Οι καλλιτέχνες
Τόσο η Χαρίσια (Χαρά), όσο και ο Ανδρέας (Άνδρος) Κωνσταντίνου είναι αδέρφια της γνωστής τραγουδίστριας, Κωνσταντίνας (CYP 1983). Διδάχθηκαν μουσική από τον πατέρα τους, ο οποίος είναι ένας από τους 1669 αγνοούμενους της Κύπρου. Το τραγούδι είναι εμπνευσμένο από τις εν ψυχρώ δολοφονίες των δύο Κύπριων ηρώων, Τάσου Ισαάκ και Σολωμού Σολωμού, από Τούρκους εξτρεμιστές το προηγούμενο καλοκαίρι. Τα αδέλφια είχαν μία σύντομη καριέρα με κάποια τραγούδια: «Κορώνα Γράμματα» (Χαρά Κωνσταντίνου), «Κρυφά ταξίδια» (Κωνσταντίνα & Άντρος Κωνσταντίνου), «Πέθανες για μένα», «Συμπληρώνεις αυτό», «Μια φορά αγάπησα», «Είσαι η θεά μου» (Άντρος Κωνσταντίνου).
Το 2017, με αφορμή την επέτειο των 20 χρόνων, ερμήνευσαν ξανά το τραγούδι στο Κατράκειο Θέατρο, στο πλαίσιο μιας συναυλίας-αφιέρωμα στη μεγάλη καριέρα της Κωνσταντίνας.
Διάφορα παραλειπόμενα
Αξίζει να επισημανθεί ότι στην επιλογή το τραγούδι παρουσιάστηκε μόνο από το ντουέτο, χωρίς φωνητικά και με κάπως διαφορετικούς στίχους στο ρεφραίν (Το «Μάνα μου, φτωχιά πατρίδα τσιγγάνα μου, τα όνειρά σου σεργιάνα μου» έγινε «Μάνα μου, γλυκιά πατρίδα, σεργιάνα μου, τα όνειρά σου, αχ μάνα μου»). Μια – ίσως σκόπιμη – αμφισημία στους στίχους αφορά στο «Δείχ’ τη μου την ομορφιά σου, Αφροδίτη μου» που θα μπορούσε να είναι και «Δίχτυ μου» (αναφερόμενο στα ερωτικά δίχτυα της Αφροδίτης). Επίσης δεν γίνεται αναφορά σε κάποια μητέρα, αλλά στη μητέρα γη, στην πατρίδα, όπως συμβαίνει και με τη συμμετοχή «Mama Corsica» (FRA 1993).
Η – εντυπωσιακή – γέφυρα (νταμ νταμπανταμπα νταμ…) συντέλεσε τα μέγιστα στην τελική επιτυχία. Εμφάνιση στα άσπρα και μαύρα, με λίγο σταχτί. Τα αγόρια με μουσικά όργανα. Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε το 12άρι από την Ισλανδία, ακριβώς στην άλλη άκρη της Ευρώπης. Όπως και την προηγούμενη χρονιά, μαέστρος και ενορχηστρωτής ήταν ο Σταύρος Λάντσιας, με σημαντική καριέρα στην Ελλάδα, που κατάφερε να βάλει δύο φορές την Κύπρο στη δεκάδα. Στα φωνητικά ο Χαράλαμπος Μπρούντζος (συνυποψήφιος στην επιλογή), o Ανδρέας Λεούδης (δύο φορές υποψήφιος ως χορωδός σε ελληνικούς τελικούς, το 2002, πίσω από τον Χρήστο Γιαννόπουλο και το 2010, ως μέλος των Emigré), η Λίνα Kawar και η Λένα Κάσιου (παρουσιάστρια παιδικών προγραμμάτων τη δεκαετία του ΄90 και αδελφή της γνωστής σκηνοθέτιδος Αθηνάς Κάσιου). Παρά τα προβληματάκια στις πρόβες, θριάμβευσαν.
Το φιλμάκι
Στο βίντεο-κλιπ (δύο σκηνοθετών, παρακαλώ) εμφανίζεται και η αδελφή τους Κωνσταντίνα, η οποία φέρεται ως συνθέτης του τραγουδιού (πίσω από αυτό κρύβεται μάλλον ο Παναγιώτης Μαθιέλλης, δεδομένου ότι η ίδια δεν έχει δώσει άλλα συνθετικά δείγματα). Το εύρημα είναι ότι παρακολουθούμε το γύρισμα ενός video-clip μπροστά στη Λαϊκή Τράπεζα που έμελλε να πληγεί κατά την κρίση του 2012. Υπάρχουν οι – απαραίτητες – λήψεις με τις ομορφιές του νησιού (θάλασσα, καταρράκτες, αρχαιότητες) και – για πρώτη φορά – της σύγχρονης όψης του, η οποία όμως κατακρίθηκε από τους ίδιους τους Κύπριους.
