Γιούροσταρ κατατρεγμένοι από τη μοίρα -50β- 2005 (τελικός)
Ακόμα μια χρονιά γεμάτη με ανθρώπινες ιστορίες. Καλλιτέχνες που εγκατέλειψαν τη δουλειά τους, για να αφοσιωθούν στη μουσική. Αντιστρόφως, καλλιτέχνες που άφησαν το τραγούδι και διέπρεψαν σε άλλους τομείς. Η πιο στενάχωρη στιγμή είναι αναμφίβολα ο θάνατος ενός νέου ανθρώπου από την επάρατη νόσο και η δραματική του προσπάθεια να αγκιστρωθεί στη ζωή. Παράλληλα, εξετάζουμε τους εθνικούς τελικούς, με σκάνδαλα, παραλειπόμενα, καταγγελίες, τσακωμούς κι αντιδράσεις που αποτελούν το “αλατοπίπερο” της Γιουροβίζιον.
Oι καλλιτέχνες της χρονιάς
Nox (HUN 05): έχοντας τη Szilvia Péter Szabó (1982-) και τον Tamás Nagy (1975) ως βασικά μέλη και διάφορους μουσικούς να συμπράττουν μαζί τους, υπήρξαν ενεργοί από το 2002 έως το 2009, οπότε αποχώρησε ο Nagy, για να αφοσιωθεί στην οικογένειά του (είναι πλέον μάνατζερ), και επανενώθηκαν το 2022 για μία συναυλία και ένα νέο άλμπουμ. Στην πραγματικότητα, όπως αποκάλυψαν οι ίδιοι πρόσφατα, δεν μιλούσαν, γιατί είχαν τσακωθεί. Στο μεσοδιάστημα, εκείνη πήγε στην Αυστρία λόγω ενός έρωτα, ενώ εκείνον τον εγκατέλειψε η σύζυγός του, με αποτέλεσμα να καταφύγει στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Μια μέρα άνοιξε το παράθυρο του 9ου ορόφου και ετοιμαζόταν να πηδήξει. Κυκλοφόρησαν συνολικά οκτώ άλμπουμ, μια μείξη φολκ και μοντέρνων στοιχείων και απέσπασαν πολλά βραβεία. Στη Γιουροβίζιον συνοδεύτηκαν από τους: Péter Baraté, Zoltán Dékány, József Kinczel και Sándor Tóth. Το όνομά τους στα λατινικά υποδηλώνει τη θεά Νύχτα των μυστηριωδών, σκοτεινών δυνάμεων. Το τραγούδι της Γιουροβίζιον, καθότι τα φαινόμενα απατούν, δεν είναι ένα χαρούμενο τραγούδι, αλλά ένα άσμα που μιλά για τον θάνατο και την αυτοκτονία. Η χώρα επέστρεψε μετά από έξι χρόνια αποχής. Διοργανώθηκε εθνικός τελικός με 12 τραγούδια, εκ των οποίων τα 4 μπήκαν στο superfinal. Στον πρώτο γύρο ψήφισε ο κόσμος, ενώ στον δεύτερο 5μελής επιτροπή. Ξεκίνησε ερασιτεχνικά με τους Equinox. Μετά τη διάλυση των Νox, μετακόμισε στην Αυστραλία και αργότερα στην Αγγλία. Ταξιδεύει συνέχεια και μοιράζει τη ζωή της μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ουγγαρίας. Έχει πλέον Άγγλο μάνατζερ Κυκλοφόρησε δύο σόλο άλμπουμ. Έχει μία κόρη από τον σύντροφό της György Völgyesi, αδελφό της γνωστής τραγουδίστριας Gabriella Völgyesi τωνUnique.
Javine (UK 05-Javine Dionne Hylton): γεννήθηκε το 1981 στο Kensington. Ξεκίνησε ως χορεύτρια, εξάλλου έχει δηλώσει πως δεν της αρέσει να τραγουδά… Είχε πάει στην ακρόαση, για να γίνει μέλος των Girls Aloud, αλλά έχασε για μια θέση. Ξεκίνησε τη δισκογραφία το 2003, με κάποια τραγούδια της να μπαίνουν στα charts. Όπως ακούστηκε, διαγωνίστηκε με κλεισμένο λαιμό. Η συμμετοχή της ανέβηκε στο #18. Έκτοτε μετείχε σε διαφημιστικό σποτ ενός προϊόντος που αποσύρθηκε τελικά από την αγορά, καθώς και σε πολλά reality show. Έχει μια κόρη με τον ράπερ Michael Harvey Jr., καθώς κι δύο γιους από άλλον πατέρα. Το 2006 τής αφαιρέθηκε το δίπλωμα για 18 μήνες, γιατί οδηγούσε μεθυσμένη. Κυκλοφόρησε ένα ολοκληρωμένο άλμπουμ. Τελευταίο single το 2013. Έκτοτε αποσύρθηκε από το τραγούδι. Ο εθνικός τελικός, με πέντε τραγούδια, είχε ονόματα όπως η Katie Price aka Jordan (το μεγάλο φαβορί), ηGina G. (UK 96) και ο Andy Scott-Lee, αδελφός της Lisa, μέλους των Steps. Οι «κακές γλώσσες» είπαν ότι κέρδισε, επειδή χαλάρωσε η ταινία που συγκρατούσε το φόρεμα και φάνηκε μεγάλο μέρος του μπούστου της. Ψήφισε αποκλειστικά το κοινό μέσω σταθερού / κινητού τηλεφώνου και διαδικτύου (με τα αποτελέσματα να δίνονται από την Sandie Shaw-UK 67 και την Ruslana-UKR 04 αντίστοιχα), ωστόσο ένα πάνελ ειδικών έλεγε τη γνώμη του και κατηύθυνε τις ψήφους. Μια επιπλέον ψηφοφορία έγινε ανά περιοχές (επτά τον αριθμό, με τις ψήφους της Ουαλλίας να δίνονται από τον James Fox-UK 04). Ένας από τους συνθέτες είναι ο Ελληνοαυστραλός John Themis, συνεργάτης του Boy George.
Για την Chiara, βλ, 1998. Ο τελικός είχε 22 τραγούδια. Υποψήφιος και ο Fabrizio Faniello. Καθώς οι καλλιτέχνες μπορούσαν να στείλουν όσα τραγούδια ήθελαν, αλλά δεν επιτρεπόταν στον τελικό να πουν παραπάνω από ένα, τόσο η Chiara, όσο και ο Fabrizio είδαν δύο άσματά τους να αποσύρονται (το πρώτο γραμμένο από τους Paul & Georgina Abela-MAL 91 και το δεύτερο από τον Βέλγο Marc Paelinck). Υποψήφιοι επίσης η Olivia Lewis (MAL 07) και ο Glen Vella (ΜΑL 11). Καλεσμένοι οι Julie & Ludwig και o Κωνσταντίνος Χριστοφόρου.
Luminița Anghel & Sistem (ROM 05): εκείνη γεννήθηκε το 1968 στο Βουκουρέστι. Πέρα από μουσική έχει σπουδάσει κοινωνιολογία και ψυχολογία. Το 1993 κέρδισε στο φεστιβάλ της Mamaia κι έκτοτε ξεκίνησε η καριέρα της. Έχει αποσπάσει βραβεία σε διάφορα φεστιβάλ (Μάλτα, Βουλγαρία, Κάιρο). Υπήρξε επίσης τηλεπαρουσιάστρια, αλλά και διοργανώτρια ιδιωτικών πάρτυ, με την εταιρεία που συνεργαζόταν. Πρόσωπο της Garnier, υπήρξε υποψήφια βουλευτής με το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, αλλά δεν εξελέγη. Ήταν υποψήφια σε εθνικούς τελικούς το 1994, 1996, 2000, 2002, 2010, 2013, 2015. Παντρεύηκε τον Silviu Dumitriade τόσο με πολιτικό, όσο και με θρησκευτικό ορθόδοξο γάμο. Προηγουμένως είχε σχέση με τον επιχειρηματία Bogdan Friedrich, ο οποίος είχε εταιρεία παραγωγής, στην οποία διέθετε και εκείνη μετοχές. Αντιμετώπισαν από κοινού κατηγορία για φοροδιαφυγή, διατρέχοντας κίνδυνο να φυλακιστούν για οκτώ χρόνια. Μια σειρά από γιούροσταρ που ήταν πελάτες του, δηλαδή οι: Mihai Trăistariu (2006), Marcel Pavel (2002), Mandinga (2012), κατέθεσαν εναντίον του-ένα γιγαντιαίο σκάνδαλο στη Ρουμανία. Για να αντέξει τα έξοδα της δίκης έβγαλε σε δημοπρασία μια πόρσε και ακριβά κοσμήματα. Παράλληλα βρίσκονταν στα δικαστήρια για την επιμέλεια της θετής της κόρης, με τη φυσική μητέρα της τελευταίας, όπου αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Νέα προβλήματα με τον θετό γιο της: αφού τον έδιωξε από το σπίτι, επειδή αρνιόταν να δουλέψει, εκείνος την απειλούσε και την εκβίαζε… Έχει κατηγορηθεί πως έχει μεταμορφωθεί από τις πλαστικές, κάτι που παραδέχτηκε. Κυκλοφόρησε δύο άλμπουμ και κάποια single. Το εν λόγω πήγε στο #9. Είχε κάνει promo και στην Ελλάδα, εμφανιζόμενη στην εκπομπή της Αλεξάνδρας Πασχαλίδου (όπως εξάλλου έπραξαν οι εκπρόσωποι της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας). Η Ελλάδα, αν και τους έδωσε 12 στον ημιτελικό, περιορίστηκε σε ένα 5άρι στον τελικό. Έγινε επίσης μεγάλη διαφήμιση σε Μ.Μ.Ε. της ρουμανικής διασποράς, ραδιόφωνα, ιστοσελίδες και κλαμπ. Οι Sistem (1997-2012) θεωρούνται αντισυμβατικό συγκρότημα που χρησιμοποιούσε ασυνήθιστα αντικείμενα ως μουσικά όργανα (κάτι αντίστοιχο με τους Pfuri, Gorps & Kniri-SWI 79). Είχαν κάνει εμφανίσεις σε πολές ευρωπαϊκές χώρες. Επί σκηνής είδαμε τους: Zoli (Toth Zoltan), Cici (Mihai Ciprian Rogojan), The Godfather (Claudiu Purcărin), Robi (Robert Magheti), Phlo (Florin Cătălin Romaşcu). Μετά από την 3η θέση δέχτηκαν προτάσεις για δισκογραφική εκπροσώπηση από εταιρείες σε Ολλανδία, Ουγγαρία, Γερμανία και Αγγλία. Μια επιτροπή κατέληξε στις 12 συμμετοχές, τα βίντεο-κλιπ των οποίων προβλήθηκαν μία μέρα πριν από τον τελικό, Ψήφισαν κοινό και επιτροπή. 2η η ποπ σταρ Loredana, 3οι οι Nico (ROM 08) & Mihai Trăistariu (ROM 06), 4οι οι Mandinga (ROM 12), με την Elena Gheorghe και όχι την Elena Ionescu που είδαμε στη Γιουροβίζιον. Υπήρξαν και κάποια μαναφούκια: οι Sistem κατηγορήθηκαν ότι αντιγράφουν το γερμανικό γκρουπ Einstürzende Neubauten. Η Loredana κατήγγειλε την κρατική τηλεόραση ότι έκανε σαμποτάζ στις τηλεφωνικές γραμμές (οι οποίες εμφανίζονταν διαρκώς κατηλειμμένες), επειδή αρνήθηκε να υπογράψει ένα έγγραφο σχετικά με τα δικαιώματα του τραγουδιού της. Υπέρ της τάχθηκε μια εφημερίδα, η οποία ισχυρίστηκε ότι έγινε λανθασμένη καταγραφή των ψήφων. Τέλος, ο ντράμερ των Juke Box, Nicolae Dinescu, πέθανε από καρδιακή προσβολή το προηγούμενο πρωί του εθνικού τελικού, ωστόσο το γκρουπ αποφάσισε να συμμετάσχει παρά την κατακραυγή. Ήρθαν 6οι με το προφητικό Lonely in Heaven…
