Οι Milk & Honey και το νικητήριο Hallelujah
Το Hallelujah είχε υποβληθεί πρώτη φορά στο IMF 78, αλλά απερρίφθη. Το τραγούδι προτάθηκε αρχικά στους Hakol over Habibi (ISR 81), αλλά η τραγουδίστριά τους έπαθε ηλεκτροπληξία σε μία από τις συναυλίες τους και έπρεπε να αναρρώσει. Μετά προτάθηκε στη Yardena Arazi, η οποία όμως έπρεπε να διαλέξει και προτίμησε τελικά να παρουσιάσει τον διαγωνισμό. Τέλος δόθηκε στη Gali Atari, η οποία σχημάτισε το γκρουπ Milk & Honey (Chalav Oudvash), μαζί με τον παραγωγό Shlomo Zach, ειδικά για τον διαγωνισμό (πληροφορίες για την τραγουδίστρια μπορείτε να δείτε εδώ). Έναν χρόνο μετά έφυγε και μήνυσε τον παραγωγό για δικαιώματα που δεν της είχε καταβάλει. Κέρδισε το δικαστήριο το 1994. Το 2003 ο παραγωγός μήνυσε τον συνθέτη, με τον ισχυρισμό ότι έπρεπε κι εκείνος να δώσει χρήματα στην Atari. Τελικά, έγινε συμβιβασμός το 2009. Τα αγόρια είναι ο Shmulik “Shmuel” Bilu, ο Reuven Gvirtz (φωνητικά ISR 86, 88) κι ο Yehuda Tamir (φωνητικά 88). Από τους τρεις ο Gvirtz που είχε ήδη κάποιες επιτυχίες με τους Field Trio από το 1975, έκανε μια μικρή σόλο καριέρα, αν και στο τέλος κατέληξε να κάνει φωνητικά στους δίσκους της Gali Atari. Ο Tamir είναι ενεργός στη δισκογραφία, επίσης ως χορωδός (π. χ. της Sarit Hadad-ISR 02), ενώ εργάζεται και ως ηθοποιός. Για τον Bilu θα πούμε παρακάτω. Το τραγούδι ηχογραφήθηκε σε 28 γλώσσες, γνώρισε γύρω στις 400 διαφορετικές βερσιόν, που εκτιμώνται ότι πούλησαν συνολικά γύρω στα 10 εκατομμύρια αντίτυπα. Δούλεψαν και στο εξωτερικό, αλλά τους έλειπε το Ισραήλ. Το 1980 ψηφίστηκαν συγκρότημα της χρονιάς.
Αντικαταστάτρια της Atari ήταν η Lea Lupatin (ISR 76). Με τραγούδια του Kobi Oshrat ήρθαν 4οι το 1981 με το Serenada και 8οι το 1989, με το Ani ma’amin, αν και είχαν διαλυθεί επίσημα το 1984 (για τη δεύτερη αυτή συμμετοχή δείτε στο 25’35” του παραπάνω βίντεο). Η νίκη τους ίσως σχετίζεται με το γεγονός ότι το Ισραήλ μόλις είχε υπογράψει συμφωνία ειρήνης (του Camp David) με την Αίγυπτο. Το τραγούδι που μπήκε στα charts τουλάχιστον 13 χωρών και γνώρισε πλήθος διασκευών (στα Ελληνικά από τη Μπέσσυ Αργυράκη και τα Πολωνικά από την Ελένη Τζόκα, καθώς και από γνωστά ονόματα, όπως οι: Keld Heick, Jørgen Ingmann, Katy Bødtger, Karel Gott, Kirka, Nicole, Rika Zaraï, Jan Malmsjö, Pierre Isacsson και άλλοι) ακούστηκε τρεις ακόμα φορές: στη Γιουροβίζιον του 1999 για τα θύματα του πολέμου στα Βαλκάνια, το 2019 στο διάλειμμα (μάλιστα αρνήθηκε να το πει με τους Milk & Honey, έτσι προτιμήθηκε η φόρμουλα του “Switch Song” μαζί με άλλους γιούροσταρ), καθώς και στο σώου “Eurovision: Europe Shine a Light” που αντικατέστησε τη διοργάνωση του 2020. Την πρωταπριλιά του 1979, πάντως, ανακοινώθηκε από το ραδιόφωνο ότι το Hallelujah επελέγη ως… εθνικός ύμνος! Για τα 70 χρόνια του κράτους του Ισραήλ ηχογραφήθηκε ξανά από τη Gali Atari και την σούπερ σταρ Eden Ben Zaken.
Ποιος ήταν ο Shmulik “Shmuel” Bilu ή Bilo;
Ο Shmulik Bilu ή Bilo (όπως τον εντοπίζουμε σε εβραϊκές ιστοσελίδες) ξεκίνησε με τη στρατιωτική μπάντα “Armored Corps”, όταν υπηρετούσε τη θητεία του. Μετείχαν σε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα το 1969, με τίτλο “Απλά ένας Στρατιώτης” μαζί με αντίστοιχες μπάντες, από όπου ξεχώρισε το τραγούδι τους “Στρατιώτες 69” που μπήκε στο #10. Μετά από τη διάλυση του γκρουπ έγινε μουσικός παραγωγός τις δεκαετίες ’80 και ’90 σε σώου και φεστιβάλ, ενώ για κάποια χρόνια εργάστηκε ως παραγωγός διαγωνισμών ομορφιάς. Πέθανε στο νοσοκομείο Ichilov του Τελ Αβίβ, όπου ζούσε με τη σύζυγο και τις δύο κόρες του. Η ανακοίνωση της οικογένειάς του αναφέρει ότι απελευθερώθηκε από τα βάσανά του… Ο παραγωγός του γκρουπ Shlomo Zach δήλωσε: “έφερε τιμή, υπερηφάνεια και χαρά στον λαό του Ισραήλ. Την περασμένη εβδομάδα, όταν κατάλαβε ότι οι ημέρες του έιναι μετρημένες, με πήρε τηλέφωνο και με αποχαιρέτησε”. Η σύζυγος του συνθέτη και μαέστρου Kobi Oshrat, Ada, δήλωσε: “Ο Bilo ήταν η ζωντανή ψυχή του συγκροτήματος, Είθε η μνήμη του να είναι για πάντα ευλογημένη”. Η ταφή θα γίνει σε κοιμητήριο του Τελ Αβίβ.
