Παρασκήνια 2008: Eurovision με Καλομοίρα, Eurovisi-off με Αλέξη Τσίπρα!

Ποιοι αυτοπροτάθηκαν-Ο εθνικός τελικός

Η Μαντώ (GRE 03), αλλά και η Αννέτ Αρτάνι (CYP 06), αν και εξεδήλωσαν ενδιαφέρον, δεν βρήκαν ανταπόκριση από την ΕΡΤ («Η ΕΡΤ έχει άλλα σχέδια για φέτος», δήλωνε ο Τζώννυ Καλημέρης). Η Αννέτ Αρτάνι είχε ετοιμάσει τρία τραγούδια, αλλά υπήρξε μια εμπλοκή μεταξυ της αμερικανικής και της ελληνικής δισκογραφικής της εταιρείας (από την οποία είχε προσφάτως αποχωρήσει) και μάλλον αναγκάστηκε από μόνη της να αποσυρθεί. Ένα – αμερικανικού τύπου – σώου παρουσίασαν οι αδελφές Μαγγίρα στο «Αθηνών Αρένα», στις 27 Φεβρουαρίου. Η επιτροπή απαρτιζόταν από τους: Δημήτρη Γόντικα, Γιώργο Κύβελο, Ρένια Τσιτσιμπίκου, Μίμη Πλέσσα, Ευαγγελία «Λίτσα» Πισκερά, Χρήστο Δάντη και Αντώνη Ανδρικάκη. Η βαρύτητά της άγγιζε το 40%, με το 60% να προέρχεται από την τηλεψηφοφορία. Επίτιμος καλεσμένος ήταν ο Sarbel (GRE 07).

Οι υποψήφιοι καλλιτέχνες

Οι υποψήφιοι ήταν τρεις: η Καλομοίρα (Μαρία Καλομοίρα “Carol” Sarantis), ο Κώστας Μαρτάκης και η Χρύσπα (Χρυσάνθη-Παγώνα Πυτιροπούλου). Είναι αξιοσημείωτο πως τονίστηκε ιδιαίτερα η κυκλοφορία του τραγουδιού του Κώστα Μαρτάκη στις Ανατολικές χώρες (στα Ρωσικά), αλλά και το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Φινλανδία και τη Μάλτα. Το τραγούδι του ανέβηκε στο #1 του ελληνικού singles chart, το ηχογράφησε δε σε τρεις αγγλικές και δύο ελληνικές βερσιόν. Η Χρύσπα εμφανίστηκε καθισμένη σε ένα καναπέ, ένα gag όχι πρωτότυπο, ο Κώστας Μαρτάκης αντέγραψε το V που ανοίγει από συναυλία της Δέσποινας Βανδή, η δε Καλομοίρα πλαισιώθηκε από τέσσερεις χορευτές του Φωκά Ευαγγελινού, εκ των οποίων οι δύο, Ρωσικής καταγωγής (Σεργκέι Γκρισένκο και Αλεξέι Νικισάνωφ), είχαν χορέψει και για την Έλενα Παπαρίζου στο Κίεβο. Αυτοί τελικά αντικαταστάθηκαν. Τα φωνητικά όλων ήταν ηχογραφημένα. Μετά το πέρας των τριών υποψηφίων τραγουδιών, ανέβηκαν στη σκηνή οι εκπρόσωποι του Αζερμπαϊτζάν, της Σλοβενίας και της Ρουμανίας.