Wig Wam (NOR 05): Το γκρουπ που πήρε το όνομά του από ένα είδος αντίσκηνου των Ινδιάνων ιδρύθηκε στην πόλη Halden το 2001. Αρέσκονται σε μια μείξη glam rock και heavy metal. Η αρχική τετράδα έχει παραμείνει αναλλοίωτη: ο τραγουδιστής Glam (Åge Sten Nilsen, 1969-), ο κιθαρίστας Teeny (Trond Holter, 1965-), ο μπασίστας Flash (Bernt Jansen, 1966-) και ο ντράμερ Sporty (Øystein Andersen, 1965-). Ξεκίνησαν κάνοντας διασκευές και εμφανιζόμενοι σε μικρούς χώρους. Οι φαν τους ονομάζονται Wig Wamaniacs. Διαλύθηκαν μεταξύ 2014 και 2019 αλλά επανενώθηκαν. Έχουν κυκλοφορήσει έξι άλμπουμ και έχουν κάνει τουρνέ σε όλη σχεδόν την Ευρώπη. Το In my Dreams (#1 για τρεις εβδομάδες στη Νορβηγία, #26 στη Σουηδία) έκανε δεύτερη καριέρα το 2022, όταν επελέγη για το soundtrack της σειράς Peacemaker, στους τίτλους αρχής της οποίας μπήκε το τραγούδι τους Do Ya Wanna Taste It. Ήρθαν 2οι στον εθνικό τελικό του 2004. Στις πρόβες ο Glam έκανε άσεμνες χειρονομίες με το μικρόφωνο προσποιούμενος ότι αυνανιζόταν, έτσι η EBU απείλησε ότι θα παίξει εκείνη την ώρα μαγνητοσκοπημένο υλικό, εάν τολμήσει να το κάνει στο live. Για τον λόγο αυτό υπάρχουν πολλά μακρινά πλάνα. Κάποιοι μιλούσαν για τρίτο βραβείο της Νορβηγίας, η οποία είχε κερδίσει το 1985 και 1995, δηλαδή τις χρονιές που λήγουν σε -5. Ο τραγουδιστής κάνει παράλληλα και σόλο καριέρα, με εμφανίσεις σε μιούζικαλ και συναυλίες (π. χ. το σώου για τους Queen, το οποίο έχουν δει πάνω από 500.000 θεατές), ενώ συνεργάζεται και με άλλα γκρουπ. Τον μύησε στη μουσική ο παππούς του που ήταν κλαρινετίστας. Μαζί με τους Αmmunition ήρθε 2ος στον εθνικό τελικό του 2017. Είναι και παραγωγός σε τοπικό ραδιόφωνο. Έχει κυκλοφορήσει έξι σόλο άλμπουμ και αρκετά δισκάκια. Ο Teeny έχει δική του μπάντα, στην οποία τραγουδά ο Eiríkur Hauksson (ISL 86, NOR 91, 07). O Flash ειδικεύεται στα διαφημιστικά jingles. O Sporty έχει σπουδάσει οικονομικά. Έχει εργαστεί στην Ericsson και την Østfold Energi. Για δύο χρόνια υπήρξε διαχειριστής του φρουρίου στην παλιά πόλη του Fredrikstad. Τα βράδια μετά από τις πρόβες, οι δύο από τους τέσσερεις διασκέδαζαν σε strip-club κεντρικού ξενοδοχείου του Κιέβου. To Melodi Grand Prix έκανε τηλεθέαση 86% (η δεύτερη μεγαλύτερη μετά το 1996). Υποψήφιοι ο Jan Teigen (4ος) και ο Tor Endresen (δεν πέρασε στο gold final). Ψήφισε το κοινό, χωρισμένο σε πέντε περιφέρειες. Καλεσμένες οι Bobbysocks. 2η η Jorun Erdal, πολλές φορές υποψήφια. Στα κομμένα βρίσκουμε τραγούδι με τίτλο Kingdom come, τον οποίο προτίμησε το 2020 η Anna Bergendahl.
Gülseren (ΤUR 05-Gülseren Yıldırım Gomez): γεννήθηκε το 1973 στην Πόλη. Ήδη από τα 7 της χρόνια ζει στο Παρίσι, όπου κάνει εμφανίσεις σε καμπαρέ και τζαζ χώρους. Παίζει τουμπερλέκι. Τραγουδά σε πολλές γλώσσες (και Ελληνικά) και ταξιδεύει με την ορχήστρα της κάνοντας συναυλίες. Το 2001 έπαιξε σε ολλανδικό σήριαλ. Έχει κυκλοφορήσει έξι άλμπουμ, με πρώτο το 2001, το οποίο ξεχώρισε η FNAC ως το καλύτερο, όπου ο καλλιτέχνης έκανε ο ίδιος την παραγωγή. Στο σήμερα παραδίδει μαθήματα φωνητικής σε γαλλικά σχολεία της Πόλης, δίχως να έχει σταματήσει να κάνει εμφανίσεις στη Γαλλία. Η επιλογή έγινε με 17μελή επιτροπή (δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν για συμμετοχή του κοινού-ίσως για να μην κερδίσουν ξανά-γεγονός που πρκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, αφού το κανάλι είχε ανακοινώσει τριήμερη διαδικασία επιλογής με ψηφοφορία του κόσμου). Μέλη της επιτροπής η πρώτη εκπρόσωπος της χώρας, Semiha Yankı, καθώς κι ο γνωστός μαέστρος Garo Mafyan. Η πρώτη, μαζί με τον μαϊντανό που ονομάζεται “Ruslana” ήταν οι επίσημες καλεσμένες. Επτά τραγούδια διαγωνίστηκαν. Υποψήφιος και ο Sedat Yüce (TUR 01-3oς). Σε ένα άλλο τραγούδι άλλαξαν τους ερμηνευτές (Elya & Grup Ariana, αντί για την Mine), άγνωστο γιατί. Το ύφος του τραγουδιού επικρίθηκε από τη Sertab ως μη διεθνές. Υπήρχαν δε υπόνοιες ότι έγινε αλλοίωση αποτελεσμάτων. Ο υποψήφιος ως συνθέτης, Umran Akdokur, πήγε στα δικαστήρια της Άγκυρας κατηγορώντας το νικητήριο τραγούδι ότι καταπατούσε τους κανονισμούς (έπρεπε να είναι πρωτότυπο, να μην έχει χρησιμοποιηθεί για εμπορικούς σκοπούς και να μην έχει ακουστεί από πριν), καθώς και τον συνθέτη του Göksan Arman ότι είχε συνεργαστεί με την μεγάλη ορχήστρα του καναλιού TRT. Το δικαστήριο απέρριψε όλες τις κατηγορίες. Παραδόξως κανείς δεν πρόσεξε τότε ότι ο τίτλος παραπέμπει σε συγκεκριμένη ερωτική πρακτική (το κατάλαβαν αργότερα, αν κρίνουμε από κάποια δημοσιεύματα). Η Γαλλία και η Ολλανδία όπου είναι γνωστή, πάντως, της έδωσαν 12άρια (για να εισπράξουν δύο ωραιότατα μηδενικά!). Χρόνια μετά αποκάλυψε ότι την έβαζαν να κάνει πρόβες μπροστά σε τουαλέτες και ότι το στέλεχος της κρατικής τηλεόρασης Armağan Çağlayan είπε: “αυτηνής οι γοφοί είναι τόσο φαρδείς, άρα δεν πρέπει να εκπροσωπήσει τη χώρα” και τους μετρούσε με μία μεζούρα! Αισθάνθηκε σαν ζώο…
Zdob și Zdub (MLD 05, 11, 22): το πλήρες όνομα των ZSZ, όπως είναι γνωστοί στην εγχώρια αγορά, προήλθε ως ονοματοποιία από τον ήχο του τυμπάνου. Είναι φολκ-πανκ μπάντα που ιδρύθηκε το 1994. Ο Ρωσο-μολδαβός τραγουδιστής Roman Iagupov (1973-), ο μπασίστας Mihai Gîncu (1975-) και ο ντράμερ Anatol Pugaci (1973-) υπήρξαν συμμαθητές στο Străşeni, μια πολίχνη στα περίχωρα του Chișinău. Τους έκανε γκρουπ ο παραγωγός Igor Dînga. Από τους κόλπους τους έχουν περάσει πάρα πολλοί μουσικοί. Επί σκηνής είχαν τον κιθαρίστα Igor Buzurniuc (1981-), τον μουσικό πνευστών οργάνων Valeriu Mazîlu (1978-) και τη γιαγιά Lidia Bejenaru. 52 ετών τότε ήταν γνωστή φολκ τραγουδίστρια, συνθέτις και στιχουργός, παντρεμένη με τον μαέστρο της φολκ ορχήστρας Lăutarii, Nicolae Botgros. Παλαιότερα είχε συνεργαστεί με πολλές λαϊκές και φιλαρμονικές ορχήστρες. Το 2021, μετά από δύο εγχειρήσεις στο κόλον, έπεσε σε κώμα και πέθανε από ακατάσχετη αιμορραγία, στα 68 της χρόνια. Οι ZSZ είναι πολύ αγαπητοί όχι μόνο στη Ρουμανία, αλλά και στη Ρωσία και την Ουκρανία, δίχως να λείπουν οι εμφανίσεις και σε άλλες χώρες (περίπου 20) ανά την Ευρώπη. Έχουν μετάσχει σε πάμπολλα φεστιβάλ, έχουν δε ανοίξει τις συναυλίες διεθνούς φήμης ονομάτων. Σε μια συναυλία, ο Roman άρχισε να τραγουδά με μια τεχνοτροπία των Ρομά, εκστομίζοντας ακατάπαυστα βρισιές. Το κοινό αντέδρασε έντονα και του έφερε την αστυνομία! Γεννημένος στη Ρωσία, φοίτησε στη Γυμναστική Ακαδημία, μάλιστα εργάστηκε ως παιδαγωγός. Είναι παντρεμένος με την Carolina Voitenco, η οποία επιμελείται τα ρούχα του. Έχουν μαζί έναν γιο. Από τον προηγούμενο γάμο του με την Yolka Flyman (χώρισαν το 2004) έχει μία κόρη. Ο εθνικός τελικός, όπου ψήφισε κοινό και επιτροπή, είχε 15 τραγούδια. Υποψήφια και η Nelly Ciobanu (MLD 09-2η), η οποία πέρασε ως πρώτη από την προκριματική επιτροπή (με δεύτερο το γκρουπ, για μία ψήφο). Ανήκουν στο κλειστό «κλαμπ» των γιούροσταρ που έχουν βρεθεί στη Γιουροβίζιον σε τρεις διαφορετικές δεκαετίες με ισάριθμα τραγούδια (ο Eirikur Hauksson, η Carola, ο Tommy Seebach και η Hanne Krogh)!