Ο εθνικός τελικός
O εν λόγω τελικός της 18ης Φεβρουαρίου, πάλι στο Monte Caputo και πάλι με την Μαρίνα Μαλένη, μεταδόθηκε μέσω Eutelsat για πρώτη φορά σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή. Η πρωτοβάθμια επιτροπή ήταν 11μελής και είχε λάβει 53 υποψηφιότητες. Η δευτεροβάθμια επιτροπή είχε 21 μέλη. Καλεσμένοι ήταν ο Κωνσταντίνος Χριστοφόρου, ο Κυριάκος Ζυμπουλάκης και η Ελένη (όχι πια Έλενα) Πέτα. Τα δύο αδέρφια ήταν, με τη σειρά τους, επίσημοι καλεσμένοι στην επιλογή του 1998, χρονιά όπου η Χαρά δοκίμασε την τύχη της και στον ελληνικό τελικό (8η με το Φαντασία μου), όπου αντιμετωπίστηκε από τους παρουσιαστές (Γιώργο Μαρίνο και Εύη Παπαδάκη) ως γραφική. Υποψήφιοι ήταν και δύο καλλιτέχνες με καριέρα στην Ελλάδα, ο θρυλικός Γιώργος Πολυχρονιάδης (GRE NF 1980, 1991) και ο Σπύρος Σπυράκος, αλλά και ο Στέλιος Κωνσταντάς (CYP 2003), με τη «Γραμμή της ντροπής», ένα πολιτικό τραγούδι που συζητήθηκε δεόντως. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γιώργος Σταματάρης κατέχει ένα μοναδικό ρεκόρ: διαγωνίστηκε για τρεις συνεχόμενες χρονιές (1997, 1998, 1999) και ήρθε και τις τρεις φορές τρίτος! Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι τον θαυμάσαμε ξανά στο “The Voice 3”, οπότε του κάναμε ένα αφιέρωμα…
1 | Apopse den me niazi
(Απόψε δεν με νοιάζει) |
Tonight I don’t care about anything | Giorgos Polychroniadis
(Γιώργος Πολυχρονιάδης) |
91 | 5ο |
Σπύρος Κυριακίδης/Σπύρος Κυριακίδης – Α. Γεμενιτζής [Στέφανος Χέντρικ] | |||||
2 | Ta trena
(Τα τρένα) |
The trains | Dalida Mitzi
(Δαλιδά Μιτζή) |
71 | 6ο |
Ανδρέας Καρανικόλας/Ανδρέας Καρανικόλας [;] | |||||
3 | Mia zografia
(Μια ζωγραφιά) |
A picture | Charalambos Brountzos
(Χαράλαμπος Μπρούτζος) |
106 | 4ο |
‘Αδωνις Αλετράς/’Αδωνις Αλετράς [Άδωνις Αλετράς] | |||||
4 | I grammi tis ntropis
(Η γραμμή της ντροπής) |
The line of shame | Stelios Constantas
(Στέλιος Κωνσταντάς) |
145 | 2ο |
Άριστος Μοσχοβάκης/Ροδούλα Παπαλαμπριανού [Δήμος Βαν Μπέκε] | |||||
5 | Essi
(Εσύ) |
You | Spiros Spirakos
(Σπύρος Σπυράκος) |
70 | 7ο |
Θέος Καλλίας/Μιχάλης Χατζημιχαήλ [Γιώργος Καφετζόπουλος] | |||||
6 | Mana mou
(Μάνα μου) |
Motherland | Hara & Andreas Constantinou
(Χαρά και Ανδρέας Κωνσταντίνου) |
170 | 1ο |
Κωνσταντίνα/Κωνσταντίνα [Τάκης Μαγκαφάς] | |||||
7 | Xechnas
(Ξεχνάς) |
You forget | Giorgos Stamataris
(Γιώργος Σταματάρης) |
112 | 3ο |
Ανδρέας Γερολέμου/Ανδρέας Γερολέμου [Ανδρέας Γιωργαλλής] | |||||
8 | Pote
(Ποτέ) |
Never | Christina Lazarou
(Χριστίνα Λαζάρου) |
54 | 8ο |
Νέβη Αστραίου/Νέβη Αστραίου [Σάββας Σάββα] |
Οι στίχοι
Πώς να σε πω;
χαρά μου, χαρά θλιμμένη!