Η κοινή συνέντευξη και η γκριμάτσα του Μίμη Πλέσσα

Σε μια μίνι συνέντευξη, οι τρεις υποψήφιοι εκπρόσωποι, καθισμένοι σε ένα κόκκινο καναπέ αντάλλαξαν φιλοφρονήσεις και δήλωσαν: «Πάμε σαν Ελλάδα. Όποιος και να κερδίσει, χρειάζεται τη στήριξη όλων» (Μαρτάκης), «Καλή επιτυχία στην Ελλάδα, παιδιά!» (Χρύσπα), «Χρύσπα, Μαρτάκης και Καλομοίρα / τους ένωσε απόψε η μοίρα» (υπό τους ήχους του «Copacabana»). Μετά τη λήξη της ψηφοφορίας ακολούθησε ένα μουσικοχορευτικό πρόγραμμα από τις παρουσιάστριες με ελληνικά λαϊκά τραγούδια. Ο Μίμης Πλέσσας (μαέστρος GRE 83) ζήτησε το χειροκρότημα για την ΕΡΤ και θεώρησε σπουδαίο ότι οι ειδήσεις της επόμενης μέρας θα ασχοληθούν με τη μουσική. Χαρακτήρισε τη Γιουροβίζιον «γιορτάσι» και ανακοίνωσε το αποτέλεσμα. Ήταν τόση η ενέργεια του κόσμου, ώστε έκανε μια αλησμόνητη γκριμάτσα, ευχήθηκε ωστόσο στην Καλομοίρα: «Καλή επιτυχία, παιδί μου!», ενώ το φαν κλαμπ της τραγουδίστριας υποσχόταν με ένα πανό: «We will rock Eurovision», υπόσχεση την οποία κράτησε.

Παραλειπόμενα: “κομμένα” τραγούδια, demo και διαρροές

Όπως είχε ακουστεί, η Χρύσπα είχε ηχογραφήσει πολλά demo, μάλιστα ένα από αυτά, το «Προσευχή» (κατά το «Molitva» που είχε μόλις κερδίσει για τη Σερβία-τόση αντιγραφή πια!), σε στίχους Σόφης Παππά διέρρευσε στα κανάλια. Ακόμα ένα άλλο, ένα έθνικ του Νίκου Τερζή είχε πολλές πιθανότητες για κάτι καλό, αλλά δεν επελέγη, όπως και το «La noche es para mí» του Δημήτρη Στάσσου που δόθηκε στη Soraya (Ισπανία 2009), με καταστροφικά, όπως αποδείχθηκε, αποτελέσματα. O αρχικός του τίτλος ήταν «Αυτά που ξέρεις». Είχε προταθεί διαδοχικά στην Έλενα Παπαρίζου και τη Μάρω Λύτρα, για τις δισκογραφικές τους δουλειές, αλλά εκείνες το απέρριψαν, ενώ ενδέχεται να το είχε κάνει σε demo, πέρα από τη Χρύσπα και η Μαρίνα Αγγέλου. Το σήριαλ με τη Χρύσπα όμως δεν τελείωσε εδώ: δύο μέρες πριν από την επίσημη παρουσίαση των βιντεοσκοπημένων τραγουδιών σε ειδική συνέντευξη τύπου, τα τραγούδια των δύο άλλων υποψηφίων κυκλοφόρησαν στα Μ.Μ.Ε., με αποτέλεσμα να θεωρηθεί ότι το τραγούδι της Χρύσπας βρέθηκε σε μειονεκτική θέση, καθώς δεν είχε τον ίδιο χρόνο, για να αγαπηθεί από το κοινό (περίπου σαν αυτό που έγινε και φέτος). Πολύς δε λόγος έγινε για τα μέτρια αγγλικά της (σε αντίθεση με αυτά της Καλομοίρας), την αδυναμία της να χορέψει, τη λαϊκή χροιά και το ρεπερτόριο της, αλλά και τη φωνή της (που, αν και θεωρείτο η καλύτερη εκ των τριών, δεν απέδωσε τα μέγιστα την τελική βραδιά), για το αν ο Ηλίας Ψινάκης (που στήριξε το “poulain” του διακριτικά) θα καταφέρει να επιβάλει τον Κώστα Μαρτάκη, παίζοντας το «χαρτί» της καριέρας στις Ανατολικές χώρες, για την ξαφνική αλλαγή στην ενορχήστρωση του τραγουδιού, η οποία λειτούργησε εις βάρος του τελικά, και, φυσικά, για το αν έπρεπε η συμμετοχή μας να είναι στα Αγγλικά ή μισό-μισό. Ακόμα ένα σκάνδαλο σημειώθηκε όταν αντικαταστάθηκε ξαφνικά η χορογράφος (και οι χορευτές) της Καλομοίρας, Μαρία Λυραράκη, η οποία είχε μείνει εμβρόντητη, μετά τον διαγωνισμό από τον – αλβανικής καταγωγής – χορογράφο Τζουλιάνο (Juliano Bulku) που χόρεψε μαζί με τον Νίκο Παπαδημάκη και τον Alain Riviero Rodriquez. H ΕΡΤ, πάντως, έκανε ειδικό αφιέρωμα στην Καλομοίρα για τη ζωή και την καριέρα της.