Ledina Çelo (ALB 05): γεννημένη το 1977 στα Τίρανα, παρουσίασε τον αλβανικό τελικό το 2003 (αργότερα και το 2016) και κάπως έτσι της μπήκε η ιδέα να μετάσχει και η ίδια. Πρωτότυπος τίτλος του τραγουδιού: Nesër Shkoj. Έχει κερδίσει αρκετά βραβεία στον ετήσιο μουσικό διαγωνισμό Kënga Magjike, τον οποίο διοργανώνει η κρατική τηλεόραση. Υπήρξε και μοντέλο (είχε εκλεγεί «Μις Ομορφιά» το 1997) με συμμετοχή σε επιδείξεις μόδας. Στο σήμερα ζει στη Γερμανία, παντρεμένη με τον πρώην πρωταθήτή στο Kickboxing, Naim Kabashi, με τον οποίο έχει αποκτήσει έναν γιο και μία κόρη. Τον συνάντησε για πρώτη φορά, όταν έδινε μια συναυλία στην Ελβετία, αλλά του είπε το “ναι” δέκα χρόνια μετά. Όταν ήταν έγκυος στο δεύτερό της παιδί, πληροφορήθηκε ότι πέθανε η μητέρα της. Σκανδάλισε δύο φορές τη συντηρητική Αλβανία, όταν αποφάσισε να φωτογραφηθεί τη μία με στρινγκ και την άλλη τόπλες. Δυστυχώς στη Γιουροβίζιον μετά από τη γέφυρα μπήκε λάθος στο τραγούδι, με αποτέλεσμα να χάσει πόντους. Τραγούδια της έχουν μπει στο γερμανικό Τοπ 10. Καλεσμένοι στο φεστιβάλ, από όπου επιλέγεται το τραγούδι, η Anjeza Shahini, o Luca Barbarossa (ITA 88) και ο «μαϊντανός» Ruslana. Υπήρχαν δύο ημιτελικοί και ο τελικός με 18 τραγούδια. 2oς ήρθε ο Luiz Ejlli που εκπροσώπησε έναν χρόνο μετά τη γείτονα χώρα. 3η η Jonida Maliqi (ALB 19). Εκτός τριάδας η Rona Nishliu (ALB 12).
Για τον Κωνσταντίνο Χριστοφόρου, βλ. 1996. Το 1995 έγινε κάτι μοναδικό: οι εκπρόσωποι Ελλάδας και Κύπρου του 1995, Ελίνα Κωνσταντοπούλου και Άλεξ Παναγή βρέθηκαν δέκα χρόνια μετά να κάνουν φωνητικά χιαστί. Επί σκηνής είχε ακόμα την Φαίδρα Κουρλή, την Μάρθα Κλουκίνα, τον Γιάννη Αποστολίδη και τον Ηλία Καραβασίλη, πριν γίνει ακόμα Ηλίας Βρεττός! Στις πρόβες άνοιγαν στα δύο τα μπαστούνια, στον τελικό φαίνονταν οι δαχτυλιές πάνω στους καθρέφτες, η δε Ελίνα, η οποία αντικατέστησε την τελευταία στιγμή την Έλενα Πατρόκλου (που φιγουράρει, ωστόσο, στο underground video-clip) παραδέχτηκε ότι είχαν κάνει πολύ λίγες πρόβες. Από συνεργάτιδα εκείνης της συμμετοχής μάθαμε ότι, ενώ είχε πει στον Κωνσταντίνο να κάνει το μπότοξ αρκετές μέρες νωρίτερα, δεν την άκουσε, με αποτέλεσμα να βγαίνει άγριος και να έχει τον… ανθρωποδιώκτη. Στον εθνικό τελικό ο καλλιτέχνης ερμήνευσε και τα τέσσερα τραγούδια, δύο δικά του και δύο του Mike Connaris (συνθέτης CYP 04). Ψήφιζε το κοινό (60%) και η επιτροπή (40%), με μέλη τη Ruslana (έλεος!), τη Δάφνη Μπόκοτα, την Ευρυδίκη, τον Δημήτρη Κοργιαλά, την Εύη Παπαμιχαήλ και άλλους. Οι τρεις τραγουδιστές ήταν και οι καλεσμένοι, ενώ ο Κωνσταντίνος δεν παρέλειψε να προμοτάρει τον νέο του δίσκο. Έκανε προώθηση σε 15 χώρες, αλλά το τραγούδι, απλά, δεν άρεσε. Και οι τρεις συμμετοχές του κατέλαβαν θέσεις που είναι πολλαπλάσιες του 3 (9ος, 6ος, 18ος). Παρασκηνιάκια εδώ.
Son de Sol (SPA 05): πρόκειται για τις αδελφές Sole, Esperanza και Lola León από την Écija της Ανδαλουσίας. Παλαιότερα είχαν υιοθετήσει το καλλιτεχνικό όνομα Hermanas Soria. Παραγωγός τωνSon de Sol ήταν ο Manuel Ruiz (aka Queco), υπεύθυνος για την καριέρα των Las Ketchup. Το πρώτο τους άλμπουμ πούλησε λιγότερα από 100 (!) αντίτυπα. Μετά από ένα δεύτερο άλμπουμ, επίσης αποτυχημένο, η δισκογραφική τους τις εγκατέλειψε. Σε νέα εταιρεία πλέον, κυκλοφόρησαν το 3ο άλμπουμ, με τίτλοBrujeria, ενώ ένα τέταρτο, το 2008, πέρασε εντελώς απαρατήρητο. Προπάθησαν να προωθήσουν τη δουλειά τους στις ισπανόφωνες χώρες και την Ευρώπη, αλλά χωρίς επιτυχία. Έκτοτε είχαν δική τους σχολή χορού στην ιδιαίτερη πατρίδα τους, την “Hermanas Soria”, μέχρι το 2016, οπότε η καθεμία άνοιξε δική της σχολή, η Lola για φλαμένγκο και η Esperanza για καλές τέχνες. Μαζί έχουν κερδίσει εθνικά βραβεία χορού, καθώς και ένα στη Nîmes της Γαλλίας.Εξάλλου κι ο πατέρας τους διηύθυνε ένα κέντρο εκμάθησης φλαμένγκο. Η μητέρα τους είναι γνωστή τραγουδίστρια της περιοχής. Έχουν τρία ακόμα αδέλφια. H Lola και η Esperanza είναι διπλωματούχες χορεύτριες, ενώ η Soledad ή Sole διπλωματούχος πιανίστα και δημοσιογράφος. Η Lola έπαιξε και σε δύο ταινίες. Είναι και οι τρεις παντρεμένες με παιδιά. Έχουν πλέον αφιερώσει περισσότερο χρόνο σε αυτά. Κάνουν σποραδικές εμφανίσεις στην τηλεόραση, αφήνοντας υπόνοιες για πιθανή επιστροφή, ενώ κατά καιρούς συνοδεύουν τη μητέρα τους σε αφιερωματικές συναυλίες. Το 2021 Esperanza and Soledad εμφανίστηκαν σε εκπομπή, όπου μίλησαν για τις εμπειρίες τους και τραγούδησαν. Όταν η πρώτη διαγωνίστηκε σε talent show το 2021 και κατάλαβε το κοινό ότι πρόκειται για πρώην εκπρόσωπο της χώρας, προκλήθηκε αναταραχή, ίσως λόγω της κακής θέσης που είχαν φέρει. Η μητέρα της, ωστόσο, έφτασε μέχρι τον τελικό. Στο “La Voz”, δηλαδή το ισπανικό “Voice” πήγε ο Kiko Peña, γιος μία εκ των τριών, αλλά δεν γύρισε καμία καρέκλα. Στην επιλογή, με 12 διαγωνιζόμενους, νίκησαν με μικρή διαφορά το αδιαφιλονίκητο φαβορί, Las Supremas de Móstoles, που αποτελείται επίσης από τρεις αδελφές. Δύο τραγούδια αποσύρθηκαν και αντικαταστάθηκαν. Το κοινό τα είδε σε πρωινή εκπομπή, πριν γίνουν ο ημιτελικός κι ο τελικός με τα έξι που προκρίθηκαν. Μαζί τους στη σκηνή και ο ράπερ Juan Antonio Reyes “El Pollo”.
Shiri Maimon (ISR 05): γεννημένη το 1981 στη Χάιφα, έγινε γνωστή όταν ήρθε 2η στο talent show “Kochav Nolad”, μολονότι από παιδί μετείχε σε φεστιβάλ και γκρουπάκια. To 2008 κέρδισε βραβείο MTV (ένα από τα πολλά που έχει λάβει στη σταδιοδρομία της), ενώ αργότερα έγινε κριτής του “X Factor” και έπειτα του “Rising Star”. Shiri σημαίνει “τραγούδα” ή “το τραγούδι μου”. Έχει τρία αδέλφια. Υπήρξε κατά καιρούς ηθοποιός σε μιούζικαλ, χορεύτρια, τηλεπαρουσιάστρια, αλλά και μπαργούμαν στην πόλη Eilat. Εγκατέλειψε τη σχολή παραστατικών τεχνών, όταν την πήραν στο talent show. Η συμμετοχή της στον διαγωνισμό ήταν ουσιαστικά το 2ο της single. To βίντεο-κλιπ, εμπενευσμένο από την ταινία “Bodyguard” απαγορεύτηκε, διότι εμπεριείχε τοποθέτηση προϊόντων. Αυτό συνέβη, διότι το κανάλι ΙΒΑ αρνήθηκε να συμβάλει, έτσι έπρεπε να βρει χορηγούς. Τελικά, δόθηκε ειδική άδεια, για να μεταδοθεί. Επίσης, κάποιος καλλιτέχνης, το όνομα του οποίου δεν αποκαλύφθηκε, πήγε στα δικαστήρια κατηγορώντας ότι του/της έκλεψαν το τραγούδι. Μολονότι έχασε τη δίκη, έγινε εξωδικαστικός συμβιβασμός. Παιζόταν χαμηλά στα στοιχήματα, ωστόσο κατάφερε να το «απογειώσει». Έκτοτε κάνει σημαντική καριέρα, με χρυσούς και πλατινένιους δίσκους, μάλιστα το 2011 συμπαρουσίασε το Kdam. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον παραγωγό Yoni Rajuan, με τον οποίο έχουν δύο γιους και μία κόρη. Έχει και πορτογαλική υπηκοότητα λόγω κάποιων προγόνων της. Oι 14 καλλιτέχνες του Kdam προσκλήθηκαν απευθείας από το κανάλι. Τους δόθηκε ένας μήνας να υποβάλουν τραγούδι. Στους υποψήφιους συναντάμε τη Mira Awad (ISR 09-14η), αλλά και τον Svicka Pick (συνθέτης του Diva-3ος). Καλεσμένοι ο Harel Ska’at (ISR 10), o Izhar Cohen (ISR 78, 75) και φυσικά η… Ruslana! Ψήφισαν κοινό και επιτροπή, χωρισμένοι ανά περιοχές. Έλαβε 116 από τους διαθέσιμους 120 βαθμούς.
