Αφιέρωμα: Όταν η Eurovision διδάσκει ιστορία

Μισός αιώνας συμπληρώνεται σήμερα από όταν στις 21 Αυγούστου του 1968, 200.000 στρατιώτες και 2.000 τανκς του Συμφώνου της Βαρσοβίας, εισέβαλαν στην Τσεχοσλοβακία προκειμένου να σταματήσουν το κύμα φιλελευθεροποίησης και εκδημοκρατισμού, που είχε ξεκινήσει να εφαρμόζει στη χώρα ο πολιτικός της ηγέτης Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ. Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες αυτές πήραν το όνομα Άνοιξη της Πράγας και εμπνεύστηκαν από τους φοιτητές και τους διανοούμενους της χώρας. Η βίαιη καταστολή τους και η ένοπλη εισβολή, αλλά και ο φιλειρηνικός κυρίως χαρακτήρας που είχαν οι μαζικές διαδηλώσεις των Τσεχοσλοβάκων κατά των σοβιετικών αρμάτων, ενέπνευσε και τη συμμετοχή της Ιρλανδίας στη Eurovision 2007, They Can’t Stop The Spring.

Ο τίτλος του τραγουδιού είναι απόφθεγμα του Ντούμπτσεκ, αφού μάλιστα τα τανκς και οι ξένοι στρατιώτες είχαν καταλάβει τη χώρα του. Ο ίδιος τότε είπε, αφού κάλεσε τους συμπολίτες του να διαδηλώσουν ειρηνικά:

Μπορεί να συνθλίψουν τα λουλούδια, αλλά δεν μπορούν να σταματήσουν την Άνοιξη.

Ο στίχος αυτός επαναλαμβάνεται αρκετές φορές και στο τραγούδι των Dervish για τη Eurovision:

Στα θλιβερά γεγονότα της καταστολής της Άνοιξης της Πράγας από τα σοβιετικά στρατεύματα, περίπου 150 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους παρά την αυτοσυγκράτηση των Τσεχοσλοβάκων μετά και τις παραινέσεις του Ντούμπτσεκ. Είναι χαρακτηριστικές οι εικόνες απλών ανθρώπων που με λουλούδια στα χέρια προσπαθούσαν να σταματήσουν ειρηνικά τους στρατιώτες και τα τανκς.

Τα λουλούδια μπορεί όντως να συνεθλίβησαν, η Άνοιξη της Πράγας και το κίνημα εκδημοκρατισμού της χώρας να σταμάτησε βιαίως αλλά η αρχή είχε γίνει. Οι διαδηλώσεις αυτές έγιναν σύμβολο ειρηνικών αγώνων και αντίστασης, σε απολυταρχικά και αντιδημοκρατικά καθεστώτα.

Για αυτό το σπόρο και την ανάγκη για ελευθερία και δημοκρατία, που υπάρχει έμφυτη ανά τους αιώνες στο ανθρώπινο DNA και αργά ή γρήγορα βγαίνει στην επιφάνεια, έγραψε ο Ιρλανδός δημοσιογράφος John Waters και ερμήνευσαν οι Dervish το 2007 στο Ελσίνκι. Αυτή είναι και η μαγεία αυτής της σκηνής, της σκηνής της Eurovision. Μπορεί να χωρέσει τραγούδια όπως αυτό ή το Παναγιά Μου της Μαρίζα Κωχ και το ίδιο εύκολα καλλιτέχνες και τραγούδια όπως του Slavko Kalezic ή του Rodolfo Chikilicuatre. Το παράδοξο της όλης ιστορίας είναι ότι την επόμενη χρονιά στη Eurovision 2008, την Ιρλανδία εκπροσωπεί μια γαλοπούλα, ο Dustin…

Στο παρακάτω βίντεο δείτε το They Can’t Stop The Spring* των Dervish με εικόνες από τα γεγονότα της Πράγας, του Αυγούστου του 1968:

*Για την ιστορία, το τραγούδι κατέλαβε την τελευταία θέση στον τελικό της Eurovision 2007, λαμβάνοντας μόλις 5 βαθμούς από την Αλβανία. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η Ιρλανδία καταλάμβανε την τελευταία θέση σε τελικό της Eurovision. Ξανά συνέβη το 2013 με το Only Loves Survive.