H έρευνα για τους φαν, η αντι-Γιουροβίζιον του Τσίπρα και άλλα

Δεν είναι τυχαίο πως όσες εκπομπές της ιδιωτικής τηλεόρασης ασχολήθηκαν με τη Γιουροβίζιον είτε κατά την επιλογή, είτε κατά τον διαγωνισμό έκαναν τηλεθεάσεις-ρεκόρ. Στα παραλειπόμενα καταγράφουμε τη συνάντηση του Κάρολου Παπούλια στη Σουηδία με τον πατέρα της Έλενας Παπαρίζου, το ότι οι Έλληνες πλήρωναν τα ακριβότερα SMS από όλη την Ευρώπη (1, 19 Ευρώ, ενώ στην Αγγλία ήταν μόλις 0, 19), το ρεκόρ τηλεοπτικής παρουσίας του Γιώργου Πολυχρονίου (4 εκπομπές μέσα ένα οκτάωρο), όπου μίλησε για τον διαγωνισμό, αλλά και μια έρευνα που απέδειξε ότι οι μεγαλύτεροι φαν της Γιουροβίζιον είναι οι απόφοιτοι Πανεπιστημίου, οι γυναίκες και τα παιδιά (κάτι δεν υπολόγισε σωστά η έρευνα…). Στο ίδιο κλίμα, ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι ανέλυσαν πως στην Ελλάδα πάσχουμε από το λεγόμενο «σύνδρομο της Ψωροκώσταινας»: ό, τι κάνουμε στο εξωτερικό το θεωρούμε εθνική υπόθεση και μας προκαλείται εθνική έξαρση. Να μην παραλείψουμε να αναφέρουμε το πάρτι διαμαρτυρίας που έγινε μία μέρα πριν, οργανωμένο από τον Αλέξη Τσίπρα, με τίτλο “Eurovisi-off”, μια συναυλία κουλτούρας με ελάχιστο κόσμο, δηλητηριώδη σχόλια και ένα τεχνικό πρόβλημα που καθυστέρησε την έναρξή της. Κάποιος περαστικός σχολίασε: «Αύριο, Καλομοίρα θα βλέπετε κι εσείς!».

Δηλώσεις και μεταφυσικές προφητείες

Μετά την – μάλλον αναπάντεχη – τρίτη θέση (και το 78, 8 % τηλεθέαση-91, 2 % στο peak, με άλλα λόγια 5.365.985 θεατές!), η Καλομοίρα δήλωνε, με δάκρυα χαράς στα μάτια: «Χαίρομαι που προσωπικά καλυφθήκαμε. Δουλέψαμε πάρα πολύ» και ευχαρίστησε τους Έλληνες που ζουν σε άλλες χώρες. Η ίδια η Μαρινέλλα (Ελλάδα 1974) την είχε πάρει τηλέφωνο, για να την εμψυχώσει. Η Καλομοίρα είχε δει όνειρο ότι «φάγαμε τρία γκολ», η δε Ματθίλδη Μαγγίρα παρατήρησε ότι είχε ξεβάψει το τρίτο δάχτυλο του ποδιού της, ενώ ύμνησε τη σημαντική προσφορά των fan club στο διαγωνισμό. Κάποια έντυπα έγραψαν για τροφική δηλητηρίαση από σοκολάτα («Μέχρι και δέκα λεπτά πριν τη μεγάλη στιγμή η Καλομοίρα έκανε εμετούς») και εσπευσμένη μεταφορά της αοιδού στο νοσοκομείο. Φανερά εκνευρισμένος ήταν και ο Τζουλιάνο που είχε χτυπήσει το χέρι του σε μία πρόβα από κάτι ελάσματα που είχαν ξεχάσει οι Ρώσοι στη σκηνή. Οι φαν αλάλαζαν: «Ήρθες και μας άλλαξες τη μοίρα, Καλομοίρα, Καλομοίρα», «και στις 12 το βράδυ, θα καεί, θα καεί το Βελιγράδι». Μια κακεντρεχής χορωδός της Ισπανίας είχε δηλώσει για την Καλομοίρα: «Έχει περισσότερα πόδια παρά μυαλό… Πάντως περιοδικό ευρείας κυκλοφορίας της Σερβίας (το илустрована) την είχε εξώφυλλο. Στα εξαιρετικά φωνητικά οι Βικτώρια Χαλκίτη και Νεκτάριος Γεωργιάδης.