No Name (SRB/MNE 05): boyband από το Μαυροβούνιο, το οποίο ιδρύθηκε το 2003 και διαλύθηκε το 2008. Έγιναν γνωστοί περισσότερο για τα μπάχαλα που συνόδευσαν τη συμμετοχή τους στον εθνικό τελικό, παρά για την καριέρα τους. Μέλη τους: Marko Perić (μπάσο, 1985-), Marko Prentić (τραγούδι, κιθάρα, 1986-), Danijel Alibabić (τραγούδι, 1988-), Branko Nedović (keyboards, 1985-), Dragoljub Purlija (ντραμς, 1985-), Βojan Jovović (keyboards, φωνητικά, 1985-). Ήταν όλοι μαθητές του μουσικού σχολείου Vasa Pavić της Podgorica. Τόσο ξεχωριστά όσο και μαζί κέρδισαν διάφορα βραβεία. Ο Marko Prentić υπήρξε πέντε φορές πρωταθλητής της χώρας στον μοντέρνο χορό. Ο πατέρας του, Milan, έγραψε πολλές επιτυχίες, ανάμεσά τους το Ciao amore (YUG 84). Έγιναν γνωστοί από την παρουσία τους σε διάφορα φεστιβάλ. Χάρη στη συμμετοχή τους βραβεύτηκαν ως «αποκάλυψη της χρονιάς». Ο μπασίστας έφυγε τον Νοέμβριο του 2006 για άγνωστο λόγο. Κάνουν όλοι σταδιοδρομία ως μουσικοί, μάλιστα ο Bojan επέστρεψε στη Γιουροβίζιον, όταν τον προσέλαβαν οι Highway το 2016. Στην προεπιλογή της Σερβίας διαγωνίστηκαν η Marija Šerifović (SRB 07-7η) και η Jelena Tomašević (SRB 08-1η). Στην προεπιλογή του Μαυροβουνίου βρίσκουμε την Andrea Demirović (ΜΝΕ 09-5η) και τον Stevan Faddy (MNE 07-2ος). Εκεί οι No Name φόρεσαν ναυτικές στολές και είχαν επί σκηνής μια εκκλησιαστική καμπάνα. Στον εθνικό τελικό πήγαν οι 14 καλύτερες συμμετοχές από τη Σερβία και οι 10 από το Μαυροβούνιο. Η Luna αποσύρθηκε, έτσι έμειναν 23. Από τους γιούροσταρ η Andrea ήρθε 5η, η Jelena 2η, η Marija 18η και ο Stevan 4ος. Καλεσμένοι ο Κωνσταντίνος Χριστοφόρου και ο Martin Vučić. Αν και outsider, ψηφίστηκαν αθρόα από την επιτροπή του Μαυροβουνίου, διότι το τραγούδι εμπεριέχει εθνικιστικές αναφορές και υπαινιγμούς στη σημαία του Μαυροβουνίου, προκαλώντας την έντονη αντίδραση των Σέρβων. Η ίδια επιτροπή αγνόησε την υποψηφιότητα της Jelena Tomašević. Ο συνθέτης της, Željko Joksimović, προέβη σε δημόσιες καταγγελίες. Για αντίποινα, οι Σέρβοι κατηγόρησαν το τραγούδι στην EBU ότι είναι αντιγραφή του φολκ τραγουδιού Poljem se vije (ο ανεπίσημος ύμνος του Φιλελεύθερου κόμματος), καθώς και του ισπανικού τραγουδιού No voy a Llorar, αλλά η EBU δεν ασχολήθηκε καθόλου (η Σερβία δεν ήταν ποτέ από τα αγαπημένα της “πουλέν”). Όπως αναμενόταν, οι πρώην Γιουγκοσλαβικές χώρες συσπειρώθηκαν και τους ψήφισαν σωρηδόν. Με διαφημιστικά σποτ η τηλεόραση του Μαυροβουνίου καλούσε τη διασπορά να ψηφίσει τα «δικά μας παιδιά». Την επόμενη χρονιά κέρδισαν στον τελικό του Μαυροβουνίου με το Moja ljubavi. Η επιτροπή «μαύρισε» εντελώς το μεγάλο φαβορί που ήταν οι Σέρβοι Flamingosi. Εκείνες τις ημέρες ξεκινούσε συστηματικά το κίνημα απόσχισης του Μαυροβουνίου. Η σερβική τηλεόραση αποσύρθηκε, δεν τους αναγνώρισε ως νικητές, και μαζί χάθηκε και η συμμετοχή της χώρας, η οποία λεγόταν ακόμα «Σερβία και Μαυροβούνιο».
Jacob Sveistrup (DEN 05): γεννήθηκε το 1972 στο Hjallese και έγινε γνωστός, όταν διαγωνίστηκε στο talent show “Stjerne for en aften”, όπου έφτασε στον τελικό (4ος). Ήταν δάσκαλος παιδιών με αυτισμό. Το 2006 παραιτήθηκε, για να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική. Αρχικός τίτλος του τραγουδιού: Tænder på dig. Λόγω της επιτυχίας του τον κάλεσαν και στο show “Congratulations” που έγινε στην Κοπεγχάγη για τα 50 χρόνια του διαγωνισμού, για να κάνει φωνητικά μαζί με Ιρλανδούς γιούροσταρ. Έχει κυκλοφορήσει έξι άλμπουμ (τελευταίο το 2018) και κάποια δισκάκια. Υπήρξε παλιότερα τραγουδιστής των Copycats και άλλων συγκροτημάτων του Odense. Όταν ακολούθησε τη μουσική σταδιοδρομία, οι Copycats έλαβαν νέο όνομα: Jakob Sveistrup Band. Με τον κιθαρίστα Dennis Flachenberg κάνουν παραστάσεις με τραγούδια και ανέκδοτα. Είναι νυμφευμένος με την Iben Andersen ήδη από το 2000. Η κόρη του διαγνώστηκε με διαβήτη τύπου 1, κάτι που κοινοποίησε, για να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη. Στα φωνητικά του, τα οποια στήθηκαν έτσι, ώστε να παραπέμπουν σε boyband, βρίσκουμε τον Kenny Lübcke (DEN 92, φωνητικά DEN 99, 02), τον Anders Øhrstrøm (φωνητικά DEN 08, 09, 13) και τον Peter Busborg (φωνητικά DEN 90, 91, 92, 99). Στο σήμερα διδάσκει μουσική σε σχολεία. To Dansk Melodi Grand Prix είχε δέκα φιναλίστ. Συμπαρουσιάστριες η Birthe Kjær (DEN 89) και η στιχουργός πολλών γιουροτράγουδων Anneke Heick. Για πρώτη φορά απελευθερώθηκε η γλώσσα (μέχρι τότε ήταν υποχρεωτική η ερμηνεία στα Δανικά). Υπήρχε τηλεψηφοφορία χωρισμένη σε τέσσερεις περιοχές, καθώς και ψηφοφορία με μηνύματα. Πέντε από τα τραγούδια προκρίθηκαν στο Super Final. Oι αδελφοί Olsen (DEN 00) ήρθαν 2οι, ενώ το πολύ γνωστό γκρουπ Kandis αποκλείστηκε. Αν αλληλλοψηφίστηκε με τις Σκανδιναβικές; Μα, φυσικά!
Martin Stenmarck (SWE 05-Martin Olof Jon Stenmarck): γεννήθηκε το 1972 στο Täby. Έχει 11 αδέλφια! Μαζί με τρία από αυτά μεγάλωσε με τον πατέρα του σε άλλη πόλη. Η γιαγιά του, Julie Bernby, ήταν γνωστή ηθοποιός και τραγουδίστρια, ενώ ο παππούς του, Olof Gemvik, τραγουδιστής οπερέττας, σκηνοθέτης και εφευρέτης με πατέντα! Ο προπάππους του, Edvin, υπήρξε από τους επιφανέστερους νομικούς της Σουηδίας. Μαζί με τον αδερφό του David κέρδισαν σε διαγωνισμό ταλέντων το 1991. Έναν χρόνο μετά μπήκε στους Sha-Boom, με τους οποίους κυκλοφόρησε δύο δισκάκια. Όταν ήταν μέλος της hard rock μπάντας Lorien συνάντησε τον μελλοντικό συνθέτη του Las Vegas, Niklas Edberger. Το 1994 πηγαίνει στην Στοκχόλμη, όπου εργάζεται ως μοντέλο και σερβιτόρος που παράλληλα τραγουδά στο μαγαζί Wallmans. Αργότερα μετείχε σε κωμικό σώου, κάνοντας περιοδεία. Το πρώτο του σόλο single (2006), με τίτλο Sjumilakliv (10 εβδομάδες στο #1 και πλατινένιο) τον καθιέρωσε, παρά την άσχημη θέση που έλαβε στον διαγωνισμό. Ανάλογη επιτυχία σημείωσε το πρώτο του άλμπουμ (#1 και χρυσό). Κάνει καριέρα ως τραγουδιστής, μεταγλωττιστής (όπου διαπρέπει) και τηλεπαρουσιαστής, με δικό του σώου από το 2011. Μετέχει συχνά σε μούζικαλ, ενώ έπαιξε πρόσφατα και σε σαπουνόπερα. Με τον πιανίστα Robert Wells (BLR 10) έχει κάνει περιοδείες ανά την υφήλιο στο πλαίσιο του φαντασμαγορικού σώου Rhapsody in rock. 7 άλμπουμ και πολλά singles, με σειρά επιτυχιών. Έχει, ωστόσο, να δισκογραφήσει από το 2016. Ως αθλητής του mountain bike έχει φτάσει μέχρι το Έβερεστ. Ήταν υποψήφιος ξανά το 2014 (2η ευκαιρία), το 2016 (ημιτελικός) και το 2019 (2η ευκαιρία).Υπήρξε νυμφευμένος με την Hanna Hedlund (υποψήφια το 2000-8η, το 2002, μαζί με την αδελφή της Lina, πρώην μέλος των Alcazar-9ες και το 2013 ως μέλος των Swedish House Wives-6ες). Απέκτησαν τρία παιδιά, αλλά χώρισαν το 2021, διατηρώντας καλές σχέσεις. Έχει επιβεβαιώσει πως βρίσκεται σε νέα σχέση, αλλά δεν έχει αποκαλυφθεί ποια είναι η σύντροφός του. Όσον αφορά στο Melodifestivalen, τον πρώτο ημιτελικό συμπαρουσίασε η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου, τον τέταρτο η Kayo Shekoni (SWE 02) και τον τελικό η Jill Johnson (SWE 98). Εκεί διαγωνίστηκαν ονόματα, οπως η Linda Bengtzing, η Shirley Clamp, οι Alcazar, οJimmy Jansson, η Sanna Nielsen και κυρίως το μεγάλο φαβορί, Nanne Grönvall, η οποία κέρδισε την τηλεψηφοφορία, αλλά οι 11 τοπικές επιτροπές κατέταξαν 3η (αποτελέσματα έδωσαν -μεταξύ άλλων- η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου, ο Roger Pontare, o Markoolio, η Kayo Shekoni, η Kattis Ahlström. Οι αντιδράσεις στη χώρα ήταν σφοδρές. Έγινε μεγάλη συζήτηση για το κατά πόσον πρέπει να καταργηθούν αυτές οι επιτροπές. Όλη αυτή η αναταραχή έφερε τα τραγούδια των Alcazar, Jansson, Stenmarck και Nanne διαδοχικά στο #1. Στους ημιτελικούς ή τη 2η ευκαιρία έμειναν ονόματα, όπως η Arja Saijonmaa, οι BWO, η Katrina (UK 97) και η διάσημη Καναδή Alannah Myles.
