Σήμερα γιορτάζουμε το αδαμάντινο ιωβηλαίο της Γιουροβίζιον, καθότι στις 19 Οκτωβρίου 1955, έλαβε χώρα στη Ρώμη η ετήσια Γενική Συνέλευση της European Broadcasting Union (EBU) με την οποία επισημοποιήθηκε η θεσμοθέτηση του μουσικού διαγωνισμού. Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τα όσα προηγήθηκαν.
Η ΕΒU ιδρύθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1950, σε μια σύσκεψη στο Devon της Αγγλίας από 23 τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, με σκοπό τη δημιουργία πανευρωπαϊκών τηλεοπτικών μεταδόσεων. Η πρώτη –ανεπίσημη- πολυεθνική μετάδοση που πραγματοποίησε ήταν η στέψη της Βασίλισσας Ελισάβετ B’ στο Λονδίνο το 1953.
O πρώτος που λάνσαρε την ιδέα της Γιουροβίζιον ήταν ο Γάλλος Marcel Bezençon (ο τότε Γενικός Διευθυντής της Ελβετικής Τηλεόρασης και της EBU μέχρι το 1970), βασισμένος στην επιτυχία του φεστιβάλ του San Remo (το οποίο είχε ξεκινήσει το 1951). Το γενικότερο πλαίσιο ήταν αυτό της ενωμένης Ευρώπης. Ως στόχος τέθηκε η, όσο το δυνατόν, μεγαλύτερη απήχηση στο ευρύ κοινό, με δημοφιλή (popular) τραγούδια.
Τον Ιούλιο της επόμενης χρονιάς έγινε η περίφημη «Semaine franco-britannique» («Γαλλο-Βρεταννική Εβδομάδα»), με κοινές εκπομπές σε Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία. To 1954 έγιναν εβδομάδες ανταλλαγής προγραμμάτων («European Television Weeks»), στα πλαίσια του «Festival des Narcisses» του Montreux (6 Ιουνίου, η πρώτη μετάδοση). Κάθε χώρα προσέφερε κάποια προγράμματα σε αυτή την κοινή προσπάθεια: τα ματς του 5ου Μουντιάλ (Ελβετία), ο τελικός του Μουντιάλ και μια ρομαντική βραδιά στις όχθες του Ρήνου (Γερμανία), οι ιπποδρομίες «Palio» της Siena και ένας λόγος του Πάπα Πίου του ΧΙΙ (Ιταλία), φολκλορικά συγκροτήματα (Δανία), η παρέλαση του Ommerang (Βέλγιο), η Βασίλισσα που επιθεωρεί το ναυτικό (Αγγλία), μια γιορτή για τα παιδιά των προσφύγων (Ολλανδία), το «24 Heures du Mans», το τουρνουά τένις ‘Roland-Garros’ και εικόνες από το Παρίσι (Γαλλία). Ένας Άγγλος δημοσιογράφος, ο George Campey, τις βάφτισε «Eurovision», σε ένα άρθρο του στην εφημερίδα London Evening Standard (05/11/51), αναφερόμενος σε ένα πρόγραμμα του BBC που αναμεταδόθηκε από την Ολλανδική τηλεόραση. Έδρα αυτής της προσπάθειας ήταν το Βέλγιο, μάλιστα όλο το δίκτυο κατέληγε στις Βρυξέλλες, από όπου γινόταν η κοινή αναμετάδοση των εκπομπών (υπεύθυνο κανάλι ήταν το RTF).
Τον Ιανουάριο του 1955 σε μια συνάντηση της EBU στο Monte Carlo αποφασίστηκε λοιπόν –προεδρεύοντος του Bezençon- να θεσμοθετηθεί: α) Η Γιουροβίζιον «Eurovision Song Contest» (= ESC), κατά το πρότυπο του μουσικού φεστιβάλ του Sanremo και β) Ένας ευρωπαϊκός διαγωνισμός για ερασιτέχνες και entertainers, το «Top Town Programme», κατά το πρότυπο του φεστιβάλ τσίρκου του Monte Carlo. Το δεύτερο εγκαταλείφθηκε γρήγορα. Στόχοι ήταν: να γίνει η EBU πιο δημοφιλής και γνωστή, να προωθηθεί η συνεργασία ανάμεσα στις χώρες-μέλη και να γίνει χρήση των νέων τεχνολογικών μέσων.
Στις 19 Οκτωβρίου 1955 καθορίστηκε επίσημα στη γενική συνέλευση, που πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη (στο Palazzo Corsini), με πρωτοβουλία και προεδρία του BBC, πότε θα γίνει η πρώτη ESC και ποιοι θα είναι οι βασικοί κανόνες της. Την διοργάνωση ανέλαβε η Ελβετική τηλεόραση, αφού εγκρίθηκε η πρόταση που η ίδια έκανε προς την EBU. Η διαφήμιση αλλά και στήριξη του εγχειρήματος αρχικά έγινε από τη Swiss Radio & Télévision, τη France Télévision και το BBC. Το παλιό σήμα με τις ακτίνες, που συμβολίζουν τις ακτίνες της ελπίδας μετά από τον πόλεμο, φιλοτεχνήθηκε από τον Timothy O’Brien του BBC. Καρμικό; Η πρώτη Γιουροβίζιον διοργανώθηκε περίπου ένα μήνα και κάτι μετά από τον γάμο του Πρίγκηπα Ρενιέ και της Γκρεϊς Κέλλυ στο Μονακό.
Ακολουθεί μια συνέντευξη, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, με τον άνθρωπο που επινόησε το όνομα “Eurovision”!
