Κόσοβο : Ανταλλαγή εδαφών και αναγνώριση από τη Σερβία; – Έρχεται το ντεμπούτο του στη Eurovision;

Σημαντικές εξελίξεις στο χώρο της βαλκανικής, αφού σύμφωνα με όσα είδαν το φως της δημοσιότητας οι πρόεδροι της Σερβίας και του Κοσόβου είναι σε προχωρημένες συζητήσεις για ανταλλαγή εδαφών και υπογραφής μιας νέας συμφωνίας. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι εφόσον ευοδωθούν οι συνομιλίες, η υπογραφή της ενδεχόμενης συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών θα είναι μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών. Με αυτό τον τρόπο η Σερβία θα αναγνωρίσει νομικά το Κόσοβο, ανοίγοντας το δρόμο για την πλήρη διεθνή αναγνώριση της περιοχής ως ανεξάρτητου κράτους. Επακόλουθο θα είναι και η συμμετοχή του Κοσόβου σε όλες τις διεθνείς διοργανώσεις, μεταξύ αυτών και στο Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision.

Αναγνώριση του Κοσόβου από τη Σερβία μετά την ανταλλαγή εδαφών

Η Σερβία, η Δημοκρατία του Κοσόβου και η Αλβανία δείχνουν να βρίσκουν κοινό τόπο και συνεννόηση για συμφωνημένη μέσω διαπραγματεύσεων ανταλλαγή εδαφών και αλλαγή των σημερινών συνόρων. Συνοπτικά, τo έδαφος της Βόρειας Μητροβίτσας (βορείως δηλαδή του ποταμού Ίμπαρ) που κατοικείται αποκλειστικά από Σέρβους και αποτελεί τμήμα του Κοσόβου θα περιέλθει στην κυριαρχία της Σερβίας. Ως αντάλλαγμα η Δημοκρατία του Κοσόβου θα λάβει (θα περιέλθει δηλαδή στην αποκλειστική της κυριαρχία) την κοιλάδα του Πρέσεβο στην Νότιο Σερβία που κατοικείται στην συντριπτική της πλειοψηφία από Αλβανούς.

Οι συνομιλίες έχουν φθάσει σε προχωρημένο στάδιο και μάλιστα υπάρχει η αρχική συμφωνία των μερών. Η ανταλλαγή αυτή των συνόρων έχει και την υποστήριξη των ΗΠΑ, που θα κατορθώσει να κάμψει τις χρόνιες αντιδράσεις της Σερβίας και θα αναγνωρίσει de facto την ανεξαρτησία του Κοσόβου, υπογράφοντας τη συμφωνία. Αυτό γιατί όπως είπαμε η συμφωνία περί ανταλλαγής εδαφών όταν και εφόσον συνομολογηθεί, θα είναι νομικό κείμενο μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών και όχι μια διευθέτηση της Σερβίας και μιας πρώην επαρχίας της που αποσχίστηκε, όπως μέχρι πρότινος τουλάχιστον θεωρούνταν το Κόσοβο από το Βελιγράδι.

Η τελική συμφωνία δεν θα είναι πάντως εύκολη, αφού σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η Γερμανία αντιδρά σε αυτό το ενδεχόμενο. Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ διαμηνύει την ανάγκη για σεβασμού των συνόρων των κρατών της πολύπαθης περιοχής των δυτικών Βαλκανίων και τονίζει ότι μία νέα χάραξη των συνόρων θα προκαλούσε νέα προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα.

Αντιδράσεις υπάρχουν και στους εμπλεκόμενους όμως. Από τη μία πλευρά ο ιστορικός ηγέτης της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα αντιτίθεται σθεναρά σε μία τέτοια συμφωνία, ενώ αντίθετο είναι και το ισχυρό σερβικό πατριαρχείο της Ορθόδοξης εκκλησίας, που θεωρεί ιστορική του κοιτίδα το Κόσοβο και δεν δέχεται καμία παραχώρηση του.