Martin Vučić (MKD 05): γεννήθηκε στα Σκόπια το 1982. Από μικρός έμαθε ντραμς (είναι διπλωματούχος). Μετείχε σε παιδικά φεστιβάλ. Το 2002 ήρθε 2ος στην Οχρίδα με το Rano mi e da se vrzam που ψηφίστηκε τραγούδι της χρονιάς. Την ίδια χρονιά μετείχε και σε άλλα φεστιβάλ και ανακηρύχθηκε ‘ανακάλυψη της χρονιάς’. Μολονότι κυκλοφόρησε μόνο πέντε άλμπουμ, είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στα Βαλκάνια, ακομα και στην Τουρκία, όπου τον παρομοιάζουν με τον Ταρκάν. Το 2006 έδωσε τη βαθμολογία και τραγούδησε μαζί με τη Μαρία Μενούνος τα Μαρία με τα κίτρινα στα ελληνικά. Έχει μάστερ στη μουσική. Εργάζεται ως επίκουρος καθηγητής στην Ακαδημία Μουσικής, παίζει στη Φιλαρμονική της χώρας, ενώ από το 2018 έγινε γενικός μάνατζερ του φολκ γκρουπ Tanec. Υπήρξαν φίλοι με τον Todor “Toše” Proeski, ο οποίος του είχε γράψει την επιτυχία Muse. Μάνατζέρ του ήταν τότε ο πατέρας του, Dragan Vučić, ο οποίος υπήρξε μουσικός και σε ελληνικά κέντρα και αργότερα τηλεπαρουσιαστής (πέθανε το 2020 από κορωνοϊό). Εκείνος ήταν και ο συνθέτης της συμμετοχής. Ο πρωτότυπος τίτλος είναι Ti si son. Ο παππούς, από την πλευρά της μητέρας του, Pece Atanasovski, υπήρξε περίφημος μουσικός παραδοσιακών οργάνων. Το 2018 παντρεύτηκε στην εκλεκτή της καρδιάς του, Sanja, μετά από μακροχρόνια σχέση. Κάθε μέλος της 16μελούς επιτροπής πρότεινε από 8 καλλιτέχνες και οι έξι επικρατέστεροι μπήκαν στη διαδικασία επιλογής. Η Kaliopi επέλεξε να αποσυρθεί (ήθελε ανάθεση). Στην 6άδα και η Tamara Todevska (MKD 08, 19) που εμφανίστηκε ως καλεσμένη στον τελικό. Οι δύο πρώτοι, δηλαδή ο Martin και η Aleksandra Pileva είπαν τα τέσσερα τραγούδια που είχε προκρίνει η επιτροπή. Ψήφισαν το κοινό, οι θεατές της αίθουσας και η επιτροπή, σε δύο γύρους. Έγινε μεγάλο σκάνδαλο, διότι η Aleksandra πήρε 6 φορές περισσότερες ψήφους από τον Martin. Άτομα που παρευρέθησαν στην αίθουσα παραδέχτηκαν ότι τούς δόθηκαν δωρεάν εισιτήρια, αρκεί να ψήφιζαν τον Martin. Πατέρας και γιος ξυλοκοπήθηκαν και προπηλακίστηκαν από φαν της αντιπάλου. Ακόμα και ο Πρωθυπουργός εξέφρασε αμφιβολίες για την εγκυρότητα του αποτελέσματος. Το κανάλι, φυσικά, δεν αναγνώρισε καμία ατασθαλία… Η χώρα ψηφίστηκε κατά κόρον από τις γειτόνισσες.
Greenjolly (UKR 05): το τραγούδι-καταγγελία για τη νοθεία των προεδρικών εκλογών του 2004, έγινε ανεπίσημος ύμνος της Πορτοκαλί Επανάστασης, μαζί με το σλόγκαν που εμπεριέχει (All together we’re one, all together we’re strong), αλλά στα Ουκρανικά. Το γκρουπ απαρτιζόταν από τους χιπ χοπερς Roman Kalyn (μπάσο) και Roman Kostyuk (κιθάρα), γεννημένους στη Δυτική Ουκρανία, καθώς και τον Andriy Pisetskyi (keyboards, σαξόφωνο). Οι δύο πρώτοι έγιναν φίλοι το 1992, όταν μετείχαν στο γκρουπ Nema Marli, παίζοντας ρέγγε μουσική, Ο πρώτος Roman ήταν ηχολήπτης σε τοπικό ραδιόφωνο και ο δεύτερος παρουσιαστής ειδήσεων σε τοπικό κανάλι. Ένα τραγούδι τους, το Gryndzhola (ξύλινο έλκηθρο) αποτέλεσε το όνομα του νέου συγκροτήματος (που για το διεθνές κοινό βαπτίστηκε Greenjolly). Ιδρύθηκαν το 1997. Κέρδισαν σε πολλά φεστιβάλ. Κάποια στιγμή έφτιαξαν δικό τους στούντιο ηχογραφήσεων. Το εν λόγω άσμα γράφτηκε και ηχογραφήθηκε μέσα σε τέσσερεις ώρες, για να ενισχύσει τους διαδηλωτές και αμέσως παίχτηκε στην πλατεία του Κιέβου. Το 2005 διαλύθηκαν και επανενώθηκαν το 2008-9, με εντελώς νέα σύνθεση, ωστόσο τους είχαν αποκλείσει από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο λόγω της έντονης ανάμειξής τους στα πολιτικά γεγονότα. Επιπλέον κατηγόρησαν τη δισκογραφική εταιρεία ότι τους έδωσε μόνο 300 δολάρια από τις πωλήσεις, γεγονός που τους εξόργισε. Ο Roman Kalyn ήταν υποψήφιος για την τοπική βουλή, αλλά το κόμμα του πήρε λιγότερο από 3%. Είναι ο μόνος που συνεχίζει να ερμηνεύει τα τραγούδια τους σε σποραδικές εμφανίσεις. Κυκλοφόρησαν 2 άλμπουμ και 4 singles. Στην αίθουσα, πάντως, οι μισοί Ουκρανοί ζητωκραύγαζαν και οι μισοί αποδοκίμαζαν το τραγούδι. Μπήκαν στον τελικό λαμβάνοντας μία από τις τέσσερεις wild card. Προηγήθηκαν 15 ημιτελικοί, από όπου προκρινόταν μόνο το πρώτο. Εκεί έμεινε ο Potap, μεγάλο όνομα της ουκρανικής σκηνής, η Tina Carol, όπως και οι Gândul Mâței, μολδαβικό εναλλακτικό γκρουπ. Καλεσμένη η Angelica Agurbash, η οποία ερμήνευσε το Boys & Girls (δεν είχε αλλάξει ακόμα τραγούδι). 2η κατετάγη η Αni Lorak (UKR 08), η οποία διαμαρτυρήθηκε, κατηγορώντας ότι η τηλεφωνική γραμμή του τραγουδιού της είχε μπλοκαριστεί και δεν μπορούσε ο κόσμος να την ψηφίσει (αυτό που είχε γίνει παλιότερα και στη Μαρλαίν Αγγελίδου, αλλά κάποιοι φαν επιμένουν ότι δεν μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο). Η τηλεφωνική εταιρεία προφανώς το αρνήθηκε. Η μάνατζερ της Αni Lorak δήλωσε: «κέρδισε η πολιτική αντί για τη μουσική», αφήνοντας αιχμή για τις τέσσερεις wild card που προστέθηκαν μόλις μία εβδομάδα πριν από τον τελικό και μετείχαν όλοι στην Πορτοκαλί Επανάσταση. Στους αντιδρώντες προστέθηκε και το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα, ωστόσο ο παραγωγός του τελικού μίλησε για… ανανέωση με νέους καλλιτέχνες και ότι κανένας από τους φιναλίστ δεν αντέδρασε εκ των προτέρων παρά μόνο μετά από τη νίκη των Greenjolly. Έγιναν δύο ακόμα καταγγελίες: το νικητήριο βασιζόταν σε ένα παλιό επαναστατικό τραγούδι, επομένως δεν ήταν πρωτότυπο και παράλληλα οι στίχοι του ήταν αιχμηροί και πολιτικοί. Η EBU ζήτησε να αλλάξουν οι στίχοι, ώστε να μην είναι τόσο φανερή η προπαγάνδα. Για το πρώτο ζήτημα, πάντως, δεν είπε τίποτα (αν ήταν άλλη χώρα, θα είχε βρει τρόπο να την τιμωρήσει, η φιλοδυτική Ουκρανία όμως ήταν και είναι από τις αγαπημένες της).
Gracia (GER 05-Gracia Arabella Baur): γεννήθηκε το 1982 στο Μόναχο. Έγινε γνωστή, όταν διαγωνίστηκε στο talent show “Deutschland sucht den Superstar”, δηλαδή το γερμανικό “Idol” (ήρθε 5η παρά τη σκληρότατη κριτική που δεχόταν από τον Dieter Bohlen των πάλαι ποτέ Modern Talking). Πήρε το μικρό της όνομα από τη Grace Kelly που σκοτώθηκε λίγες μέρες πριν γεννηθεί η καλλιτέχνιδα. Από μικρή έκανε μαθήματα φωνητικής, μάλιστα εγκατέλειψε το σχολείο για να φοιτήσει σε σχολή του Μονάχου, την οποία επίσης δεν τελείωσε. Αφού έκανε ένα ντουέτο με έναν κιθαρίστα, μετανάστευσε στην Ελβετία, όπου για τρία χρόνια εργαζόταν στο Τμήμα Ανθρωπίνου Δυναμικού δύο εταιρειών. Πήγε και στο “Popstars”, αλλά ξέχασε τα λόγια της και απορρίφθηκε. Το παρθενικό της άλμπουμ ανέβηκε στο #10. Μαζί με τέσσερεις συνυποψηφίους της (ανάμεσά τους και ο Έλληνας Νεκτάριος Μπαμιατζής) κυκλοφόρησε ένα single για φιλανθρωπικό σκοπό, το Don’t Close Your Eyes, με το όνομα 4United (#18). Το 2003 έσκυψε να πιάσει ένα παιχνίδι που της πέταξε ένας θαυμαστής κι έπεσε σε μια τρύπα βάθους δύο μέτρων που υπήρχε στη σκηνή. Έσπασε δύο μετατάρσια οστά και έπαθε ρήξη συνδέσμου, με αποτέλεσμα να υποβληθεί σε δύο εγχειρήσεις, ενώ για καιρό περπατούσε με πατερίτσες. Μετά από τον εθνικό τελικό αποκαλύφθηκε ότι ο συνθέτης και παραγωγός του, David Brandes, είχε αγοράσει ο ίδιος χιλιάδες αντίτυπα, προκειμένου το τραγούδι να μπει στα charts (#30), κάτι που ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για να λάβει wild card. Ως αποτέλεσμα, την απέκλεισαν για τρεις εβδομάδες από τα charts. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι είναι συνηθισμένη πρακτική στον χώρο. Τιμωρήθηκε με 3μηνο αποκλεισμό. Παλαιοί Γιούροσταρ ζήτησαν να αποσυρθεί από τον εθνικό τελικό η Gracia, αλλά η ίδια δεν το δέχτηκε. Παράλληλα, ο Brandes έκανε την παραγωγή και στις Vanilla Ninja, οι οποίες μετά το σκάνδαλο τον εγκατέλειψαν, όχι όμως και η Gracia, διότι συνδέονται μέχρι σήμερα ερωτικά. Μετά από την τελευταία θέση (πήρε 2 από το Μονακό και 2 από τη Μολδαβία), η Gracia δήλωσε: «Καλά, κάποιος έπρεπε να έρθει τελευταίος!» και ετοίμασε το δεύτερο της άλμπουμ. Τελευταίο single το 2006. Παρότι είχε κάποια χιτ στις γερμανόφωνες χώρες, εγκατέλειψε το τραγούδι. Ζει μαζί με τον Brandes κοντά στη Βασιλεία. Αφού εργάστηκε στο Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού μιας εταιρείας, σπούδασε ταυτόχρονα νοσηλευτική και είναι πλέον νοσοκόμα. Το 2015, μετά από χρόνια αποχής, κυκλοφόρησε ένα single για ένα τουρνουά σκι (Four Hills Tournament). Ο τελικός είχε εννέα τραγούδι + τη wild card που ήταν η Gracia. Καλεσμένες η Emma Bunton, η Patricia Kaas και η… Ruslana, την οποία συναντήσαμε σε τουλάχιστον έξι εθνικούς τελικούς. Αν και ήρθε 2η στον πρώτο γύρο, στο superfinal πρώτευσε, κερδίζοντας τραγούδι του Ralph Siegel. Ο 2ος, Marco Matias, μίλησε ανοιχτά για αλλοίωση αποτελεσμάτων. Ο πανίσχυρος αρχηγός της αποστολής Jürgen Meier-Beer, για τον σκοτεινό ρόλο του οποίου μπορείτε να διαβάσετε εδώ, έκλεισε με συνοπτικές διαδικασίες την όλη συζήτηση και στήριξε την επιλογή του καναλιού NDR και του κοινού. Να δώσουμε και ένα στατιστικό: όλες τις χρονιές που λήγουν σε -5 η Γερμανία πήγε χάλια στον διαγωνισμό (15η και τελευταία το 1965, 17η το 1975, 23η και τελευταία το 1995, 24η και τελευταία το 2005, 27η και τελευταία το 2015). Μοναδική εξαίρεση το 1985 (2η), οπότε ίσως συνέβη κάποιο πολιτικό γεγονός που αγνοοούμε και -με κάποιον τρόπο- την ευνόησε. Για να δούμε τι θα γίνει το 2025…
Για την Έλενα Παπαρίζου (GRE 01, 05), βλ. 2001. Το τραγούδι μπήκε στα charts πολλών χωρών. Όπως όλοι γνωρίζουμε, έγινε πρώτα η επιλογή καλλιτέχνη. Στον εθνικό τελικό είπε τρία τραγούδια, αφού το Light in our soul, σε σύνθεση Κώστα Μπίγαλη, ένα ντουέτο του ιδίου με τη Μιρέλλα Φραγκοπούλου, είχε κυκλοφορήσει στη Γερμανία. Την αποκάλυψη έκανε έναν φαν, ο οποίος δεν ζει πια. Στην επιτροπή συναντάμε τον Μίμη Πλέσσα, τον Κώστα Τουρνά, τον Ζέλικο, τον Sietse Bakker, μετέπειτα στέλεχος της ΕBU. Καλεσμένοι ο Ζέλικο, η Glennis Grace, η Marian van de Wal, οι Alcazar και οι C-Real. Ακολούθησε ένα εντυπωσιακό προμο, η ευλογία του Πατριάρχη, η διάθεση συλλεκτικών αντικειμένων με το logo “My Number One”, ο διορισμός εντεταλμένου συμβούλου, οι εκπομπές της Αλεξάνδρας Πασχαλίδου. Η Ελλάδα ήταν έτοιμη, η ΕΡΤ ζούσε τον παλμό και το ήθελε πάρα πολύ. Παρασκήνια που τόσο σας αρέσουν μπορείτε να διαβάσετε εδώ! Επιπλέον πληροφορίες εδώ.
