μόνο η διοργανώτρια χώρα απευθείας στον τελικό, αλλά ο εκτελεστικός επόπτης Martin Österdahl δεν το δέχτηκε (είναι πολλά τα λεφτά, ‘Αρη…).
Οι κειμενογράφοι της Γιουροβίζιον θα είναι ο Edward af Sillén (υπεύθυνος και το 2016, ο οποίος επιπλέον έγραψε το περίφημο διάλειμμα Love Love, Peace Peace, καθώς και ο Daniel Réhn.
Με το σλόγκαν να παραμένει το ίδιο, δηλαδή “United by music”, ως καλλιτεχνικό θέμα επελέγη το “The Eurovision Lights”, εμπνευσμένο από το βόρειο σέλας. Επιπλέον πληροφορίες εδώ.