Ένα νησί στον ήλιο
μας περιμένει
Πόρτα πλατιά που ανοίγεις μες την ψυχή μου
Σου τραγουδώ και λάμπεις, ανατολή μου
Μάνα μου!
Γλυκιά πατρίδα, σεργιανά μου!
Τα όνειρα σου, αχ μάνα μου!
Μες της καρδιάς το βυθό
Δείχ’ τη μου
την ομορφιά σου, Αφροδίτη μου
Το κύμα μπαίνει στο σπίτι μου
Και σκύβω και προσκυνώ
Είσαι φλουρί της μέρας, του ήλιου μάτι
Αηδόνι μες του ύπνου το μονοπάτι
Βρύση που στάζει μέλη και παραμύθια
Είσαι καημός που θέλει και λέει αλήθεια
Μάνα μου!
Γλυκιά πατρίδα, σεργιανά μου
Τα όνειρα σου, αχ μάνα μου!
Μες της καρδιάς το βυθό
Δείχ’ τη μου
την ομορφιά σου, Αφροδίτη μου
Το κύμα μπαίνει στο σπίτι μου
Και σκύβω και προσκυνώ
Μάνα μου!
Γλυκιά πατρίδα, σεργιανά μου
Τα όνειρα σου, αχ μάνα μου!
Και σκύβω και προσκυνώ
Άλλη μια χρονιά που το τραγούδι που είχε κερδίσει ήταν αμφιλεγόμενο. Ή το λάτρευες ή το μισούσες. Εγώ παρόλο που έβρισκα χίλια στοιχεία που το καθιστούσαν κιτς (από τα φρύδια του Άντρου και το αμήχανο χαμόγελό του, μέχρι και το γενικότερο στήσιμο που θύμιζε ισραηλίτικες συμμετοχές), το λάτρευα. Η γέφυρα με το “νταμπαντάμ” ήταν τόσο επιβλητική, που ήταν αυτό που ήθελε τότε η Γιουροβίζιον. Ήμουν σίγουρος ότι θα πηγαίναμε πολύ καλά και ότι θα μπαίναμε δεκάδα. Η πεντάδα ήταν ανέλπιστη και δεν την περίμενε κανένας μας. Παίρναμε τις ψήφους και αναρωτιόμασταν και εμείς τι βλέπουν οι Ευρωπαίοι που δεν το βλέπουμε εμείς.
Η ξανθιά κοπέλα που ήταν στα φωνητικά λέγεται Λένα Κάσιου. Ήταν τηλεοπτική περσόνα για παιδικές εκπομπές τη δεκαετία του 90, σήμερα είναι ηθοποιός, και αδελφή της υπερταλαντούχου σκηνοθέτιδος Αθηνάς Κάσιου που δρα κυρίως εδώ στην Κύπρο.
Βλέπαμε με την αδερφή μου τότε τα βίντεο-κλιπ στην ΕΡΤ. Με το που ξεκινά
το “Νταμ νταμπα νταμ” κοιταζόμαστε και λέμε: “Αυτό θα πάει πάρα πολύ ψηλά”! Έχει μια δόση κιτς, αλλά προφανώς άρεσε στην Ευρώπη. Σε ευχαριστώ για την πληροφορία, όσον αφορά στην κοπέλα των φωνητικών!
1997: H μοναδική χρονιά που τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος είναι στο τοπ 5 μου.
Μια θαυμάσια παρουσία κ Καλή θεση για την Κύπρο σε μια εξαιρετικη euro- χρονια από άποψη τόσο διοργάνωσης όσο και συμμετοχών
Μια μικρή διόρθωση στο υπέροχο άρθρο: το mamma Corsica για τη Γαλλία συμμετείχε το 1993 κ όχι το 94
Σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Διόρθωσα και το λαθάκι (ο “δαίμων” του τυπογραφείου)!
Κώστας Σέγγης στα φωνητικά, διορθώστε το!!!!
Ποιος από τους δύο είναι; Στους επίσημους καταλόγους δεν υπάρχει αυτό το όνομα.
https://sixonstage.com/country/cyprus