Boris Novković feat. Lado Members (CRO 05): είναι Βόσνιος, γεννημένος στο Σαράγεβο το 1967. Με μητέρα καθηγήτρια μουσικής και πατέρα επιφανή συνθέτη και παραγωγό δεν ήταν παράξενο που ακολούθησε τον ίδιο δρόμο. Πρώτο άλμπουμ το 1986. Το 1990 ήρθε δεύτερος στον εθνικό τελικό της Γιουγκοσλαβίας, εκπροσώπησε ωστόσο τη χώρα στο φεστιβάλ της Κουάλα Λουμπούρ. Επανήλθε στον διαγωνισμό την επόμενη χρονιά, ως συνθέτης του Moja štikla με τη Severina. Έχει κυκλοφορήσει 17 άλμπουμ, με τελευταίο εκείνο του 2021. Παρά τις φήμες πως χωρίζουν, απέκτησε έναν γιο και μία κόρη με την σχεδόν 30 χρόνια μικρότερή του Iris Wolf, η οποία σπουδάζει σχέδιο μόδας και ψηφίστηκε ως η πιο σέξυ Κροάτισσα το 2015. Από την πρώτη του γυναίκα, τη δημοσιογράφο Lucija Matic, έχει ακόμα δύο γιους. Στο ενδιάμεσο συνήψε δύο ακόμα γάμους, με την ηθοποιό Bojana Gregoric Vejzovic και την απόφοιτο πολιτικών επιστημών Ines Katic, οι οποίοι κατέληξαν σε διαζύγιο. Οι Lado (μια λέξη της αρχαίας σλαβικής που χρησιμοποιείται ως ρεφραίν), ένα διάσημο φολκλορικό σύνολο, ιδρύθηκαν το 1949 στο Ζάγκρεμπ. Αποτελούνται από 37 χορευτές / τραγουδιστές και 15 μουσικούς, οι οποίοι παίζουν κλασικά και παραδοσιακά όργανα και πλαισιώνονται από εθνομουσικολόγους, μαέστρους, χορογράφους και άλλους ειδικούς. Διαθέτουν πλουσιότατη δισκογραφία και διακρίσεις ανά την υφήλιο. Στη Γιουροβίζιον είδαμε τους: Dijana Banek, Sanja Mikulić, Stjepan Večković, Valentina Šepak Molnar. Ο εθνικός τελικός, ονόματι Dora, απαρτίστηκε από έναν προημιτελικό, δύο ημιτελικούς και τον τελικό με 14 τραγούδια. Σε περίπτωση ισοψηφίας υπερίσχυε η επιτροπή. Στους υποψηφίους συναντάμε τη Vesna Pisarović (CRO 02-14η), τον Jacques Houdek (CRO 17-4ος), τον Goran Karan (CRO 00-8oς), τη Danijela (CRO 95, 98-3η) και τους Magazin (CRO 95-2oι). Τα τρία πρώτα μπήκαν στο superfinal (όπου δεν ψήφιζε η επιτροπή), χωρίς να αλλάξει καθόλου η τελική τους κατάταξη. Καλεσμένοι στα σώου: Toni Cetinski, Doris Dragović, Ivan Mikulić. Αλληλοψηφίστηκαν οι πρώην Γιουγκοσλαβικές; Μα, φυσικά!
Natalia Podolskaya (RUS 05-Natalia Yuryevna Podolskaya): είναι Λευκορωσίδα, γεννημένη το το 1982 στο Mogliev. Έχει μία δίδυμη αδελφή, καθώς και δύο ακόμα αδέλφια. Το 2008 απέκτησε ρωσική υπηκοότητα. Από παιδί σπούδασε πιάνο και χορό και μετείχε στους Doubl V, με εμφανίσεις στο εξωτερικό. Απέσπασε βραβεία σε διεθνή παιδικά φεστιβάλ. Σπούδασε και νομική σε ιδιωτική σχολή, εξάλλου και ο πατέρας της, ο οποίος σκοτώθηκε σε δυστύχημα, ήταν δικηγόρος. Η μητέρα της διηύθυνε μια αίθουσα εκδηλώσεων. Από το 2002 μετακόμισε στη Μόσχα. Της έγινε πρόταση να μετάσχει στον εθνικό τελικό του Ηνωμένου Βασιλείου το 2004, με το τραγούδι Unstoppable, αλλά αρνήθηκε. Ξεχώρισε ακόμα περισσότερο, όταν διαγωνίστηκε στο talent show “Fabrika Zvyozd”. Είχαν προηγηθεί δύο βραβεία στο Vitebsk και την Πράγα. Ζει μόνιμα στη Μόσχα, κάνει περιοδείες στη Ρωσία και είναι παντρεμένη από το 2010 με τον τραγουδιστή Uladzimir Presnyakov. Γνωρίστηκαν στη Γαλλία, στα γυρίσματα ενός προγράμματος. Έχουν 13 χρόνια διαφορά. Απείχε για ένα διάστημα, το 2015, όταν γέννησε τον πρώτο της γιο. Ο δεύτερος γεννήθηκε το 2020. Εκείνος έχει έναν γιο 32 ετών από την τραγουδίστρια Kristina Orbakaite. Μένουν μαζί με τη μητέρα της, η οποία βοηθά στις δουλειές του σπιτιού. Τα έβαλε με τα Μ.Μ.Ε., επειδή διέδιδαν ψευδώς ότι έκανε μήνα του μέλιτος στην Ταϋλάνδη. Έφερε βαρέως τη θέση που πήρε και μίλησε για έκπληξη και προσωπικό φιάσκο, αλλά και ένα χρήσιμο μάθημα για εκείνη. Παίρνει συχνά μέρος σε διάφορα σώου. Σε ένα από αυτά, καθώς έκανε πατινάζ μαζί με τον ολυμπιονίκη Dmitry Solovyov, χτύπησε στο πρόσωπο, έκοψε το πηγούνι και έκανε ράμματα. Έχει κυκλοφορήσει τέσσερα άλμπουμ (τελευταίο το 2023), πάμπολλά singles (κάποια μάλιστα είναι ντουέτα με τον σύζυγό της) και έχει αποσπάσει σειρά βραβείων. Το τραγούδι πήγε μόλις στο #60 του airplay. Τόσο στους τρεις ημιτλεικούς, όσο και στον τελικό ψήφιζε μόνο ο κόσμος. Μάλιστα τα σώου μεταδίδονταν live τρεις φορές σε διαφορετικές ώρες, για να καλύψουν όλες τις ζώνες.ώρας στη Ρωσία. Αρκετά μεγάλα ονόματα της χώρας κατέβηκαν ως υποψήφιοι. Καλεσμένοι σε κάποιο από τα τέσσερα σώου ήταν η Alsou, η Julia Savicheva, οι Mumiy Troll, οι Prime Minister, ο Philipp Kirkorov και η Bonnie Tyler. 2ος ο Bima Bilan (RUS 06, 08). Όλες οι χώρες που την ψήφισαν ήταν του ανατολικού μπλοκ, πλην της Φινλανδίας, ωστόσο ένας από τους συνθέτες, ο Jussi-Pekka Järvinen, είναι Φινλανδός…
Feminnem (BIH 05, CRO 10): είναι η Ivana Marić (1982-, στην Čapljina της Βοσνίας), Neda Parmać (1985-, στο Split) και Pamela Ramljak (1979-, στην Čapljina). Στη συμμετοχή του 2010, την Ivana αντικατέστησε η Nika Antolos (1989-, στη Rijeka), καθώς η κοπέλα που είχαν επιλέξει, η Nikol Bulat, δεν κατάφερε να προσαρμοστεί με τις άλλες δύο. Διάλεξαν το όνομά αυτό για να τιμήσουν τον Eminem. Ήταν ενεργές από το 2004 έως το 2012, οπότε ακολούθησαν σόλο καριέρες, ωστόσο ενώθηκαν ξανά το 2022, μάλιστα το 2023 κέρδισαν το φεστιβάλ του Zagreb. Υπήρξαν υποψήφιες για την Κροατία το 2007 (9ες) και το 2009 (3ες). Κυλοφόρησαν τρία άλμπουμ και 19 singles. Η Ivana εμφανιζόταν από μικρή σε παιδικά φεστιβάλ. Έχει τέσσερεις αδελφές. Σπούδασε στο Ζάγκρεμπ σχέδιο μόδας. Μετά από μια συμμετοχή σε ένα ερασιτεχνικό γκρουπάκι, πηγε στο “Idol”. Εκεί ο κριτής Đorđe Novković τις ένωσε και τις έκανε συγκρότημα. Το 2008 έφυγε από το γκρουπ και πήγε στη “Φάρμα”, ελπίζοντας να λανσάρει τη σόλο καριέρα της. Μετά από τη γέννηση της πρώτης κόρης της, σιγά-σιγά αποσύρθηκε. Απέκτησε ακόμα μία, πάντα με τον σύζυγό της, Vjekoslav Šunjić. Μετά από 12 χρόνια αποχής και ένα πρόβλημα στις φωνητικές χορδές, από το οποίο θεραπεύτηκε, προσπαθεί να επιστρέψει. Η Neda είναι χορεύτρια. Πρώην μέλος των Kompas, το οποίο ίδρυσε οι πατέρας της και υφίσταται ακόμα. Έπλασε με την αδερφή της Sanja τις Gelato Sisters, σε ύφος retro swing. Δισκογραφεί άλλοτε μόνη της, άλλοτε ως ντουέτο. Έχει αποκτήσει μία κόρη από τον άνδρα της, Damir Klacar. Η Pamela, με σπουδές μουσικής, υπήρξε χορωδός του Toni Cetinski και της Amila Glamočak, αλλά και σοπράνο συνεργαζόμενη με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Ντουμπρόβνικ. Για κάποια χρόνια δίδαξε στη Μουσική Ακαδημία του Ζάγκρεμπ, αλλά και σε ιδιωτική σχολή, όπου είναι μέντορας και η Neda. Όταν ήταν σόλο, κυκλοφόρησε κάποια επιτυχημένα τραγούδια. Παντρεμένη με τον οικονομολόγο Mladen Salajster έχει μία κόρη και έναν γιο. Πήγαν σε σύμβουλο γάμου, όταν έφτασαν στα πρόθυρα διαζυγίου. Φέτος τον Μάη απασχόλησε τα tabloid με το πένθος της για την απώλεια του σκύλου της. Ο τελικός είχε 14 τραγούδια. Ψήφισαν κοινό και επιτροπή. Υπήρχε ένα ακόμα, αλλά τσακώθηκαν η συνθέτις Aleksandra Kovač με την ερμηνεύτρια Selma Bajrami το απέσυραν. Ο πρωτότυπος τίτλος είναι Zovi. Η αγγλική βερσιόν γιορτάζει τα 50χρονά του διαγωνισμού. Μετά από το Βέλγιο 1980 και το Euro-vision είναι η δεύτερη συμμετοχή με θέμα της την ίδια τη Γιουροβίζιον. Παρουσίασαν τρεις γιούροσταρ, η Maja Tatić (BIH 02), o Deen (BIH 04, 16) και ο Seid Memić Vajta (YUG 81). 2η ήρθε η Tinka Milinović (SWI 06, φωνητικά BIH 02). Παρόλο που είχε πάρει διπλάσιες ψήφους από το κοινό, άρα και το 12άρι του, η επιτροπή την κατέταξε 2η. Αντίστροφά, οι Feminnem πήραν το 12 της επιτροπής και το 10 του κοινού. Στην ισοψηφία υπερίσχυσε η επιτροπή… Πριν από τον διαγωνισμό, οι Feminnen ηχογράφησαν κροατική (η Κροατία τους έδωσε 10άρι), δανική (πήραν ένα πενιχρό 4, καθώς και 7άρια από Σουηδία και Νορβηγία), αγγλική, γερμανική (μηδενικό), ισπανική (μηδενικό) και τουρκική (10άρι) διασκευή!