Στον αντίποδα βρίσκονται οι εκλεγμένοι ηγέτες των δύο χωρών. Ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσις είναι έτοιμος στο όνομα του πολιτικού ρεαλισμού και του εθνικού συμφέροντος να κάνει το μεγάλο βήμα, προκειμένου να ενσωματώσει στη χώρα του συμπαγείς σερβικούς πληθυσμούς, αλλά και να απαλλαγεί από μία περιοχή που γειτνιάζει με το Κόσοβο (Πρέσεβο), κατοικείται κυρίως από Αλβανούς και στο μέλλον θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μία ακόμη περιπέτεια για την πολύπαθη Σερβία.

Θετικός όμως είναι και ο πρόεδρος του Κοσόβου, Χασίμ Θάτσι, ο οποίος με την ενέργεια αυτή, θα αποκτήσει την αναγνώριση από τη Σερβία και μαζί με αυτή και την αναγνώριση των υπολοίπων κρατών που δεν αναγνωρίζουν το Κόσοβο μέχρι στιγμής. Αυτομάτως το Κόσοβο θα μπορέσει να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη του στους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς (ΟΗΕ, ΝΑΤΟ, ΕΕ κλπ).

Το Κόσοβο κοντά στο ντεμπούτο του στη Eurovision;

Λίγους μήνες νωρίτερα και με αφορμή δημοσιεύματα που κυκλοφόρησαν, για υποτιθέμενη συζήτηση στην επόμενη ΓΣ της EBU τον Δεκέμβριο, για ένταξη της δημόσιας τηλεόρασης του Κοσόβου στην EBU, η δεύτερη έδωσε διέψευσε τα παραπάνω, λέγοντας απλά ότι αυτό που θα συζητηθεί θα είναι η αναζήτηση τρόπων για περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών. Επίσης η EBU εξήγησε ότι την δεδομένη χρονική στιγμή η τηλεόραση του Κοσόβου δεν πληροί τα κριτήρια για την πλήρη ένταξη της στην ένωση.

Όπως έχουμε ξαναγράψει σε προηγούμενα άρθρα μας το βασικό κριτήριο που η δημόσια ραδιοτηλεόραση του Κοσόβου δεν πληροί για την ένταξη της στην EBU, είναι ότι δεν είναι μέλος της Διεθνούς Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης. Αγκάθι για αυτό είναι το γεγονός ότι το Κόσοβο δεν είναι πλήρες μέλος του ΟΗΕ, αλλά συμμετέχει μόνο με το καθεστώς του παρατηρητή.

Αν όντως υπάρξει τελική συμφωνία μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου για ανταλλαγή εδαφών και αναγνώριση του Κοσόβου ως ανεξάρτητο κράτος μέσω αυτής της συμφωνίας, τότε ο δρόμος για την πλήρη ένταξη του στον ΟΗΕ και στους άλλους διεθνείς οργανισμούς ανοίγει διάπλατα. Ως εκ τούτου η δημόσια τηλεόραση του Κοσόβου θα μπορέσει να γίνει και πλήρες μέλος της EBU και χωρίς κανένα εμπόδιο πλέον, να συμμετάσχει και στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision.

Πόσο πιθανά είναι όλα αυτά; Το θέμα παίζει ψηλά στις διεθνείς ειδήσεις και παρά τις αντιδράσεις από την ΕΕ, φαίνεται ότι η επίτευξη της συμφωνίας δεν είναι απίθανη, τουναντίον. Αν θα προλάβουν όλα αυτά να γίνουν τους προσεχείς μήνες και να δούμε το Κόσοβο τον επόμενο Μάιο στο Ισραήλ, είναι κάτι που επίσης τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν δύναται να απαντηθεί.

Το σίγουρο είναι ότι σε αντίθεση με τα σενάρια που διαβάζαμε και ακούγαμε κατά καιρούς, για συμμετοχή του Κοσόβου στη Eurovision, είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν βάσιμες ελπίδες αυτό να συμβεί.

Εν αναμονή λοιπόν των εξελίξεων.

Giannis Argyriou

See author's posts