Κύπρος 1991. Η Έλενα Πατρόκλου εκπέμπει S.O.S. με οικολογικές ανησυχίες

Η καλλιτέχνιδα και ο εθνικός τελικός

Από παιδί η Έλενα Πατρόκλου σπούδασε κιθάρα και πιάνο, ενώ ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη Βιέννη το 1989. Έκανε φωνητικά το 1983, το 1987 και το 1989. Η Έλενα Πατρόκλου, μετά από τη στροφή της στο λαϊκό τραγούδι (π. χ. το σουξέ «Με λεηλατείς» με μαλλί ράστα), έγινε μέλος των Ζιγκ-Ζαγκ και εν συνεχεία καθηγήτρια φωνητικής σε γνωστά τηλεοπτικά σώου και όχι μόνο.

Ο εθνικός τελικός

Πραγματοποιήθηκε ανοιχτή επιλογή με οκτώ τραγούδια στο Συνεδριακό Κέντρο, στις 2 Μαρτίου, με 24μελή επιτροπή και παρουσιάστρια την Εύη Παπαμιχαήλ. Highlight η συμμετοχή του Κώστα Βιολάρη, ο οποίος έκανε καριέρα στην κυπριακή παροικία του Λονδίνου, με τραγούδι για πρώτη και τελευταία φορά στην κυπριακή διάλεκτο και χαρακτηριστικούς σατιρικούς στίχους. Ιστορία έχει γράψει το: «Μια Κυπριοπούλα με δυο μάτια λέιζερ». H Έλενα Πατρόκλου κέρδισε τότε την Ευρυδίκη, η οποία ξέσπασε σε λυγμούς, αλλά και την Άντρη Κυριαζή, που εμφανιζόταν τότε ως νέο μεγάλο αστέρι, πριν την κερδίσει το θέατρο και η τηλεόραση. Στους υποψηφίους συναντάμε τον Πανίκο Χαραλάμπους (αρχικό ερμηνευτή του “Τώρα Ζω”-CYP 86) και τον Γιάννη Δημητρίου, του οποίου η συμμετοχή “Θυμάμαι” (CYP 88) ακυρώθηκε. Αλησμόνητο έμεινε το κλείσιμο της Έλενας Πατρόκλου, όπου άφησε ένα πράσινο μποά να πέσει, κάτι που δεν επανέλαβε στη Γιουροβίζιον, όπου όμως προκάλεσε αίσθηση το οικολογικό μήνυμα του – άκρως φεστιβαλικού – άσματος. Το τραγούδι πολέμησε ο Πέτρος Γιαννάκη (συνθέτης CYP 86, 06), δημιουργός του υποψήφιου τραγουδιού «Ελευθερία», ο οποίος μάλιστα έφτασε μέχρι την EBU (με ποια επιχειρήματα, άραγε;) χωρίς αποτέλεσμα.

Η σκηνική παρουσία

Στη σκηνή είχε στο μπάσο τον συνθέτη και τότε αρραβωνιαστικό της, τον αυστηρού ύφους, Κύπρο Χαραλάμπους, με πρώτο βραβείο σύνθεσης στον πρώτο Διαγωνισμό της Λαϊκής Τράπεζας το 1990, όπου η Έλενα απέσπασε το βραβείο ερμηνείας. Στα φωνητικά της ο Αλέξανδρος «Άλεξ» Παναγή (CYP 95, 00, φωνητικά CYP 89, 05, 09, BLR 12), η Νάσια Τραχωνίτου (φωνητικά CYP 89, 95), η Δαλιδά Μιτζή και η Ελένη Σάββα, στα γκρι και τα καφέ. Στον εθνικό τελικό δεν μετείχαν η Νάσια Τραχωνίτου και η Ελένη Σάββα, αλλά μια Μαργαρίτα, αγνώστων λοιπών στοιχείων. Η εμφάνισή της, με λευκό φόρεμα, σάλι και χρυσά κοσμήματα, είναι η επιτομή της κλασικής ελληνικής ομορφιάς. Η αγγλική βερσιόν έχει ακριβώς τον ίδιο τίτλο. Το τραγούδι, οικολογικού περιεχομένου, μιλά για την καταστροφή του περιβάλλοντος, με τον πλανήτη Γη να καλεί σε βοήθεια. Στην ψηφοφορία είχε φτάσει μέχρι και 2^ο, αλλά μετά σιγά-σιγά υποχώρησε.

Το βίντεο-κλιπ

Το φιλμάκι είναι εκ διαμέτρου αντίθετο με ό, τι έχουμε συνηθίσει: ντυμένοι με γήινα χρώματα, οι καλλιτέχνες εμφανίζονται σε φαράγγια, ερημικές παραλίες, άνυδρους λόφους, ναυάγια, με τον άνεμο να τους φυσά… Εντάξει, έχει και λίγα αρχαία, όμως οι τουριστικές εικόνες απουσιάζουν παντελώς.