Vanilla Ninja (SWI 05): Ενεργές από το 2002 έως το 2008 και από το 2020 έως σήμερα σημείωσαν μεγάλη επιτυχία στην πατρίδα τους την Εσθονία, αλλά και τις γερμανόφωνες χώρες. Ιδρύθηκαν το 2002 και αμέσως ακούστηκαν χάρη στο Club Kung Fu. Ακολούθησαν πολλά ακόμα σουξέ. Στη Γιουροβίζιον είδαμε τις Katrin Siska (φωνητικά, keyboards), Lenna Kuurmaa (φωνητικά, κιθάρα), Piret Järvis (φωνητικά, κιθάρα) και Triinu Kivilaan (ως αντικαταστάτρια της μπασίστριας Maarja Kivi που ήταν υποψήφια το 2002-7η). Η τελευταία έφυγε, σχεδόν μόλις ανακοινώθηκε ότι θα εκπροσωήσουν την Ελβετία, επειδή έμεινε έγκυος και βιαζόταν να τελειώσει το σχολείο (στην πραγματικότητα τσακώθηκε με τις άλλες που την κατηγόρησαν ότι είναι άφωνη), έτσι συνέχισαν οι τρεις. Επέστρεψε ειδικά για το τελευταίο τους άλμπουμ (2021) και αποχώρησε ξανά, μαζί με την Katrin. Τότε μπήκε η Kerli Kivilaan, αδελφή της Triinu. Όταν ξεκιίνησαν, η Maarja με τη Lenna ήταν φίλες, ενώ οι άλλες δύο συμμαθήτριες. Ήταν υποψήφιες για την Εσθονία το 2003, με το Club Kung Fu που σάρωσε στην τηλεψηφοφορία, αλλά υπερίσχυσε η επιτροπή και το 2007 (4ες, με το Birds of Peace που απέσπασε το βραβείο καλύτερης ερμηνείας στο Φεστιβάλ της Χιλής). Ένα παγωτό και ένα σνακ με πηγμένο γάλα φέρουν το όνομά τους. Έχουν κυκλοφορήσει συνολικά 5 άλμπουμ. Ξεκίνησαν με μάνατζέρ τον Sven Lõhmus (συνθέτης EST 05, 09, 11, 17) και αργότερα τον αμφιλεγόμενο David Brandes. Η Triinu ήταν μόλις 15 ετών, κάτι που απέκρυψαν (τη δήλωσαν ως 17άρα), ωστόσο η ηλικία της μαθεύτηκε (το έψαξε η ελβετική τηλεόραση μετά από καταγγελία), επομένως δεν ήταν σίγουρη η συμμετοχή τους στον διαγωνισμό. Το γεγονός ότι θα είχε κλείσει τα 16 τις ημέρες της Γιουροβίζιον, έκανε τους Ελβετούς να κρατήσουν ως εκπροσώπους τις Vanilla Ninja, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν ως «εθνοσωτήρες» μετά από τα κάκιστα αποτελέσματα των τελευταίων ετών. Αυτό όμως ενόχλησε κάποιους ανθρώπους της σώου-μπιζ, οι οποίοι τις πολέμησαν, ισχυριζόμενοι ότι το τραγούδι τους ήταν κακό και ακατάλληλο για την Ελβετία. Τα στόματα έκλεισαν, όταν έκαναν την επιτυχία When The Indians Cry που μπήκε στα charts των γερμανόφωνων χωρών (#8 στη Γερμανία, #7 στην Αυστρία). Ακολούθησαν μια μεγάλη τουρνέ στην Ασία (Ιαπωνία, Κίνα, Μαλαισία και Ταϋλάνδη) και ένα βραβείο MTV το 2006. Λόγω του σκανδάλου με τον David Brandes (βλ. Γερμανία), το Cool vibes αποκλείστηκε από τα γερμανικά charts. Στίχους έγραψε ο Bernd Meinunger με το ψευδώνυμο John O’Flynn. Οι γερμανόφωνες χώρες παραδόξως τις σνόμπαραν επιδεικτικά (4 από Γερμανία, 0 από Αυστρία), στηρίχτηκαν ωστόσο από τις Βαλτικές (και άλλες πρώην Σοβιετικές) και τις Σκανδιναβικες. Η απογοήτευση ήταν μεγάλη, διότι υπήρχαν ελπίδες ακόμα και για βραβείο. Μετά από το σκάνδαλο, έφυγαν από τη δισκογραφική και απέλυσαν τον Brandes, ο οποίος έκανε ό,τι μπορούσε για να τις καταστρέψει, κάνοντας δημόσιες δηλώσεις για αντιεπαγγελματισμό και λανσάροντας την καριέρα της Maarja Kivi. To βίντεο-κλιπ του Cool vibes, παραγωγής Brandes, όσο ήταν στα «χωρίσματα» εμπεριείχε υλικό από το αντίστοιχο του τραγουδιού Mindmachine του γερμανικού γκρουπ Deine Lakaien, γεγονός που προκάλεσε σκάνδαλο. Στις Βαλτικές χώρες χαίρουν μεγάλης εκτίμησης, θεωρούνται μάλιστα sex symbols. Η Lenna (1985-) έκανε τη μεγαλύτερη σόλο καριέρα στο μεσοδιάστημα. Με τη χορωδία του καναλιού ETV γύρισε τον κόσμο. Σπούδασε βιολί και φωνητική. Δημιούργησε μπάντα που έφερε το μικρό της όνομα. Τα τραγούδια του άλμπουμ της έγραψε ο Vajko Eplik (EST 03). Ήταν υποψήφια το 2010 (2η), 2012 (2η), 2014 (4η) και 2017 (8η). Είναι επίσης ηθοποιός και τηλεπαρουσιάστρια, αλλά και συγγραφέας. Έχει εργαστεί σε κέντρο προστασίας παίδων. Από τον κιθαρίστα Robert Vaigla απέκτησε δύο κόρες. Από τον κατά έξι χρόνια μικρότερό της ηθοποιό Lauri Mäesepp απέκτησε έναν γιο. Είναι πλέον παντρεμένοι. Είναι φανατική ποδοσφαιρόφιλη. Ζουν στην εξοχή, όπου τους επισκέπτονται συχνά… αλεπούδες. Η Piret (1984-) σπούδασε Μ.Μ.Ε. και δημόσιες σχέσεις. Έδωσε τα αποτελέσματα το 2011. Είναι παραγωγός και παρουσιάστρια εκπομπών στην TV. Παντρεύτηκε στη Γεωργία τον τραγουδιστή Egert Milder και έχουν μία κόρη. H Katrin (1983-), πρώην μοντέλο, σπούδασε οικονομικά, δημόσιες σχέσεις και διπλωματία. Αργότερα σπούδασε και νομική. Μιλά Φινλανδικά, Ρωσικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, Γαλλικά. Είναι διπλωματούχος πιανίστα. Πολιτεύεται με το κόμμα των Κεντρώων και διοργωνώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις. Από το 2022 δραστηριοποιείται ως μεσίτρια στην Πορτογαλία, ενώ παράλληλα είναι γνωστή vlogger. Με τον σύντροφό της έχει αποκτήσει έναν γιο. Αποφάσισε να τον παντρευτεί μετά από τρεις προτάσεις αρραβώνα (μάλιστα την πρώτη φορά ξέχασε το δαχτυλίδι στην Ινδία, όπου είχαν πάει για… yoga). Κυκλοφόρησε ένα βιβλίο υγιεινής διατροφής. Κάνει yoga και extreme sports. Η Triinu (1989-), πρώην μοντέλο (2η στον διαγωνισμό “Miss Model”) δεν έκανε κάποια άλλη καριέρα πέρα από τις Vanilla Ninja. Ειχε ξεκινήσει σαξόφωνο και πιάνο, αλλά τα εγκατέλειψε. Ζει πλέον στην Ελβετία. Έγινε εσωτερική επιλογή με απαραίτητη προϋπόθεση οι καλλιτέχνες να έχουν ένα τραγούδι στο Τοπ 50. Το νικητήριο παρουσιάστηκε σε ειδκό σώου-αφιέρωμα για τα 50 χρόνια της Γιουροβίζιον, με εκλεκτούς καλεσμένους: Lys Assia (SWI 56, 57, 58), Peter Reber (SWI 71, 76, 79, 81), Paola (SWI 69, 80), Pepe Lienhard (SWI 77), Francine Jordi (SWI 02), Piero Esteriore (SWI 04).