Απολογισμός και κακιούλες

Οι τίτλοι ήσαν πηχυαίοι: «Η Ευρώπη υποκλίθηκε στο ταλέντο της, αλλά οι συμμαχίες μας στέρησαν την πρώτη θέση», «Σάρωσε το Καλομοιράκι», «Πρέπει να αυτονομήσουμε την Ήπειρο, την Κρήτη, τη Θράκη κ. ο. κ., για να αλληλλοψηφιζόμαστε», «Τρίτη με αέρα… πρώτης η Καλομοίρα», «Πρώτη στις καρδιές των Ελλήνων, παρά τα σκηνοθετικά προβλήματα», «Ο Μυστικός Συνδυασμός ‘ξεκλείδωσε’ τις καρδιές των Ευρωπαίων», «Άθλος της Καλομοίρας», «Άρτος και Θεάματα: Της Καλομοίρας και της… κακομοίρας». Οι τίτλοι των εφημερίδων ήταν πηχυαίοι και διθυραμβικοί και οι δηλώσεις αμέτρητες. Ο γενικός διευθυντής της ΕΡΤ, Δημήτρης Γόντικας, σχολίασε, λέγοντας αυτό που είχαν σκεφτεί οι πάντες: «Για εμάς είναι ίσως και κάτι παραπάνω απ’ ό, τι στην αρχή είχαμε εκτιμήσει. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι… Από εκεί και πέρα υπάρχει πάντα ένα κομμάτι της διαδικασίας που είναι γεωπολιτικό και όχι αξιοκρατικό». Ο Τέρενς Κουίκ έριξε ένα “καρφί” προς τη Δάφνη Μπόκοτα, ως πρώην ραδιοφωνικός σχολιαστής του διαγωνισμού: «Παρουσιάζαμε με τη Μακώ (σ.σ. Γεωργιάδου), την εποχή που δεν κάναμε παρουσιάσεις και δεν παραγοντίζαμε και ο νοών νοήτω». Δεύτερο καρφί: «Αν είχε πάει ο Μαρτάκης, το Ψινάκειο δημιούργημα, ή η Χρύσπα, σε ποια θέση θα ήμασταν τώρα;». Η Dana International την είχε χαρακτηρίσει ως η «Britney Spears της Ελλάδας». Ο Νίκος Κακαουνάκης και ο Παναγιώτης Ψωμιάδης την συνέκριναν με την Αλίκη Βουγιουκλάκη.

εί

Η παρουσία στα charts

Το τραγούδι της Καλομοίρας ανέβηκε στην κορυφή του ελληνικού και του κυπριακού Τοπ, ενώ μπήκε χαμηλότερα και σε άλλες χώρες (#68 στη Φλάνδρα, #331 στον Καναδά, #29 σε Δανία και Φινλανδία, #46 στην Ιρλανδία, #38 στη Σουηδία, #18 στην Τουρκία, #71 στην Αγγλία). Αν και η παραγωγή του ήταν Αμερικανική, ωστόσο εμπεριείχε και κάποια ελληνικά στοιχεία, όπως η ταραμπούκα, ένα μακρύ πήλινο τύμπανο.