Η παραλίγο συμμετοχή το 2005-Η επιστροφή το 2015 ως κριτής

Η καλλιτέχνιδα επρόκειτο να εκπροσωπήσει την Κύπρο στο πλευρό του Κωνσταντίνου Χριστοφόρου το 2005, εμφανίζεται και στο βιντεοκλίπ, όμως αντικαταστάθηκε από την Ελίνα Κωνσταντοπούλου (GRE 95), διότι δεν την άφησε η δισκογραφική της (οι «κακές γλώσσες» λένε ο Δημήτρης Ζμπέκος των Ζιγκ-Ζαγκ, λόγω των υποχρεώσεών της στο συγκρότημα) να πάρει μέρος. Το 2015 την είδαμε στην κριτική επιτροπή του “Eurovision Song Project”, δηλαδή της διαδικασίας επιλογής για την κυπριακή συμμετοχή, μαζί με τον Άλεξ Παναγή (CYP 95, 00), τη Δέσποινα Ολυμπίου (CYP 13) και τον Τάσο Τρύφωνος (δημοσιογράφος και γιουροβιζιονολόγος).

Ο “εισαγόμενος” διευθυντής ορχήστρας

Μαέστρος ο Αλέξανδρος Κύρος («Alex») Ζωγράφου, ο οποίος έκανε εξαιρετική ενορχήστρωση. Το όνομά του ελληνοποιήθηκε για τον διαγωνισμό: στην πραγματικότητα είναι Βούλγαρος και λέγεται Alexander Kirov Zografov. Έκανε καριέρα σε Βουλγαρία, Καναδά και Κύπρο (και συγκεκριμένα στο Diastasis Cultural Association).

Δηλώσεις της καλλιτέχνιδος

Από την εκπομπή του Λουκά Χάματσου “Eurovision Flashback”: Στα γυρίσματα του βίντεο-κλιπ στο φαράγγι των φιδιών, τους επιτέθηκε ένα φίδι, χωρίς να τραυματιστεί κανείς. Θυμάται ακόμα το ρίγος που αισθάνθηκε όταν ανέβηκε στη σκηνή. Δεν είχε άγχος παρά μόνο στα πέντε πρώτα δευτερόλεπτα, διότι είχε φιλαράκια στην ομάδα της, κυρίως τον Άλεξ Παναγή που τον έφερε με το «έτσι θέλω» από τις ΗΠΑ όπου σπούδαζε. Είχε στεναχωρηθεί πολύ για την «Άνοιξη» και τη ζημιά που έπαθε με το σαξόφωνο. Αν και θαυμάζει την Carola, την οποία είχε δει από κοντά στη Γιουροβίζιον του 1983, προτιμούσε την Amina. Επίσης θαύμαζε την Dulce Pontes και τον Sergio Dalma, ενώ θεωρεί υπερεκτιμημένο το Ισραήλ, η δε Αγγλία είχε τονικά προβλήματα. Η Bebi Dol προσπαθούσε να κάνει ντόρο (“έκανε τρελά”) και να την ακολουθούν οι κάμερες και αυτό της γύρισε μπούμερανγκ. Ευτυχώς η ορχήστρα απέδωσε το «SOS» τέλεια. Πήρε τρία δωδεκάρια (Μάλτα, Ελλάδα, Γαλλία). Οι Γάλλοι, από ό, τι έμαθε, συγκινήθηκαν από τη σκηνή με τη χελώνα που υπάρχει στο βίντεο-κλιπ, μολονότι παραδοσιακά δεν ψηφίζουν την Κύπρο. Θυμάται με νοσταλγία τη Ρώμη, αν και δεν την γύρισε σχεδόν καθόλου (προτίμησε να δώσει έμφαση στις πρόβες).

Τα τραγούδια του εθνικού τελικού

Οι στίχοι

Εδώ, στον τρίτο πλανήτη

Ποτέ δεν σβήσαν οι φωτιές

Πώς μοιάζει με τρελό κομήτη

Γεμάτο με πυρηνικές

Τον ήλιο κάναμε εχθρό μας

Παντού πληγώσαμε τη γη

Μολύναμε τον ουρανό μας

Και ρίχνει όξινη βροχή

Εδώ πλανήτης γη, εδώ πλανήτης γη

S.O.S. S.O.S. S.O.S.

Εδώ πλανήτης γη, εδώ πλανήτης γη

S.O.S. S.O.S. S.O.S.

Τριγύρω τα πουλιά πεθαίνουν

Τα ψάρια βγαίνουν στη στεριά

Παντού οι άνθρωποι σωπαίνουν

Δεν ξέρουν τι να κάνουν πια.

Εδώ πλανήτης γη, εδώ πλανήτης γη

S.O.S. S.O.S. S.O.S.

Εδώ πλανήτης γη, εδώ πλανήτης γη

S.O.S. S.O.S. S.O.S.

Εδώ πλανήτης γη, εδώ πλανήτης γη

S.O.S. S.O.S. S.O.S.

S.O.S.