Walters & Kazha (LAT 05-Valters un Kaža): ήταν ο Valters Frīdenbergs (1987-2018) και ο Kārlis Būmeisters (1986-), γεννημένοι αμφότεροι στη Ρίγα. Ο Valters προσπάθησε ξανά το 2009, αλλά έμεινε στον ημιτελικό. Έδωσε τα αποτελέσματα το 2012 και παρουσίασε τον εθνικό τελικό έναν χρόνο πριν. Μαζί έκαναν τον σχολιασμό για τη λετονική τηλεόραση το 2011. Μετά από τον ημιτελικό ο Valters έχασε τη φωνή του λόγω ενός πάρτυ. Δεν μπορούσε καν να παρευρεθεί στις πρόβες. Γι’ αυτό τραγούδησαν στον τελικό μία οκτάβα χαμηλότερα. Ο Valters γεννήθηκε στη Ρίγα και τον μεγάλωσαν οι παππούδες του. Ήταν μέλος της παιδικής χορωδίας της λετονικής ραδιοφωνίας, Dzeguzīte. Ως μέλος του γκρουπ Putnu Balle κυκλοφόρησε δύο άλμπουμ. Όταν πέθανε το 2011 ο Mārtiņš Freimanis (LAT 03-περισσότερες πληροφορίες εδώ) που ήταν παρεμπιπτόντως ο συνθέτης της γιουροσυμμετοχής του 2005, τον αντικατέστησε στους Tumsa. Από το 2012 μέχρι το 2018 συμπαρουσίαζε τηλεοπτικό πρόγραμμα, μάλιστα βραβεύτηκε ως καλύτερος παρουσιαστής. Πολιτεύτηκε αρχικά με κεντρώο κόμμα, πριν μεταπηδήσει σε κεντρο-δεξιό, δίχως να καταφέρει να εκλεγεί. Τον χειμώνα του 2017 απηύθυνε δραματική έκκληση στο κοινό να τον βοηθήσει οικονομικά, ώστε να μεταβεί σε ογκολογική κλινική του Βερολίνου, για να αφαιρέσει κακοήθη όγκο στον εγκέφαλο. Παρόλο που φαινόταν ότι όλα πήγαιναν καλά, επέστρεψε στη Λετονία, υπεβλήθη σε μία ακόμα εγχείρηση και τελικά πέθανε, 30 ετών, το 2018… Ο Kārlis υπήρξε μουσικός, τηλεπαρουσιαστής και παραγωγός επιστημονικών εκπομπών, εκπρόσωπος των μουσικών στα συνδικαλιστικά τους όργανα, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στις κοινωνικές επιστήμες, με σπουδές σε Λετονία και Γαλλία. Έχει κάνει διαλέξεις στο Λετονικό Κολλέγιο Πολιτισμού. Εργάζεται πλέον στο Ευρωκοινοβούλιο, ως σύμβουλος του συντηρητικού βουλευτή Robert Zīle. Υπήρξε και εκείνος μέλος τόσο των Dzeguzīte, όσο και των Putnu Balle. Παππούς του υπήρξε ο ποιητής και πολέμιος των σοβιετικών Juri Būmeister, ενώ ο προπάππους του, Kārlis Būmeisters, εξίσου φανατικός αντισοβιετικός, που υπέστη φυλακίσεις και εξορίες, μετείχε στο 1ο, 2ο και 3ο Κοινοβούλιο (Saeima) της ελεύθερης Λετονίας (1922-1925).Το 2010 τραγούδησε στην έναρξη της τηλεοπτικής εκπομπής UgunsGrēks, με το άσμα να ανακηρύσσεται χιτ της χρονιάς. Η γυναίκα του,Linda Boomeister, είναι ελεγκτής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Έχουν έναν γιο και μία κόρη. Κατά καιρούς μελοποιεί ποιήματα του παππού του με την κιθάρα του που τρίζει (ακούγεται και στη Γιουροβίζιον!). Δεν μπορεί να αποδεχτεί τον θάνατο του φίλου του. Θα ήθελε να είχε τη δυνατότητα να δουλέψουν ξανά μαζί. Πρόλαβε να του γράψει ένα γράμμα, όπου του έγραψε πόσο πολύ τον αγαπούσε… Παραμένει αθλητής του τρίαθλου, παρόλο που κάποτε κάποιος κολυμβητής τον κλώτσησε πολύ δυνατά στο στομάχι. 20 τραγούδια παρουσιάστηκαν σε δύο ημιτελικούς και τα 10 να μπαίνουν στον τελικό. Κάθε φορά στους ημιτελικούς 3 έβγαζε το κοινό και 2 επιπλέον η επιτροπή. Στον τελικό ψήφισε μόνο ο κόσμος, με τα τρία πρώτα να διαγωνίζονται στο superfinal. Αξίζει να σημειωθεί πως η πρωτοβάθμια επιτροπή είχε μέλη από διάφορες χώρες. Καλεσμένοι οι Arnis Mednis (LTV 01), F.L.Y. (LTV 03), με το μέλος τους, Mārtiņš Freimanis, να κερδίζει τελικά ως συνθέτης, ενώ ο έτερος του γκρουπ, Lauris Reiniks, είχε γράψει άσμα για τους 4 Εlements (έμεινε στον ημιτελικό).
Ortal (FRA 05-Marie Ortal Malka): γεννήθηκε το 1978 στο Ισράήλ, με βερβερική και Ανδαλουσιανή καταγωγή. Παιδί πολύτεκνης οικογένειας. Ξεκίνησε να τραγουδά από τα 16 της, ενώ παράλληλα εργαζόταν ως σερβιτόρα. Για κάποια χρόνια έκανε φωνητικά στην Ishtar. Το 2000 ένα ατύχημα την καθήλωσε για έξι μήνες, λίγο πριν από το κάστινγκ για τη Γιουροβίζιον. Ήταν εντελώς άγνωστη, όταν επελέγη. Μετά από τον διαγωνισμό μετακόμισε στην Ισπανία και έγινε μέλος των Gipsy Sound. Δύο χρόνια μετά επέστρεψε στη Γαλλία, για να δει τι θα κάνει με την καριέρα της. Εμφανιζόταν τότε κυρίως σε ντισκοτέκ. Η διαδικασία ξεκίνησε με 13 υποψηφίους, εκ των οποίων μόνο οι πέντε έφτασαν στη φάση των δύο τηλεοπτικών μεταδόσεων. Ανάμεσά τους ο Lionel Tim (πρώην μέλος του boyband Linkup) και η Karine Trécy (υποψήφια το 1999-12η). Πέντε καταξιωμένες καλιττέχνιδες αναλαμβάνουν τον ρόλο του μέντορα (ανάμεσά τους η Lara Fabian). Στο διάλειμμα, η Elsa Fayer ερμήνευσε το L’oiseau et l’enfant (FRA 77). Ψήφισαν κοινό κι επιτροπή. Πήρε 5 από Ανδόρρα και Ισραήλ και 1 από Αλβανία. Έδωσε 10 στο Ισραήλ. Έχει κυκλοφορήσει 7 άλμπουμ με εβραϊκά τραγούδια, δύο εκ των οποίων για την τελετή του Bar Mitsvah (περιτομή). Το 2013 απέκτησε δύο δίδυμα.
Αν και τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, η χώρα μας γεύτηκε τη χαρά της νίκης και της διοργάνωσης της Eurovision, θα έλεγα πως προσωπικά η περίοδος 2004-2008 δεν ήταν και από τις αγαπημένες μου στην ιστορία του θεσμού. Απόλυτη κυριαρχία της εθνοποπ (με πολλά μάλλον “φθηνά” μουσικά δειγματα γραφής), και πολλά joke entries (ειδικά κατά τα έτη 2007-2008). Θα έλεγα μάλιστα πως το 2005 ήταν το αποκορύφωμα της εθνοποπ, αφού σχεδόν οι μισές συμμετοχές ήταν σε αυτό το είδος. Μέχρι και το Ην.Βασίλειο διαγωνίστηκε με εθνοποπ τραγούδι!!!! Και κάπως η Ελλάδα μας, με την πιο generic, και- το σημαντικότερο- πιο άρτια παρουσιασμένη εθνοποπ πρόταση κερδίζει το βραβείο. Με άλλα λόγια, το θέλαμε, το δουλέψαμε υπέρμετρα ίσως, και το κερδίσαμε!!!! Βέβαια άλλο που δεν ήθελε και η EBU η οποία μας αγάνταρε καλά τότε (είχαμε μόλις; διοργανώσει και την Ολυμπιάδα). Μέχρι και το χώρο που θα διοργανωθεί η Eurovision 2006 μας υπέδειξε και ήδη από τις 30 Ιουνίου του 2005 (!!!!), σε κοινό ανακοινωθέν EBU/ΕΡΤ είχαν ήδη ανακοινωθεί η διοργανώτρια πόλη και ο χώρος για το 2006. Να αναφέρω βέβαια πως η Ελλάδα μας τότε είχε και λόγο στα όργανα της EBU, κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει τώρα.
Μερικά ακόμα σχόλια
– Θεία δίκη η τελευταία θέση της Γερμανίας τότε (με το ζόρι ο Brandes να στείλει την άφωνη φιλενάδα του!). Το σκάνδαλο δεν άφησε ανεπηρέαστο ούτε και την ελβετική συμμετοχή. Ούτως ή άλλως οι Vanilla Ninja φάνηκε ότι δεν ήθελαν και πολύ για να ξεμαλλιαστούν
– Στο διάβα του χρόνου φάνηκε το πόσο αγαπημένο παιδί της EBU είναι η Ουκρανία. Θα κάνω όμως το συνήγορο του διαβόλου και θα πω ότι ως διοργανώτρια χώρα δεν θα ήταν δυνατό τότε η EBU να την τιμωρήσει για πιθανό plagiarism. Εξάλλου η πορτοκαλί επανάσταση είχε παγκοσμίως εισπράξει πολύ θετικό media publicity. Και ήταν και newbie χώρα στο διαγωνισμό. Επομένως, και που ζήτησε αλλαγή στίχων πολύ ήταν!!!!
– ΜΙλάμε κλαίω από τα γέλια με το σχόλιο για το μπότοξ του Κωνσταντίνου Χριστοφόρου και για το μπότοξ που του έλεγαν να κάνει νωρίς
– Ερώτηση: Στην κεντρική φωτο είναι ο συγχωρεμένος ο Valters πριν αρρωστήσει?
Ευστοχότατες οι παρατηρήσεις σου!
Έπαιξε τότε μεγάλο ρόλο η παρουσία της Γιαννουλάτου στο reference group της EBU. Ήταν τα “χρυσά χρόνια” της Ελλάδας. κάτι αντίστοιχο συνέβη και με την Τουρκία, αλλά και την Εσθονία. Μόλις έπαψαν να εκπροσωπούνται, ήρθε η κατρακύλα… Έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο και η σουηδική αύρα τόσο της Έλενας, όσο και της Πασχαλίδου και φυσικά η παρουσία του εντεταλμένου συμβούλου, ο οποίος ανέλαβε παρασκηνιακή υποστήριξη της συμμετοχής, όπως έκανε η Γιάννα Αγγελοπούλου με τους Ολυμπιακούς Αγώνες (if you know what I mean). Μέχρι και τη φιέστα είχε έτοιμη η ΕΡΤ!!!
Ισχύουν όλα αυτά για την Ουκρανία. Σιγά μην την τιμωρούσε…
Αντίστοιχη φάση με botox, την οποία αποκάλυψε η ίδια η καλλιτέχνιδα, είναι αυτή της Γερμανίδας Lou! Από τότε, λέει, δεν ξαναέκανε ποτέ! Για τον Χριστοφόρου, πάλι, δεν ξέρω. Μάλλον ναι!
Στην κεντρική φωτό είναι όντως ο Valters, όταν ήταν ακόμα ακμαίος.
Μεγάλη χαρά για την νίκη της Ελλάδας, ποτέ δεν θα ξεχάσω τον ενθουσιασμό μου εκείνο το βράδυ με κάθε 12αρι που ερχόταν (με πρώτο του Βελγίου και με αποκορύφωμα αυτό της Τουρκίας).
Κατά τ άλλα ξεχωρίζω την Ελβετία (υπέροχη συμμετοχή με εξαιρετικές φωνές), την Ρουμανία, το Ισραήλ, την Ουγγαρία και φυσικά την Βοσνία-Ερζεγοβινη που την κατατάσσω στα πιο χαρούμενα τραγούδια στην ιστορία της Γιουροβίζιον.
Πάντως ήδη από το 2005 φάνηκε πόσο λάθος ήταν το τότε σύστημα και πόσο πιο αποδοτικό το σύστημα που ξεκίνησε τρία χρόνια μετά με τους δύο ημιτελικούς
Έχουμε παρόμοιο top 5: τα δικά μου αγαπημένα Ισραήλ, Ρουμανία, Ελβετία, Ουγγαρία κ Ελλάδα
Ευτυχώς που άλλαξε αυτό το σύστημα…