Ειδήμονες, γιουροβιζιονολόγοι και πανελίστες στις “επάλξεις”

Διάφοροι πανελίστες τόνισαν πως ο “κακομαθημένος και προκλητικός” Ρώσος… «Diva Bilan» ήταν μόλις τρίτος στον ημιτελικό, ότι ο Ολυμπιονίκης του πατινάζ, Yevgeniy Plushenko πληρώθηκε με ένα εκατομμύριο δολάρια και ο Ούγγρος βιολιστής Edvin Marton (Lajos Edvin Csűry) έπαιξε play back. Ο Γιώργος Πολυχρονίου παρατήρησε το Ρωσικό ότι ήταν αντιγραφή του «White World» του Cat Stevens. Επισημάνθηκε και το γεγονός πως πήγε με σωματοφύλακες να παραλάβει το βραβείο του. Φυσικά, περιέλαβαν και τις αδελφές Μαγγίρα, δείχνοντας πλάνα τους από το booth να χορεύουν: «Έλειπε το νεύρο από τις αδελφές Μαγγίρα και δεν εξήγησαν τη διαδικασία της ψηφοφορίας». Στο στόχαστρο βρέθηκε και ο Φωκάς Ευαγγελινός που έστησε το Ρωσικό και το Ουκρανικό τραγούδι (1^ο και 2^ο, αντίστοιχα). Ο ίδιος εξήγησε ότι αρχικά τα βρήκε με την ΕΡΤ, αλλά μετά διαφώνησε, διότι ο καθένας είχε την άποψή του. Υπήρχε, τέλος, σκεπτικισμός για τα πλάνα στις πρόβες, για το βιβλίο (εύρημα του σκηνοθέτη Κώστα Καπετανίδη που είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση και διαμαρτυρήθηκε για τα λίγα κοντινά πλάνα στην Καλομοίρα) αν φαινόταν ή όχι καλά, μήπως ήταν βαρυφορτωμένο όλο το σκηνικό, με το πλούσιο, πολύχρωμο φόντο και το αν η καρτ-ποστάλ, μεγαλύτερη από όλες τις υπόλοιπες, λόγω του χρόνου που χρειαζόταν να ξεστηθεί η ρωσική παγοπίστα, θα μας έκανε ζημιά· το αντίθετο: ένα όμορφο ζευγάρι σε ερωτικές περιπτύξεις στον καναπέ, μάλλον αύξησε το ενδιαφέρον για την ελληνική συμμετοχή!

Οι τρεις υποψήφιοι σε νέα φλερτ με τη Γιουροβίζιον

Για την ιστορία, η Καλομοίρα θέλησε να εκπροσωπήσει ξανά την Ελλάδα 10 χρόνια μετά (μάλιστα είπε ότι ήταν η τελευταία της ευκαιρία, γιατί μετά τα παιδιά θα πήγαιναν στο σχολείο και δεν θα μπορούσε). Το ίδιο ακούστηκε και το 2019 και αμέσως ξεχάστηκε. Η ΕΡΤ απλά… κώφευσε στην περίπτωσή της, ίσως θυμήθηκε κάποιες δηλώσεις της ότι πλήρωσε από μόνη της για το ξενοδοχείο της… Πικραμένη, είχε αποσυρθεί τότε στις ΗΠΑ. Το όνομα του Κώστα Μαρτάκη ακούστηκε το 2010. Το 2013 τραγούδησε μαζί με τον Alexander Rybak στον εθνικό τελικό, ενώ ήταν υποψήφιος το 2014. Η Χρύσπα ήταν η μόνη (μαζί με τους Domenica) καλεσμένη στη “Euromania” της Αλεξάνδρας Πασχαλίδου χωρίς σχέση με τη Γιουροβίζιον μέχρι τότε. Πριν δεχθεί η Άννα Βίσση, το όνομά της ακούστηκε το 2006, αλλά και αργότερα, το 2010.